Vlak na het uitkomen van Jackie Brown verschenen de eerste kritische geluiden over het werk van Quentin Tarantino: de eigenzinnige regisseur zou een knieval hebben gemaakt richting Hollywood met zijn derde film, die inderdaad toegankelijker is dan debuut Reservoir Dogs en de daarop volgende klassieker Pulp Fiction. Tarantino verdedigde zichzelf door te reposteren dat zijn criticasters maar moesten wachten tot hij meer films had gemaakt en zo zijn oeuvre beter konden beoordelen. Na het epische tweeluik Kill Bill, het tussendoortje Death Proof en de waanzinnige oorlogsfilm Inglourious Basterds is het in ieder geval veilig om te stellen dat de man een voorliefde heeft voor wraak fantasieën. Ook het leidmotief van zijn nieuwste film Django Unchained is wraak, al is de setting nu die van de spaghetti western.
Het verhaal is dan ook geïnspireerd op de jaren zestig western Django van de Italiaanse regisseur Sergio Corbucci. Django Unchained speelt zich af in het zuiden van de Verenigde Staten, twee jaar voor de Amerikaanse burgeroorlog en draait om Django (Jamie Foxx). Hij is een slaaf wiens heftige geschiedenis met zijn voormalige eigenaren ervoor zorgt dat hij oog in oog komt te staan met de Duitse premiejager Dr. King Schultz (Christoph Waltz). Deze “tandarts” is op jacht naar de moordlustige gebroeders Brittle en alleen Django kan hem naar dit sadistische trio wijzen. De onorthodoxe Schultz belooft Django hem te bevrijden als de Brittles gevangen zijn – dood of levend. Als deze premiejacht succesvol tot een einde wordt gebracht besluiten de twee toch bij elkaar te blijven. Het leidt tot een succesvolle tocht langs de grootste criminelen van het Zuiden.
Slavenstel
Toch blijft Django gefocust op zijn enige doel: het vinden en redden van zijn vrouw Broomhilda (Kerry Washington) die hij lange tijd geleden uit het oog is verloren nadat het klappen van de zweep het slavenstel uit elkaar dreef. Uiteindelijk komt het tot een climax op de beruchte plantage Candyland, gerund door de meedogenloze eigenaar Calvin Candle (Leonardo DiCaprio), hij is de western versie van Caligula en verzot op Mandingo Fighting, een brute strijd tot de dood tussen twee zwarte slaven.
Qua acteren is er weinig op Tarantino’s achtste speelfilm aan te merken, met name DiCaprio knalt van het scherm af in een megalomane rol. Daarnaast is de chemie tussen Fox en Waltz onmiskenbaar. Waltz doet flarden van zijn onvergetelijke vertolking van Kolonel Landa uit Inglourious Basterds nog eens over, maar Schultz is naast gevaarlijk en charmant vooral grappiger en menselijker. Dat biedt Fox de kans Django neer te zetten als introvert maar vol focus en met een blik in zijn ogen die een wereld van pijn verraadt. Noemenswaardig is ook Samuel L. Jackson als valse huisslaaf van Candyland en de traditionele cameo van meester Tarantino ontbreekt dit keer ook niet. De lang uitgesponnen verbale spervuurscenes zijn weer bizar en komen nog harder aan dan de vertrouwde geweldserupties, maar bij Tarantino klinken de woorden nu eenmaal altijd luider dan de actie. Humor is er ook, een scène met onderling geruzie over net niet-passende Ku Klux Klan-maskers is zeer komisch.
Geen editor
Kortom, de bekende stokpaardjes komen weer voorbij galopperen en daar is op zich niks mis mee. Maar kan iemand Tarantino eens vertellen dat hij voor Django Unchained een editor had kunnen gebruiken ?Die zal vast wel op de loonlijst van zijn producties staan maar het is geheel voorstelbaar dat die van de regisseur de opdracht krijgt vooral niet te knippen in zijn materiaal. Het wekt de indruk dat Tarantino net te verliefd is op zijn eigen scènes met als resultaat dat de film gewoon te lang duurt.
Na zo’n twee uur is de spanningsboog weg terwijl dan al vrij duidelijk is welk lot Django en Broomhilda staat te wachten.Jammer, want Tarantino’s cinematografische meesterschap staat buiten kijf. Na Django Unchained kan er inderdaad een beter oordeel worden geveld over mans oeuvre. Dat luidt dat naast het inmiddels voorspelbare thema wraak, de verwijzingen naar andere films plus de slepende speelduur Tarantino te geobsedeerd lijkt door eigen werk, op het autistische af. Het staat vernieuwing en verrassing in de weg en het is tijd dat de bijna 50-jarige regisseur zich aan een ander soort film waagt. Laat hij eens een James Bond deel op zich nemen, bijvoorbeeld.