Heerlijk hijgerig verhaal in De Volkskrant. De man van minister Melanie Schultz van Haegen casht 3 miljoen euro bij de verkoop van een bedrijf, nadat deze onderneming een tender bij het ministerie van Verkeer en Waterstaat won om vervoersconsessies uit te geven. Suggestie: die twee donderstenen hebben zich via een ranzig potje pillowtalk verrijkt. Als je je echter even in de zaak verdiept, nog twee check-telefoontjes pleegt en de openbare stukken raadpleegt, blijkt er geen snipper bewijs te zijn voor ook maar de schijn van belangenverstrengeling.
Dit zijn de feiten: Haro Schultz van Haegen was een zeer marginale aandeelhouder in KiWa, een particuliere onderneming die vergunningen mag uitgeven aan vervoerders in opdracht van het ministerie van Verkeer en Waterstaat. Op het moment dat Melanie Schultz minister wordt van het departement, geeft haar man zijn adviseursfunctie bij KIWa terstond op om elke schijn van belangenverlenging te vermijden.
Op dat moment heeft de onderneming de tender allang gewonnen via een keurige openbare aanbesteding die maar liefst 77 pagina’s beslaat en vol staat met financiële verplichtingen voor de nieuwe uitvoerder.
Uit de stukken blijkt dat KiWa met handen en voeten gebonden is en ‘slechts’ vastgestelde tariefverhogingen mag doorvoeren. Wie droog naar de case kijkt, vraagt zich af waarom een ondernemer zich überhaupt wil inlaten met deze administratieve rotbusiness. De overheid maakt zelf al jaren verlies op de dienstverlening.
Dan wordt Melanie Schultz minister. In oktober 2010 volgt hare excellentie een ambtelijk advies op waarin wordt verzocht de termijnen voor de gemaximeerde tariefverhogingen te verlengen die voorganger Eurlings eind 2008 al heeft gefiatteerd. Melanie Schultz werkt ten tijde van het vaststellen van de tarieven nog als directeur bij Achmea.
Niets aan de hand dus, zeker niet als je naar de uiteindelijke opbrengsten van het account kijkt. Ook het commerciële KiWa kan van deze activiteit niet veel beters maken dan de bureaucraten van de overheid. ‘De marge was niet meer dan 3%’, laat een woordvoerder van KiWa desgevraagd weten.
Het verhaal dus dat meneer Schultz miljonair werd vanwege deze ‘gouden deal’ (aldus De Volkskrant) is niet alleen onjuist, maar een opzettelijke falsificatie van de feiten om sensatie te creëren.
Dat Haro Schultz van Haegen uiteindelijk toch kan cashen is niet te danken aan de omstreden KiWa-deal, maar het gevolg van andere meer succesvollere transacties, die lopen via een overkoepelde holding waarin hij participeert.
In dit investeringsmaatschappij bezit Haro Schultz van Haegen overigens niet meer dan 135 aandelen (2%!) en hij is er ook niet in dienst. Volgens KiWa heeft Schultz zelfs ‘geen enkele bemoeienis met of invloed op (het handelen van) KiWa.’
Deze ontlastende feiten laat De Volkskrant weg, omdat het niet past in het plaatje van het beeld van een smoezelige hoofdkussentransactie.
Niettemin is er principieel wel een punt te maken over het openbaar maken van financiële belangen van ministers en hun partners. Als alle partners van bewindslieden moeten aangeven welke ‘financiële belangen’ (hoe klein ook) ze hebben dan zal dat een lange lijst aan bezittingen opleveren, en zal De Volkskrant vaak de morele stormbal moeten hijsen.
Stel eens dat mevrouw Kamp via haar pensioenfonds aandelen Shell bezit. Is haar man, de minister van Economische Zaken, dan verdacht als hij Shell helpt met het verkrijgen van een belastingvoordeel, of bij Shell tankt? Zeg het maar.
De Volkskrant moet consequent en straight durven zijn, en geen achterbakse stukjes tikken. Dit was geen verhaal over belangenverstrengeling, maar een opgezette afrekening in overleg met KiWa opponent KNV. De belangenorganisatie van de vervoerders, die onophoudelijk strijd voert tegen KiWa, mocht heerlijk schijnheilig leeglopen, terwijl de aangesloten taxi-chauffeurs, busondernemers en vervoerders dondersgoed wisten dat er aan die tarieven niets te meer te doen viel.
Dit verhaal had in De Telegraaf niet misstaan.
