De afgelopen week werd het nieuws volledig gedomineerd door twee grote onderwerpen: de klimaattop in Parijs die aanstaande maandag begint en de aanslagen van twee weken geleden in datzelfde Parijs. Terwijl fractievoorzitter van de VVD Halbe Zijlstra de aartsdomme opmerking “als we in Nederland meer gaan doen dan in de rest van de wereld dan is het resultaat dat Nederland armer wordt en de wereld nog steeds warmer”, de wereld inslingerde, een drogredenering in de categorie ik-hoef-niet-op-te-staan-voor-een-bejaarde-in-de-trein-want-de-rest-doet-dat-ook-niet (mogen wij Zijlstra even fijntjes herinneren aan de wervelende congresspeech van zijn eigen partijleider over de Grote Dikke Ik?), pleitte Francois Hollande ondertussen in Frankrijk voor het preventief opsluiten van mogelijk geradicaliseerde personen (en mogen we Hollande dan even wijzen op de basis van onze democratische rechtsstaat namelijk eenieder is onschuldig tot het tegendeel bewezen is?)
Zowel in het klimaatdebat als in de terrorismediscussie prevaleren kortetermijnoplossingen, is het actie – reactie zonder enige bezinning, gaat het om ad hoc maatregelen op microniveau zonder naar het grotere geheel te kijken. Het is de hoogste tijd dat we ook even uitzoomen, dingen in perspectief plaatsen en verbanden leggen die nog zelden gelegd zijn de afgelopen weken: het verband tussen de klimaattop en de aanslagen. Het feit dat we door actief te werken aan het tegengaan van klimaatverandering tegelijkertijd effectief terrorisme kunnen bestrijden.
We weten dat olie de voornaamste inkomstenbron van ISIS is. Deze olie wordt tegen bodemprijs verkocht aan smokkelaars die het vervolgens via Koerdistan naar Turkije, Iran en Jordanië vervoeren. Verschillende wetenschappers claimen dat het zeer aannemelijk is dat deze olie op den duur ook, via zeer dubieuze routes, op de Westerse markt terecht komt, zoals de zogenaamde bloeddiamanten uiteindelijk ook bij onze juweliers te koop zijn. Daarnaast vergt het voeren van oorlog tegen ISIS meer fossiele brandstoffen dan we zonder die oorlog zouden gebruiken. Dit betekent dat we met de fysieke strijd tegen ISIS eigenlijk datzelfde ISIS financieren.
Academici van de University of California en de Columbia University hebben aangetoond dat droogte, teweeggebracht door de opwarming van de aarde die is veroorzaakt door de mens, in Syrië leidde tot mislukte oogsten waardoor een massale trek van platteland naar stad op gang kwam. Daar ontstond een explosieve mix van werkloosheid, corruptie en falend overheidsbeleid, die uiteindelijk de voedingsbodem voor de opstanden was welke leidden tot de huidige burgeroorlog. Verschillende (internationale) actoren raakten vervolgens betrokken bij het conflict wat voor een machtsvacuüm zorgde. De chaos die ontstond gaf ISIS de kans het strijdtoneel te betreden. Uiteindelijk was ISIS een van de succesvolste extremistische organisaties ter wereld. Kortgezegd is klimaatverandering dus. Een scenario dat zich zomaar eens zou kunnen herhalen in andere landen.
Het is de hoogste tijd dat de wereldgemeenschap gaat handelen om klimaatverandering tegen te gaan. Niet alleen omdat klimaatverandering een directe bedreiging vormt voor de gehele wereldbevolking, maar ook omdat de armste regio’s ter wereld (waar een groot gedeelte van de populatie afhankelijk is van landbouw voor hun inkomsten) het hardst worden getroffen door de klimaatproblematiek. Dit zou kunnen leiden tot vergelijkbare situaties zoals die in Syrië. En dat zou dan op termijn weer kunnen uitmonden in een soortgelijke terroristische dreiging.
Onze overdadige consumptie van fossiele brandstoffen leidt tot de financiering van terroristische organisatie zoals ISIS. Het overstappen naar samenlevingen die draaien op duurzame energiebronnen zorgt ervoor dat we minder en uiteindelijk geen fossiele brandstoffen meer nodig hebben. Wat zoveel betekent als de vernietiging van de grootste inkomstenbron van terroristische organisaties.
De war on terror kost een vermogen en de effectiviteit is onzeker. Er moet maandag in Parijs gepraat worden over de vraag of dat geld niet beter geïnvesteerd kan worden in het tegengaan van klimaatverandering en het afbouwen van de Westerse afhankelijkheid van fossiele brandstoffen. Wat uiteindelijk leidt tot het terugdringen van klimaatverandering, een bijdrage aan de ontwikkeling van constructieve economieën in derde wereld landen die de bevolking echt ten goede komen en tot een succesvollere ontmanteling van terroristische organisaties.
Iets met twee vliegen en één klap.
