Aanstellers, opgelet! Straks komt u met uw zielige geklaag echt niet verder dan uw huisarts. De huisarts moet dan maar een troostende arm om u heen slaan, en daarna is het weer: Fort! An die Arbeit! Aldus een voorstel van het College voor Zorgverzekeringen in een uitgelekt advies. Nou ja, uitgelekt. Het heeft er veel weg van een opzetje. De geestelijke gezondheidszorg wordt steeds duurder. Dat komt voor een heel belangrijk deel doordat mensen met depressieve klachten tegenwoordig niet meer thuis blijven zitten simmen, maar naar de huisarts stappen. Da’s mooi, zeggen de deskundigen. Maar de huisarts die stuurt ze fluks door naar dure gespecialiseerde hulp.
Het CVZ, dat opdracht heeft alle zorg kritisch onder de loep te nemen, heeft daar nu iets op bedacht: het wil dat we voortaan onderscheid maken tussen psychische klachten, en psychische ziekten. In het eerste geval voel je je rot vanwege je jeugd, een echtscheiding, een sterfgeval ga zo maar door.
In het tweede geval is er écht iets aan de hand in de chemie van je hoofd. In het eerste geval kom je voortaan dus niet verder dan de huisarts, en moet je een eventuele behandeling zelf betalen. Alleen de tweede groep mag voortaan nog op verdere behandeling en vergoeding rekenen. Het voorstel lekte deze week uit naar de website Zorgvisie – en de gevolgen laten zich raden. Gans psychologisch en psychiatrisch Nederland zette een keel op.
Argument nummer één: ook mensen met psychische klachten moet professioneel geholpen worden.
Nummer twee: dat onderscheid is volkomen arbitrair.
Argument drie, tevens oproep tot opstand: artsen zullen gaan frauderen om toch te kunnen helpen en mensen met klachten massaal inschrijven als ‘ziek’.
Allemaal volkomen voor de hand liggend en volkomen juist. Dat hadden ze bij het CVZ ook kunnen verzinnen. Zijn ze daar gek geworden? Nee, het CVZ doet alsof het gek is. Om Den Haag gek te maken.
De club kwam vorig jaar zomer ook al in het nieuws, met een al even ‘schandalig’ voorstel. Weet u het nog? Toen ging het om de kosten van medicijnen voor zeldzame ziekten. Het CVZ wilde drie medicijnen voor twee zeldzame aandoeningen niet langer vergoeden uit het basispakket. Dat conceptadvies lekte toen ook al uit, toen naar de NOS. Het ging om de ziekte van Fabry en bepaalde vormen van de ziekte van Pompe. De betreffende medicijnen waren volgens de CVZ veel te duur. Voorbeeld: een bepaald medicijn tegen Pompe kost per patiënt jaarlijks 44 miljoen, moet het hele leven lang worden geslikt en geeft dan een marginale levensverlenging.
We weten hoe het afliep met dat ‘uitgelekte’ voorstel. Er brak een geweldige nationale heisa los, waarbij iedereen zich van zijn meest menselijke kant liet zien. Heel Nederland vond het handjevol Pompe- en Fabrylijders vreselijk zielig, en het CVZ-voorstel was simpelweg barbaars. Bezuinigen oké, maar dan niet in dié richting!
Dat aan die richting niet valt te ontkomen, dat we toch eens goed moeten gaan nadenken over wat nou een paar toegevoegde, vaak hoogbejaarde en door medicijnen vlot gehouden levensjaren mogen kosten, dat vergaten we maar even. De minister, die afgelopen najaar een oordeel moest vellen over dat voorstel, kon na alle commotie uiteraard geen kant meer op. Het verdween van tafel.
Wie even nadenkt begrijpt: dat was natuurlijk de bedoeling van het CVZ. Dat voorstel was expres gelekt om commotie te veroorzaken. Om de minister onder druk te zetten, in een hoek te drijven. Met dergelijke zwaar overtrokken voorstellen bakent het CVZ de discussieruimte heel slim en effectief af. Den Haag kan nog zó veel kletsen over bezuinigen, als het volk het niet wil, gaat het gewoon niet door.
Dat hele scenario werd deze week herhaald. Uitgelekt idioot voorstel, gevolgd door grote commotie. En straks mag Den Haag zeggen dat dàt toch echt niet de bedoeling is. De minister speelt de redder des volks; de verzekeraars weten dat verder denken in die richting voortaan taboe zal zijn. Waar de bezuinigingen dan wél gevonden moeten worden, dat is hún zorg niet. Daar mag de politiek zich het hoofd over breken.