http://www.youtube.com/watch?v=GHy1rFeBDzQ
D’oh! Het is de standaard uitspraak van Homer Simpson als weer eens iets verkeerd uitpakt omdat hij iets stoms gedaan heeft, weer eens iets niet wist. Zelden leek het zo toepasselijk te zijn als gister tijdens de antwoorden van ministers Rosenthal (VVD, Buitenlandse Zaken) en Hillen (CDA, Defensie) in het debat over de mislukte evacuatie van een Nederlandse medewerker van bouw-adviesbureau Royal Haskoning uit Libië. We wisten niet of het er onveilig was, of er een noodzaak was tot evacuatie, of de gekozen plek de juiste was, of iedereen wist wat er moest gebeuren, waar voicemails gebleven waren, waarom de Militaire Inlichtingen en Veiligheidsdienst (MIVD) niet reageerde, waarom Royal Haskoning meer en betere informatie over het gebied had en of de missie kans van slagen had, maar toch deden we het. Het ging fout, Nederlandse militairen werden gevangen genomen, maar we wisten het allemaal ook niet, dus wat geeft het? De kamer liet zich met een D’oh! afschepen.
Gevaar
De medewerker in kwestie was niet in levensgevaar aldus Hillen en Rosenthal. Tenminste, de situatie was wel penibel en verslechterde snel, maar hij was nog niet in levensgevaar. Hoewel, precies wisten we het niet, we hadden immers geen specifieke inlichtingen over de situatie rond Sirte. Wel over Libië in het algemeen, maar niet over de plek waar het zo penibel zou zijn. We hadden wel informatie van de medewerker zelf en ook wat van het bedrijf, maar eigen inlichtingen hadden we niet. Dat was geen reden om informatie van de MIVD in te winnen of tenminste af te wachten. Die zouden immers toch niets zinnigs te vertellen hebben. Tenminste, misschien ook wel, dat hadden ze in eerdere situaties namelijk ook. Er is ze zelfs om informatie gevraagd maar een reactie is niet afgewacht. Waarom niet? Dat weten de ministers eigenlijk niet. Ja, het was zondag, en dan is de MIVD niet echt bereikbaar. We wisten het allemaal ook niet precies, en toch moest de persoon in kwestie geëvacueerd worden. Duidelijker kon de motivatie niet gemaakt worden. We wisten het gewoon ook allemaal niet.
En waarom dan precies op die plek? Royal Haskoning wist dat er een resort voor aanhangers van Ghadaffi vlakbij zat, dat Ghadaffi zelf om de hoek een paleis had en dat de kustwacht ter plaatse kamp hield, maar wij wisten dat niet. Tenminste, misschien hadden we dat wel geweten als de MIVD tijdig had gereageerd op het verzoek om informatie, als iemand op een ministerie of in het leger de MIVD duidelijk had gemaakt dat er spoed zat achter het verzoek om informatie, maar helaas. We wisten het niet. Waarom een bouwbedrijf dergelijke (militair stategische) informatie wel had en het Nederlandse leger niet, dat wisten we eigenlijk ook niet. Het zijn ook allemaal van die moeilijke vragen en het Ministerie van Defensie had echt heel hard gewerkt om alle informatie te verzamelen. De afgelopen dagen was het licht op het ministerie zelfs de hele nacht aangebleven, zo hard was er gewerkt. Meer kan je toch niet verwachten van een minister? Die kan toch ook niet alles weten?
Voicemail
En waar was dan die voicemail gebleven die een medewerker van Royal Haskoning had ingesproken bij Defensie? Daarin werd gevraagd met spoed terug te bellen. Royal Haskoning had immers wel relevante informatie over hoe veilig Sirte en de landingsplek waren. De ministers wisten het niet. Ze wisten ook niet precies waarom die Zweedse die ineens mee zou reizen via onbeveiligde kanalen over de evacuatie geïnformeerd was, waarom zij dacht dat het een legitieme actie betrof en zich braaf bij de douane meldde voor een helikopter, waarom Bosniërs op televisie claimen dat de Nederlandse mislukte actie een poging tot evacuatie door een Bosnisch vliegtuig onmogelijk maakte en waarom Royal Haskoning vertelt dat de helikopter eerst enkele rondjes boven de kust vloog, alvorens op de verkeerde plek te landen. De ministers weten het allemaal ook niet, en daar moeten we het maar mee doen.
In een poging om zichzelf vrij te pleiten stortten de ministers een serie aan onduidelijke motieven en amaterusitische besluiten over de Tweede Kamer uit. Natuurlijk kwamen ook de obligate verontschuldigingen voorbij, maar wel zonder te erkennen dat er fouten gemaakt zijn. Niemand wilde naar anderen wijzen, maar als Royal Haskoning voldoende informatie met Defensie had gedeeld, was het nooit fout gegaan. Als als Zweden niet gelekt had, ook niet. Ja, het spijt de ministers, maar eigenlijk waren er in Nederland geen echte fouten gemaakt. Behalve dan dat drie Nederlandse militairen in levensgevaar kwamen in een Libische cel. D’oh!
Adriaan Andringa hoopt dat Rosenthal en Hillen geen minister meer zijn als Chavez besluit de Antillen in te nemen op een zondag.
