In Vlaanderen groeide de afgelopen jaren het Vlaams Belang van Filip Dewinter, in Nederland stijgt de PVV van Geert Wilders nog altijd gestaag in de peilingen (waar het gisteren weer opgepakte proces tegen de islam-criticus alleen maar aan zal bijdragen) en in Frankrijk is het Front National nooit helemaal in de schaduw verdwenen. De brandstof voor hun politieke motor zijn ‘simpele’ zaken als overlast, (kleine) criminaliteit en hoofddoekjes, maar dat zijn slechts quasi-relevante verschijnselen binnen een veel grotere discussie: het falen van een Europese multicultimaatschappij. In de landen om ons heen beginnen steeds meer politiek leiders – en niet alleen de boze boeroepers onder hen – dat in te zien. Laatste aanwinst in deze 21e eeuwse Realpolitik is de Britse premier David Cameron.
Halfzachte integratie-aanpak
“Under the doctrine of state multiculturalism, we have encouraged different cultures to live separate lives, apart from each other and apart from the mainstream”, zo sprak de leider van de Conservative Party zaterdag tijdens een veiligheidsconferentie in München. “We’ve failed to provide a vision of society to which they feel they want to belong. We’ve even tolerated these segregated communities behaving in ways that run completely counter to our values.” Heldere taal van de Britse Prime Minister, die benadrukte dat (jonge) moslims – want daar gaat het uiteraard met name om – niet van nature voorbestemd zijn om terrorist te worden, maar dat een halfzachte aanpak van integratie door het gastland evengoed schade aanricht, omdat er al jaren geen duidelijke koers gevaren wordt in de pogingen om de Britse maatschappij, maar ook andere Europese samenlevingen, op een geslaagde manier tot één veelkleurige, warme deken te borduren. In plaats daarvan constateert Cameron een radicalisering onder jonge moslims, een proces dat hij voornamelijk wijt aan slap gedrag van het zich te terughoudend opstellende gastland:
“When a white person holds objectionable views, racist views for instance, we rightly condemn them. But when equally unacceptable views or practices come from someone who isn’t white, we’ve been too cautious – frankly, even fearful – to stand up to them. The failure, for instance, of some to confront the horrors of forced marriage, the practice where some young girls are bullied and sometimes taken abroad to marry someone when they don’t want to, is a case in point. This hands-off tolerance has only served to reinforce the sense that not enough is shared. And this all leaves some young Muslims feeling rootless. And the search for something to belong to and something to believe in can lead them to this extremist ideology. Now for sure, they don’t turn into terrorists overnight, but what we see – and what we see in so many European countries – is a process of radicalisation.”
Liefde van twee kanten
Cameron is niet de eerste die zich in de afgelopen maanden heeft uitgesproken tegen de mulitculturele samenleving. Een aantal politiek leiders in de ons omringende landen is van de gekleurde carnavalswagen gestapt en heeft afstand genomen van de reeds lang achterhaalde overtuiging dat integratie het beste werkt als je je als land toegeeflijk opstelt jegens niet-westerse culturen door je eigen culturele normen en waarden op te rekken of op de achtergrond te houden. Het besef dat de liefde van twee kanten moet komen (en dat die liefde begint met het spreken van één taal), is eerder al doorgedrongen bij de Duitse christen-democratische Bondskanselier Angela Merkel (“De poging om in Duitsland een multiculturele samenleving te creëren, is mislukt”), die prompt bijval kreeg van haar Belgische, eveneens christen-democratische collega Yves Leterme. Nu voegt dus ten westen van ons land de conservatief Cameron zich bij die leiders en hun uitspraken.
Het rationalisme bij onze buurlanden is prijzenswaardig, evenals de eerlijkheid van de gedane uitspraken. Nergens in hun betogen worden moslims (of andere allochtonen) als minderwaardig gezien, er wordt slechts – terecht – geconstateerd dat er een duidelijke scheefgroei in toegeeflijkheid van het gastland jegens de bereidwilligheid van de gasten is ontstaan. Een scheefgroei die bovendien in grote mate te wijten is aan de mentaliteit, wetgeving en politieke overtuigingen die leefden (en helaas ook nog steeds leven) bij de politieke leiding gedurende voorbije decennia. Als gevolg daarvan is er onderlinge haat en nijd tussen allochtoon en autochtoon, kennen we in Europa grote ongelijkheid in opleiding en inkomen en is er een aantoonbaar disproportionele mate van criminalisering onder allochtonen, wat bovendien in het geval van moslims het risico van radicalisering in zich herbergt. Door die zaken hardop uit te spreken, kan er wellicht eindelijk een begin gemaakt worden naar het op tafel leggen van duidelijke eisen aan inburgering, integratie en acclimatisatie door allochtonen. Dit leidt vervolgens hopelijk ook tot het verstommen van non-discussies onder autochtonen over hoofddoeken en moskeeën, omdat die verschijnselen minder negatieve aandacht zullen trekken naarmate de dragers van zo’n hoofddoek en de bezoekers van zo’n moskee op een volwaardige manier meedraaien in de samenleving waar ze onderdeel van uitmaken.
Nederland
Maar waar blijft Nederland op dit gebied? Geert Wilders’ populariteit toont al enkele jaren aan dat het Nederlandse volk op het gebied van integratie allang toe is aan wat meer realisme in Den Haag. Wat Wilders wil, tekent zich bovendien steeds duidelijker af, al is het nimmer opbouwend. Op hem hoef je niet te rekenen waar het een inhoudelijke, constructieve koersverandering betreft – hij zorgt er alleen maar voor dat de groeiende Nederlandse onvrede over het jarenlang gevoerde doch steeds harder falende integratiebeleid gekanaliseerd wordt richting politiek Den Haag. De vraag is vooral of en wanneer onze premier Mark Rutte zich tot vergelijkbare uitspraken als zijn naaste collega’s Merkel, Leterme en Cameron laat verleiden. Nederland kan zo’n dosis politieke moed, eerlijkheid en rationele beschouwing namelijk goed gebruiken, want de Hollandse nuchterheid is al jaren uit dit debat verdwenen en ook onze beroemde tolerantie hangt aan een zijden draadje. Die tolerantie heeft bovendien alleen overlevingskans als zich in Nederland vestigende allochtonen – ongeacht hun herkomst, culturele of politieke achtergrond – bereid zijn om hem te accepteren en over te nemen. Want ook tolerantie moet van twee kanten komen.
