Redactie, TPO, 21 november 2024 – Het ICC verdenkt Netanyahu, voormalig minister van Defensie Yoav Gallant en Hamas-militair leider Mohammed Deif van misdaden tegen de menselijkheid en oorlogsmisdaden. De aanklachten omvatten onder meer het gebruik van uithongering als oorlogstactiek, moord, vervolging en andere inhumane daden.
De Israëlische regering ontkent de beschuldigingen en stelt dat haar militaire acties tegen Hamas, dat door de VS als terroristische organisatie wordt beschouwd, in overeenstemming zijn met het internationaal recht. Het kantoor van Netanyahu noemt de arrestatiebevelen antisemitisch.
Het arrestatiebevel volgt op een aanvraag van de hoofdaanklager van het ICC in mei van dit jaar en heeft betrekking op de aanhoudende oorlog tussen Israël en Hamas. Het conflict begon in oktober 2023 met een aanval van Hamas op Zuid-Israël, waarbij ongeveer 1.200 mensen omkwamen en 250 mensen werden ontvoerd. Het Israëlische offensief in Gaza heeft volgens de door Hamas beheerste gezondheidsautoriteiten in het Palestijnse gebied aan 44.000 mensen het leven gekost.
Het is onwaarschijnlijk dat Netanyahu daadwerkelijk voor de rechter zal verschijnen. Het ICC staat geen processen bij verstek toe en het is onwaarschijnlijk dat Netanyahu of andere Israëlische functionarissen aan het hof zullen worden uitgeleverd. Het arrestatiebevel kan er wel toe leiden dat Netanyahu beperkt wordt in zijn reisbewegingen, aangezien hij in landen die het ICC erkennen het risico loopt te worden gearresteerd.
Nederland zal het arrestatiebevel uitvoeren. Dat zei minister Caspar Veldkamp (Buitenlandse Zaken) in de Tweede Kamer. “Nederland werkt volledig samen met het Internationaal Strafhof”, zei de bewindsman. Het kabinet zal ook de contacten met de verdachten beperken. Nederland zal “niet-essentiële contacten” niet meer aangaan met Netanyahu en Gallant, zei de minister. Of een gesprek essentieel is of niet is de vraag, erkent Veldkamp. Indien er sprake is van een essentieel gesprek zal hij dat eerst bespreken in de ministerraad. Met leden van Hamas heeft Nederland al geen contact.
De beslissing van het ICC zal naar verwachting kritiek van de VS oogsten. Eerder dit jaar uitte de VS al haar zorgen over een dergelijke stap. Zowel Israël als de VS zijn geen lid van het ICC.
Ook vanuit Israël zelf klinkt kritiek. Oppositieleider Yair Lapid noemt de beslissing een “beloning voor terrorisme” en president Isaac Herzog spreekt van een “zwarte dag voor de rechtvaardigheid”. Netanyahu zelf, die de zaak eerder al heeft bekritiseerd, heeft nog niet gereageerd.
Israël heeft samen met internationale bondgenoten gelobbyd tegen de arrestatiebevelen. Eerder dit jaar beval het ICC een einde aan pogingen om medewerkers van het hof te bedreigen, zonder te specificeren wie probeerde de onderzoeken te beïnvloeden.
Het ICC heeft alleen jurisdictie over landen die het oprichtingsverdrag hebben ondertekend. Israël, net als China, de VS en Rusland, behoort niet tot deze landen. Palestina is wel lid van het ICC.
Vorig jaar vaardigde het ICC ook een arrestatiebevel uit voor de Russische president Vladimir Poetin wegens oorlogsmisdaden in Oekraïne. Het Kremlin verwierp deze aanklacht.
Bron: Bloomberg/ANP
