Sinds de vorige crisis wordt de financiële wereld overstelpt met nieuwe regelgeving. Alles wordt in het werk gesteld om een nieuwe crisis te voorkomen. Daarnaast moet de belegger beter worden beschermd. Wat zijn de gevolgen van deze nieuwe regels? In hoeverre draagt het bij aan een robuuster financieel systeem en wat merkt de belegger hiervan?
De belangrijkste nieuwe wet van voor de crisis dateert uit 2007 en heet Market in Financial Instruments Directive, ofwel MiFID. Deze wet beoogde bescherming van de belegger met als kernwaarden transparantie en concurrentie. De wet heeft een belangrijk startschot gegeven voor veranderingen in de financiële markt. In 2017 wordt MiFID II van kracht. Een nog verdere verdieping van zijn voorganger. Op de achtergrond zijn veel specialisten nu al hard aan het werk om de gevolgen van MiFID II te analyseren. Wat staat de markt de komende tijd te wachten?
Waar de vorige wet vooral ging over het transparantie en het aanscherpen van procedures, zijn de gevolgend van deze nieuwe regels veel verregaander. Zomaar een voorbeeld: de bank moet met het doorsturen van haar klantenorder naar de beurs, vanaf 2017 maar liefst vijfenzestig verschillende gegevens meesturen. Naast de voor de hand liggende prijs en omvang van de order, dienen dan ook de identificatiegegevens van eindklant te worden meegestuurd naar de beurs. Als het geen persoon is maar een computerprogramma die de koop of verkoop beslissing heeft gemaakt, dan moet de naam van deze computer worden meegegeven. Prijs, omvang en identiteit zijn drie van de verplichte vijfenzestig velden.
Er ontstaat onmiddellijk een discussie over privacy en de commerciële gevoeligheid van deze klantinformatie. Maar los van deze discussie, dringt de tijd voor alle partijen om alle IT-aanpassingen op tijd te implementeren voor 2017. De financiële wereld is een complexe aaneenschakeling van diverse partijen en systemen. Financiële partijen zijn op een dusdanige manier met elkaar verbonden dat, als er ergens iets fout gaat, er een domino-effect kan ontstaan. Niet voor niets hebben beleidsmakers hier zorgen om. Het gegeven van deze verstrengeling is dan ook voldoende reden om nieuwe regels op te leggen om een nieuwe crisis te voorkomen. Echter bij het ten uitvoer brengen van deze regels komt de complexe verbondenheid ook om de hoek kijken. Ik ben bang dat de beleidsmakers daar onvoldoende rekening mee hebben gehouden.
Los van de waarschijnlijkheid of alle IT aanpassingen op tijd zijn verwerkt, rijst de vraag of partijen bereid zijn dit te doen. Een simpele rekensom kan zo uitpakken dat het beter is om te stoppen met een product of dienst dan er in te investeren om compliant te zijn. Mijn vrees is dat partijen hun productaanbod tegen het licht zullen houden en het daarmee zullen verkleinen. Kleine partijen zullen als gevolg van de nieuwe eisen hun hoofd niet meer boven water kunnen houden en stoppen. Een gevolg kan zijn dat er een verdere consolidatie ontstaat in de markt met een beperkter aanbod van producten en diensten. Dat speelt de particuliere belegger in ieder geval niet in de kaart. Deze heeft, met het oog op een terugtredende overheid, op het gebied van pensioenopbouw behoefte aan een uitgebreidere dienstverlening als het gaat om vermogensopbouw.
Aan de ene kant is regelgeving noodzakelijk om een volgende financiële crisis te voorkomen. Aan de andere kant is de prijs die men daarvoor betaalt momenteel zo hoog dat het de industrie significant kan veranderen. Ik verwacht niet dat de nieuwe regels zullen worden afgezwakt voordat ze in 2017 van kracht zullen zijn. Wel wordt er al gefluisterd om uitstel om alle partijen meer lucht te geven in de aanpassingen die zij moeten doorvoeren. Dat zou voor consumenten gunstig kunnen uitpakken.
