De creatieve industrie, een verzamelterm voor sectoren als kunst, media, vormgeving, architectuur en reclame, wordt door sommigen gezien als (enige) hoop in de deze tijd van economische crisis. Waar reguliere industrie gericht is op groei en winst, richt de creatieve industrie zich op innovatie en creativiteit. Deze sector is vooral zo belangrijk omdat zij besmettelijk is. Twee documentairemakers hebben dit ongrijpbare proces centraal gezet in de zeer aanstekelijke documentaire Influencers: How trends and creativity become contageous.
De documentaire is volgens makers Paul Rojanathara en Davis Johnson een “Polaroid snapshot of New York influential creatives … who are shaping today’s pop culture”. In minder dan 14 minuten delen sleutelfiguren uit de nieuwe creatieve klasse hun inzichten. Twee elementen vallen hierbij op.
Jeugdige uitwisseling
Allereerst is jeugdigheid essentieel. Jeugd staat symbool voor fris nieuw denken. Jonge mensen hebben beperkte middelen om zich uit te drukken en die economische belemmeringen stimuleren hun creativiteit in plaats van het te beperken. Daarnaast is jeugd ongebonden. Zodra je voor een bedrijf gaat werken raak je de touch kwijt met wat er speelt, niet in de laatste plaats omdat je meer moet afgaan op tweedehands informatie. Ten tweede is uitwisseling cruciaal. Creativiteit gedijt bij kruisbestuiving, bij samenwerking. Creatieve mensen zoeken plekken om elkaar te ontmoeten, zowel fysiek als via de media. Niche-media als blogs bieden mensen buiten de mainstream de mogelijkheid van elkaar te leren. Niets geeft meer bevrediging dan je peers vertegenwoordigd te zien.
Beide elementen zijn onlosmakelijk verbonden met de stad. De stad, en dan met name de metropool, is zo’n broedplaats door diversiteit. De stad is een plek voor nieuwkomers, of dat nu immigranten uit het buitenland zijn of jonge mensen uit de periferie op zoek naar een ander leven. Nieuwkomers bouwen in steden nieuwe gemeenschappen, buiten de gebaande paden van oude kaders en bestaande structuren.
Inspiratie
Hoe anders is dit in de industrie waarin ik zeven jaar werkte. De wetenschap kenmerkt zich door gesloten deuren. Het romantisch ideaalbeeld van een intellectuele gemeenschap die met elkaar van gedachten wisselt, is vervangen door een individualistische focus op de eigen carrière. In plaats van kennis te delen en samen te werken met mensen die anders denken, werken wetenschappers voor de eigen parochie en weerhouden hun paradigmatische dogma’s hen ervan verder te kijken dan wat ze allang dachten te weten. Voor echt mentorschap van nieuw talent is nauwelijks tijd.
Influencers inspireert. De documentaire zet je aan zelf iets te creëren en onderdeel te zijn van iets nieuws. Dat betekent niet bij de pakken neer gaan zitten als er een conservatieve wind waait waar je je niet in kunt vinden en/of wanneer je subsidie wordt stopgezet. Het betekent dat je roeit met de riemen die je hebt. Influencers zet mij vooral aan om mijn eigen kennis te delen, om te luisteren naar mensen die anders denken dan ik en om meer samen te werken om zo te laten zien welke andere wereld dan de gevestigde orde er mogelijk is.
De documentaire is hier te bekijken. De thema’s uit de film worden verder uitgewerkt in een serie video’s die vanaf 17 november op dezelfde site te zien zijn.
