De eerste namen van ministers uit het eerste kabinet Rutte zijn bekend. Het lijkt erop dat Rutte-1 behalve Melanie Schultz (40) en Mark Rutte (43) geen enkele jonge minister krijgt. Hun collega-ministers hadden dikwijls hun vader kunnen zijn: Maxime Verhagen is 54, Henk Kamp 58, Gerd Leers 59, Piet Hein Donner bijna 62, Hans Hillen 63, Uri Rosenthal 65 en Ivo Opstelten zelfs 66. Veel nieuwe ministers hadden zelfs de grootvader kunnen zijn van jongeren die over vier jaar voor het eerst gaan stemmen. Is dat nou verstandig, een kabinet vol ministers die al met prepensioen of de VUT hadden kunnen zijn?
Jongeren
Veel jongeren hebben weinig met politiek: ze weten er weinig van, hebben nauwelijks interesse en gaan hooguit stemmen bij verkiezingen. Jongeren zijn vaak zwevende kiezers, lezen weinig kranten en volgen hooguit de hoofdlijnen van het nieuws. Lid worden van een partij doen ze nauwelijks, laat staan dat ze binnen een politieke partij actief willen worden. Kijk het laatste CDA-congres er maar op na: behalve een klein clubje CDJA-ers, was het vooral een bijeenkomst van veertig-plussers.
Mijn eigen onderzoek laat zien dat jongeren het belangrijk vinden dat politici maatschappelijke ervaring hebben voordat ze de politiek ingaan. In tegenstelling tot het idee dat ‘jonge politici’ belangrijk zijn om politiek voor jongeren interessanter te maken, worden jongeren liever bestuurd door oude rotten. De kans is groot dat jongeren Piet Hein Donner en Ivo Opstelten aantrekkelijkere politici vinden dan jonkies als Lea Bouwmeester, Fashad Bashir en Tofik Dibi. Tot daar geen problemen.
Vernieuwing
Wat jongeren wel zal interesseren is of het kabinet beleid voert wat Nederland toekomstbestendig maakt, zodat als de huidige jongeren oud zijn, zij ook AOW en zorg kunnen krijgen. Neemt het kabinet maatregelen die Nederland klaar maken voor de komende decennia, waarin Europa steeds meer de concurrentie zal voelen van China, India, Rusland en Brazilië? We kunnen er ernstig over twijfelen. The Economist introduceerde het kabinet deze week met de woorden: “Not exactly Dutch courage: The new government unveils its uninspiring vision for the country”.
De oude heren van Rutte-1 zijn ongetwijfeld competent, maar staan vooral voor beleid dat ouderen beschermt, en waarvoor jongeren moeten betalen. De AOW gaat pas in 2020 omhoog, dus veel huidige vijftigers worden ontzien, maar voor jongeren van nu zal de AOW zeker niet beginnen met 66. Het ontslagrecht wordt niet aangepakt en dat beschermt oudere werknemers van nu, maar de concurrentie met het buitenland zal het later wel noodzakelijk maken het ontslagrecht alsnog te versoepelen. Jongeren betalen dan de prijs. De hypotheekrenteaftrek blijft nu ongemoeid en dat is fijn voor ouderen, maar jongeren zullen nog meemaken dat deze maatregel wordt herzien.
De oude heren van Rutte-1 staan voor beleid van het verleden en de rechten van ouderen. Ze staan niet voor de jongeren die nu meebetalen en straks meemaken dat voorzieningen alsnog worden afgebouwd. De oude heren hebben jongeren duidelijk niet op hun netvlies. Gelukkig voor hen dat veel jongeren de politiek niet dagelijks volgen. Als jongeren wat meer kranten lazen, zou er een veel interessantere opstand tegen Rutte-1 uitbreken dan die binnen het CDA.
Chris Aalberts promoveerde op de politieke betrokkenheid van jongeren. Hij is docent en onderzoeker politieke communicatie (www.chrisaalberts.nl)
