“Een EU-referendum is te belangrijk om zomaar aan de kiezers voor te leggen”, vindt D66-leider Alexander Pechtold. “We moeten eerst aan de kiezer vragen waarover hij zijn stem wil uitspreken.” Nadat de Britse premier Cameron besloot zijn volk te laten beslissen over een mogelijke uittreding uit de EU, gaan er nu ook in Nederland stemmen op voor zo’n volksraadpleging. Van links tot rechts lijkt men overtuigd van het belang van een referendum, de enige vraag is nog: waarover?
Waar de Britse premier een heldere vraag stelt – in of uit de EU? – is het voorstel van enkele grote Nederlandse denkers als Thierry Baudet en Paul Cliteur ingewikkelder. De polderintellectuelen willen de vraag alsvolgt stellen: “Wilt u onderdeel worden van een Europese politieke unie, zoals in het voorstel van Barroso en Van Rompuy?” Volgens D66 een onmogelijke vraag. “Wat als het antwoord ‘nee’ is”, vraagt Pechtold zich af, “blijft Nederland dan wel in de huidige EU? En zijn we dan tegen elke verandering van de Unie?” Bovendien denkt hij dat het gros van de Nederlanders nu al niet weet de EU voor staat, “laat staan dat ze weten hoe de politieke unie van Barroso en Van Rompuy eruit gaat zien,” aldus Pechtold.
Geen haiku’s?
De D66-voorman wil dat alle partijen in de Tweede Kamer met een voorstel voor de vraagstelling komen. “Die voorgestelde vragen worden vervolgens voorgelegd aan de kiezer en die mag beslissen. In of uit de EU? Wel of geen politieke unie? Wel een EU, maar zonder haiku’s? Europa alleen voor kolen en staal? Europese samenwerking, maar alleen met landen waar meer dan een derde blond is?”
Enkele partijen hebben hun voorstel voor de vraagstelling al ingediend. Zo wil de PVV: ‘Wel de lusten, niet de lasten?’. D66 wil de formulering van de vraagstelling van het referendum voorleggen aan haar leden. “We laten al onze leden een vraagstelling bedenken en opsturen”, vertelt Pechtold. “Die bundelen we op een site, waar vervolgens gestemd kan worden. De vraagstelling met de meeste stemmen wordt bij de Kamervoorzitter ingediend als het officiële voorstel van D66 voor de volksraadpleging. De burger is vervolgens aan zet. Die moet bepalen of dit de juiste vraag is waarop hij zijn antwoord wil kunnen geven. “
