Het is onrustig rond de PVV. Ondanks zijn strafblad is Eric Lucassen Kamerlid gebleven, al heeft hij veel van zijn portefeuilles in moeten leveren. James Sharpe is opgestapt, omdat hij moedeloos werd van alle insinuaties over zijn verleden als ‘pornokoning’. Richard de Mos blijkt gelogen te hebben over zijn schooldirecteurschap: dat is hij nooit geweest. En toen lekte ook nog een interne notitie uit van Hero Brinkman over de democratisering van de PVV, en de repliek daarop van Martin Bosma. Verdeeldheid en intriges bepalen het beeld.
De kiezer lijkt ondertussen boos. In het weekend dat Wilders overlegde met Lucassen over een oplossing, bleek uit een peiling van Maurice de Hond dat 83 procent van de Nederlanders vindt dat Lucassen door Wilders uit de fractie gezet moet worden. Maar liefst 78 procent van de PVV-stemmers zou er ook zo over denken. Toen Wilders zijn oplossing voor de kwestie bekend had gemaakt, meldde RTL Nieuws direct dat er op internetfora honderden woedende reacties binnen waren gekomen. In de vroegere woonplaats van Wilders zouden veel PVV-stemmers ernstig teleurgesteld zijn in Geert. In sommige peilingen is de PVV inmiddels vijf zetels gezakt.
De waarde van enquêtes
Enquêtes hebben een belangrijk probleem: ze leveren altijd meningen op. Burgers moeten op internet wat antwoorden invullen en klaar is kees. De uitkomsten suggereren vervolgens dat burgers goed hebben nagedacht over de aan hen gestelde vragen. Toch is dat maar zelden het geval. Enquêtes produceren vaak meningen over zaken waar burgers voordat ze de enquête invulden nog nooit over hadden nagedacht. De implicatie hiervan is dat burgers op dergelijke vragen helemaal geen stabiele mening kunnen rapporteren, maar datgene rapporteren wat de situatie hen ingeeft.
Voor de zaak Lucassen hadden de meeste burgers vermoedelijk nog nooit nagedacht over de vraag of Kamerleden een strafblad mogen hebben en wat er moet gebeuren als een zittend Kamerlid toch een strafblad heeft. Burgers beantwoorden zulke vragen vanuit het moment. Aangezien de media de afgelopen week overliepen van verontwaardiging over het strafblad van Lucassen, rapporteren veel burgers ook verontwaardiging. Maar die boosheid kan even snel weer verdwenen zijn. Dat geldt ook over vragen over de democratisering van de PVV, boetes voor Sharpe’s bedrijf en het leugentje van De Mos.
Verdwenen boosheid
En die boosheid zal snel verdwijnen. Lucassen zit de komende tijd achterin de Tweede Kamer en zal zich niet op televisie laten zien. De Mos grossiert in onbekendheid. Sharpe verdwijnt helemaal van het toneel. De vele meningen over hen zullen uit de media verdwijnen en ook uit de geest van de kiezers. Andere kwesties komen ervoor in de plaats. We kunnen nu al voorspellen welke kwesties dat bij PVV-kiezers zullen zijn: toenemende immigratie van Albanezen, aanhoudende overlast van Marokkaanse jongeren in Gouda en allerlei incidenten op het gebied van veiligheid.
De PVV-kiezer maakte zich druk over deze thema’s, en zal dat blijven doen. Het zijn thema’s die deze burgers bang of kwaad maken, en waar ze op allerlei manieren mee worden geconfronteerd. Het nieuws zal PVV-kiezers er steeds aan herinneren waarom ze Wilders stemden. De kwaadheid over Lucassen, Sharpe en De Mos ebt weg, die over immigratie, integratie en criminaliteit komt er weer voor terug. De kans is groter dat de PVV groeit, dan dat de PVV krimpt. En als de PVV als organisatie toch het loodje legt, komt er zo weer een nieuwe voor in de plaats.
Chris Aalberts is docent en onderzoeker politieke communicatie (www.chrisaalberts.nl)
