Ook het Europees Parlement in Straatsburg kent haar eigen persconferentiezaal. Op dinsdag zijn er persconferenties van zeven van de acht politieke groepen. De Europarlementariërs hebben de media kennelijk allemaal belangrijke mededelingen te doen. Maar hier blijkt direct een groot probleem: met uitzondering van Guy Verhofstadt zijn alle aangekondigde Europarlementariërs totaal onbekend bij het Nederlandse publiek. Bovendien is de vraag of wat Europarlementariërs te zeggen hebben er werkelijk toe doet. De attentiewaarde van al deze persconferenties is op voorhand laag.
Laten we kijken naar de eerste persconferentie van deze dinsdag. De Italiaan Gianni Pitella (op de foto boven) komt aan het woord. Hij is fractievoorzitter van de tweede fractie uit het Europees Parlement: de sociaaldemocraten (S&D), waar ook de PvdA onder valt. Met Pitella komen twee collega’s van S&D mee: de Britse Linda McAvan en de Italiaanse Silvia Costa. Zo’n vijftig journalisten horen hun verhaal aan. Tijd voor vragen is er amper, want na twintig minuten staat de Groene fractie in de startblokken om journalisten in dezelfde zaal met informatie te overvoeren.
Pitella spreekt conform de Europese traditie in zijn eigen taal: het Italiaans. Hij is erg blij dat Marine le Pen de Franse verkiezingen heeft verloren. De Franse socialisten hebben daar een offer voor gebracht en Pitella wil ze daar hartelijk voor bedanken. S&D is voor “cohesie” in de EU en dus tegen Le Pen. Dit geldt ook voor soortgelijke partijen zoals de Italiaanse Lega Nord. Pitella weet dat er in nog meer landen soortgelijke bewegingen zijn. De vraag blijft wat de relevantie van al deze woorden is. Pitella kan immers niets anders dan accepteren wat er uit allerlei verkiezingen komt.
Maar de vrijblijvendheid gaat verder. Pitella wil graag kwijt dat de klimaatconferentie in Parijs een groot succes was en hoopt dat er nu echt maatregelen gaan volgen. Bedrijven zullen zich aan de nieuwe situatie moeten aanpassen en er moet ook meer in onderzoek geïnvesteerd worden. Net als bij de Franse verkiezingen, gaat het om woorden voor de bühne: het klimaatakkoord is al gesloten en het Europees Parlement gaat zeker niet over de implementatie of uitvoering van de afspraken. Vrijblijvendheid troef dus.
Er worden ondertussen rode paspoort-achtige boekjes uitgedeeld. De Educa-campagne van S&D gaat vandaag van start, meldt Pitella. Het budget voor onderwijs in conflictgebieden moet verdubbelen. S&D gaat daar handtekeningen voor verzamelen. Hier toont zich duidelijk het gebrek aan macht van het Europees Parlement: als S&D zelf een voorstel mocht doen, zou ze niet aan een handtekeningenactie beginnen.
Linda McAvan heeft een vluchteling uit Somalië gesproken die in de vijftien jaar dat hij in een kamp zat nooit onderwijs kreeg. De Educa-campagme is dus “heel belangrijk”, meldt ze. Ook Silvia Costa doet nog een duit in het zakje. Kinderen die vluchten voor geweld moeten volgens haar zo snel mogelijk onderwijs krijgen. Onderwijs is een manier om “het vriendelijke gezicht van Europa” te laten zien.
Volgens McAvan gaat dit initiatief bovendien radicalisering tegen. Alléén deze opmerking levert een kritische vraag uit de zaal op: waren de terroristen in Boston niet juist heel hoog opgeleid? Wat zegt dit over deze S&D-campagne? Costa prevelt nog iets over “bruggen bouwen”. Waar het geld vandaan moet komen voor al dit extra onderwijs meldt ze ook niet. Dat moeten anderen kennelijk maar uitzoeken.
Ook grensbewakingsdienst Frontex wordt besproken. Pitella prijst de Europese Commissie die hier een voorstel voor heeft gedaan. Het gaat niet om de Hongaarse, Italiaanse en Griekse grenzen, maar om Europese en dus is Europese grensbewaking nodig. Pitella vervolgt met een groot aantal wensen over de vluchtelingencrisis: er moeten voorstellen komen ter vervanging van het principe dat vluchtelingen asiel moeten aanvragen in hun eerste land van aankomst. Er moet verplichte spreiding komen, anders ontstaan “concentratiekampen” op o.a. Lesbos en Lampedusa, aldus Pitella.
S&D laat zich hier van haar meest sociale en pro-Europese kant zien, maar het is wel een erg vrijblijvende. Het Europees Parlement wil wel vaker meer EU, maar kan zelf geen nieuwe wetsvoorstellen doen. Nieuwe voorstellen van S&D zijn dus grotendeels voor de bühne. S&D praat bovendien over veel zaken waar het Europees Parlement helemaal niet over gaat. Als een idee geld kost, vertelt S&D niet waar dat geld vandaan moet komen. En over zaken waar burgers in aanzienlijke aantallen tegen zijn, negeert S&D de maatschappelijke onvrede en is er geen enkele journalist die S&D aan die onvrede herinnert.
Zoiets kan alleen in het Europees Parlement.
Dit jaar doet Chris Aalberts onder de titel Bruslog – Brusselse logica – verslag van Europese politiek in Brussel en Den Haag. Voor zijn verslaggeving is ook jouw financiële steun essentieel.