Buitenland

Duitsland houdt vervroegde verkiezingen na regeringscrisis

12-11-2024 14:59

Het Rijksdaggebouw in Berlijn. Foto: Tobias Schwarz/AFP/Getty Images.

Duitsland maakt zich op voor vervroegde parlementsverkiezingen op 23 februari 2025, na het uiteenvallen van de regeringscoalitie van bondskanselier Olaf Scholz. Deze vervroegde stemming komt na een vertrouwensbreuk binnen de coalitie, ontstaan door de omstreden ontslagbeslissing van minister van Financiën Christian Lindner van de Vrije Democratische Partij (FDP). Scholz heeft een vertrouwensstemming in het parlement gepland op 16 december, waarvan de uitkomst hoogstwaarschijnlijk zal leiden tot het ontbinden van het parlement en de aanloop naar de verkiezingen.

 

Redactie, TPO, 12 november 2024 – De vertrouwensstemming en vervroegde verkiezingen markeren het einde van Scholz’ zogenaamde “vooruitgangscoalitie,” waarin sociaaldemocraten (SPD), Groenen en de FDP de afgelopen drie jaar samenwerkten. De samenwerking kwam onder druk te staan door meningsverschillen over een financiële injectie voor militaire steun aan Oekraïne. Scholz’ ontslag van Lindner bleek het laatste breekpunt; de FDP vertegenwoordigt een belangrijke economische stem binnen de coalitie en maakte zich al langer zorgen over oplopende schulden.

Economische uitdagingen

De politieke instabiliteit komt op een moeilijk moment voor de Duitse economie. De vooruitzichten verslechteren door langdurige problemen in de productiesector en de auto-industrie, twee pijlers van de Duitse economie. Ondanks eerdere hoop op herstel na de coronapandemie en de gevolgen van de oorlog in Oekraïne, voorspellen sommige economen opnieuw een krimp in de productiesector. In november rapporteerde het Duitse ZEW-instituut een forse daling in het investeerdersvertrouwen, wat experts koppelen aan zowel binnenlandse economische problemen als internationale spanningen.

Kanshebbers en peilingen

In de aanloop naar de verkiezingen toont een recente peiling dat Friedrich Merz, leider van de conservatieve oppositiepartij CDU/CSU, momenteel op kop ligt. Zijn partij geniet meer dan 30% van de steun, gevolgd door de extreemrechtse AfD met 18%, die de afgelopen jaren aan populariteit heeft gewonnen. Scholz’ SPD-partij staat op de derde plaats met ongeveer 16%, een flinke daling vergeleken met eerdere verkiezingen. Merz positioneert zich als voorvechter van een sterker Duitsland op het wereldtoneel en wil het land nieuw leiderschap bieden binnen Europa.

De Groenen staan met 11% op de vierde plaats, terwijl een nieuwe extreemlinkse partij, de Alliance Sahra Wagenknecht, met 8% een potentiële nieuwe speler in de Bondsdag kan worden. Ondertussen dreigt de FDP de kiesdrempel van 5% niet te halen, wat zou betekenen dat ze hun invloed in het parlement verliezen.

Druk vanuit industrie

De Duitse industrie- en bedrijfsleiders roepen op tot snelle verkiezingen en herstel van de politieke stabiliteit. Volgens industriële lobbygroepen is een stabiele regering cruciaal voor Duitsland om in te spelen op mondiale geopolitieke verschuivingen en om de economie weer op een stabiele koers te krijgen. Vooral de productiesector kampt met hoge financieringskosten en een zwakke buitenlandse vraag, wat resulteert in een toenemende druk op de Duitse concurrentiepositie.

Europese impact

Duitsland, als grootste economie van Europa, speelt een belangrijke rol in het Europese economische en politieke landschap. De uitkomst van de verkiezingen zal daarom niet alleen het Duitse beleid beïnvloeden, maar ook belangrijke Europese relaties en economische samenwerking. Analisten voorspellen dat de verkiezingsuitslag bepalend zal zijn voor de toekomstige rol van Duitsland binnen Europa, vooral in een periode van toenemende internationale spanningen.

Bron: Bloomberg