Voorzitter Fred de Graaf van de Eerste Kamer legt zijn functie neer. Hij heeft dat in de nacht van donderdag op vrijdag laten weten.
De Graaf was in opspraak gekomen doordat hij PVV-leider Geert Wilders geweerd zou hebben als lid van de commissie van parlementariërs die koning Willem-Alexander begeleidde bij zijn inhuldiging op 30 april. Hoewel De Graaf (VVD) dit woensdag tegensprak, vindt hij dat zijn integriteit in het geding is. Hij zal daarom dinsdag de Senaat meedelen dat hij zijn voorzitterschap neerlegt.
De Graaf liet dit donderdagnacht vanuit Londen weten, waar hij een congres bijwoont.
Dat De Graaf Wilders op 30 april buiten de Commissie van In- en Uitgeleide van parlementariërs zou hebben gehouden, kwam woensdag naar buiten via de Volkskrant. De Graaf zou dat hebben gedaan omdat Wilders zich meermalen kritisch over het koningshuis heeft uitgelaten.
De Tweede Kamer reageerde verontwaardigd en eiste opheldering. Ook in de Eerste Kamer werd aangedrongen op een toelichting.
De Graaf ontkende in brieven aan beide Kamers een kunstgreep te hebben toegepast om Wilders buiten beeld te houden. Maar zijn antwoord overtuigde de Tweede Kamer niet. De fractievoorzitters drongen donderdag na onderling beraad aan op meer toelichting. In de Senaat zou de PVV naar verwachting volgende week dinsdag een motie van wantrouwen tegen De Graaf gaan indienen.
Naar verluidt maakte ook de VVD-top zich zorgen over de positie van De Graaf. Volgens het tv-programma Nieuwsuur heeft VVD-leider Mark Rutte zich donderdag met de zaak bemoeid.
Geert Wilders:
PVV-fractieleider Geert Wilders vindt dat Senaatsvoorzitter Fred de Graaf er goed aan doet om af te treden. “Dat siert hem, het enige juiste besluit. De onpartijdigheid van een Kamervoorzitter dient immers buiten kijf te staan en dat was hier duidelijk niet het geval”, zo laat Wilders vrijdag weten aan het ANP.
50PLUS-leider Henk Krol:
“Verstandige en principieel juiste stap van De Graaf. Nu kunnen we weer verder met de zorgen van de burger. Écht belangrijke kwesties dus.”
SP-leider Emile Roemer bij NOS Radio-1:
“Zeer terecht dat De Graaf opstapt en wijs dat hij het uit zichzelf heeft gedaan en het niet heeft laten aankomen op een clash in de Eerste Kamer of in de Verenigde Vergadering van de Staten Generaal. Zijn positie was sowieso onhoudbaar geworden. Het was zo duidelijk dat hij op z’n minst de schijn van partijdigheid op zich had geladen en dat is echt onacceptabel als voorzitter.
De fractievoorzitters in de Tweede Kamer schaarden zich achter de democratie. Of je nou Wilders heet, of Samsom of Roemer, we zijn allemaal gelijk in de Kamer. De voorzitter van de Staten-Generaal moet onpartijdig zijn en mag niet een lijstje bijhouden van wie hij wel of niet graag op zijn feestje wil.
Dit heeft voor Tweede-Kamervoorzitter Anouchka van Miltenburg geen gevolgen, de zaak is nu achter de rug. Het is heel duidelijk dat Fred de Graaf solistisch heeft geopereerd en als enige bepaalde wat er gebeurde. Hij moet niet anderen meetrekken.”
PvdA-Eerste Kamerfractievoorzitter Marleen Barth op twitter:
“#PvdAfractie #EK heeft respect voor besluit Fred de Graaf om voorzitterschap Kamer neer te leggen. We danken hem voor goede samenwerking.”
CDA-leider Sybrand Buma bij NOS-Radio-1:
“Dit was wel de juiste beslissing na alles wat er gebeurd was de afgelopen tijd. Er bleven heel veel vragen over nadat we dit met de Tweede Kamer hadden besproken en die vragen bleven ook aanhouden. Dan is het onvermijdelijk dat je zegt: op die manier kan ik niet functioneren.
Fred de Graaf heeft de eer aan zichzelf gehouden en dat vind ik verstandig. Ik vind dat dit nu het einde van de discussie moet kunnen zijn. Dit is een zwaar besluit en we moeten als Kamer nu ook kunnen overgaan tot de orde van de dag, namelijk de problemen in de economie.”
D66-leider Alexander Pechtold:
“De voorzitter van de Eerste Kamer had zichzelf in een moeilijke positie gebracht. Hij heeft twijfel gezaaid over de onafhankelijkheid van zijn ambt. Zijn besluit terug te treden is daarmee begrijpelijk en verstandig.”
VVD-Eerste Kamerfractievoorzitter Loek Hermans bij NOS-Radio-1:
“Dit is heel jammer, maar wel begrijpelijk. Ik denk wel dat hij kan blijven in de VVD-fractie. De discussie ging over zijn rol als voorzitter van de Eerste Kamer, er is geen enkele discussie over zijn rol als lid van de VVD-fractie.”
Voorzitter Werner Ludwig van de VVD-fractie Apeldoorn:
“Buitengewoon wrang en jammer dat Fred de Graaf besloot op te stappen. Ik ken hem niet als iemand die achterom dingetjes regelt. Het werk in de Eerste Kamer was zijn grote passie. Zowel als bestuurder als jurist. Daarom vertrok hij anderhalf jaar geleden als burgemeester van Apeldoorn om voorzitter te worden van de Eerste Kamer. De Graaf heeft groot gezag opgebouwd, als persoon en als bestuurder. Dat werd in 2009 zichtbaar met zijn optreden rond de aanslag op Koninginnedag in Apeldoorn, waarmee hij bij vriend en vijand respect afdwong.”
