“Een SOS van een man in tijdnood, in haast geschreven”, zo noemt de ik-persoon van het boekje Sterven doe je zo zijn eigen verhaal. Hij heeft te horen gekregen dat hij niet meer lang te leven heeft en schrijft zijn leven van zich af. Vanaf zijn jeugd in het strenge gereformeerde gezin, tot zijn afgekickte bestaan als reclameschrijver, steeds blijkt hij op zoek te zijn geweest naar de antwoorden op levensvragen. Het is een goedgeschreven boek, vlot en vol onverwachte metaforen. Maar ondanks het aansprekende thema is het helaas geen boeiend verhaal geworden en net als de hoofdpersoon zijn we aan het eind nog geen stap verder bij enig inzicht.
Het verhaal volgt de loop van een nacht, waarin de vijfenzestigjarige Stein niet kan slapen. Hij deelt al zevenentwintig jaar een tweekamerwoning met zijn jongere vriendin Nicolette, die deze nacht deels wakend, deels slapend, aanwezig is. Tussen de ruzie met de buurvrouw over een verplaatste fiets, telefoongesprekken met zijn uitgever die zojuist gearresteerd is in Doerkhamm (ergens bij Bahrein) en terugblikken naar zijn jeugd, houdt hij een betoog over de plaats van het geloof in zijn leven. En hoewel hij zegt het al lang achter zich te hebben gelaten, heeft hij het toch over het gereformeerde geloof, dat uitgaat van 33.000 beschikbare plaatsen in de hemel en predestinatie.
Op zijn zoektocht naar een levensinvulling is Stein hippie en later junkie geworden. Veel vertelt hij hier niet over, een paar losse anekdotes daargelaten, die vooral dienen om een punt over het geloof te duiden. Dit maakt het meer tot een betoog dan een verhaal. Steeds als je als lezer in het verhaal getrokken wordt, trekt de schrijver je er even hard weer uit. De interne monoloog van Stein, waaruit het boek bestaat, is teveel navelstaarderij om echt te boeien.
Als kind wilde Stein schrijver worden en dat gegeven speelt naast het geloof een rode draad in het verhaal. Hier geeft hij eigenlijk zelf al aan waarom Sterven doe je zo geen literatuur geworden is.
“Ik ben ook geen schrijver geworden in de betekenis van publicist. Wel heb ik me met opzet in situaties begeven die ik gemeden zou hebben als ik niet gemeend had ze later in verhalen te kunnen gebruiken. Dat heeft me een ongewone levensloop opgeleverd, maar dat is nog steeds geen grondstof voor literatuur. De samenhang ontbreekt, het leidt nergens toe. Nou ja, naar de dood, maar daar draait het hoe dan ook op uit.”
De dood, daar draait het allemaal op uit. Jammer dat Sterven doe je zo de verwachting niet inlost. Want een doe-het-zelf cursus hoe te sterven was mij liever geweest.
| Uitgever: | In de Knipscheer |
| Pagina’s: | 127 |
| Prijs: | € 17,50 |
