Het is zaterdagmiddag op het Spui in Amsterdam. Een aantal jongens staat klaar in hun rokje om te demonstreren tegen seksueel geweld tegen vrouwen. Het aantal rokjesdragers stijgt tot enkele tientallen. Toch weigert zeker de helft van de aanwezigen een rokje aan te trekken. De rokjesmars voert naar de Nieuwmarkt. “Daarna wordt het te koud”, meldt voorzitter van de PvdA-jongeren Bart van Bruggen. Zijn organisatie heeft de mars georganiseerd met de collega-jongeren van GroenLinks, SP, D66 en PvdD. “Hi ha handen thuis!” roepen ze in koor.
De media lopen er warm voor. NOS, RTL en AT5 hebben allemaal een filmploeg laten aanrukken om het tafereel in beeld te brengen. Kritiek – “is dit zo belangrijk dat de NOS dit moet verslaan?” – levert kwade blikken op. Er zijn ook veel fotografen aanwezig om al het kippenvel vast te leggen. De demonstranten dragen een bord: “Niet vrouwen kleed je kuis, maar mannen handen thuis!”. Het bord refereert aan de uitspraken van de Keulse burgemeester die onlangs meldde dat vrouwen afstand tot mannen moeten houden om aanranding te voorkomen.
Wat is er in Keulen gebeurd? De aanrandingen leveren bewijs voor diegenen die al langer tegen de komst van vluchtelingen waren: zij kunnen een bedreiging vormen voor bestaande liberale waarden. De soortgelijke incidenten in andere steden en de poging tot steniging van transseksuelen in Dortmund maakt dit beeld alleen maar sterker. We kunnen politiek van mening verschillen hoe ernstig, reëel, grootschalig of oplosbaar dit gevaar is, maar dat er dreiging bestaat kan na Keulen niet meer worden ontkend.
Behalve dan bij rokjesdag. Een voorbijgangster noemt me “vooringenomen” als ik zeg dat de gebeurtenissen in Keulen iets met vluchtelingen te maken hebben. Een lid van de D66-jeugd zegt dat er “volgens sommigen” sprake was van migranten die zich misdroegen. Mijn correctie dat dit toch echt door de Duitse politie is bevestigd wordt genegeerd. Deze demonstratie vindt dus wel plaats naar aanleiding van de Keulse aanrandingen, maar niet naar aanleiding van de betrokkenheid van migranten.
Zo ontstaat een demonstratie met de zeer algemene boodschap dat seksueel geweld niet mag. Vluchtelingen of migranten verdwijnen geheel uit beeld. Er is maar één groep die niet zwijgt: de Internationale Socialisten. Op hun bord staat: “Vluchtelingen welkom: samen tegen seksisme en racisme”. Hoewel de Internationale Socialisten een extremistische groepering is, vat dit bord de demonstratie opmerkelijk goed samen: “al het seksuele geweld tegen vrouwen”, “alle aanrandingen” en “alle seksistische opmerkingen op straat” moeten de wereld uit.
De rokjesdragers willen uitdragen dat de vrijheid van vrouwen niet ter discussie hoort te staan, maar helaas staat deze dat wel. Ze weigeren categorisch een uitspraak te doen over de ongemakkelijke spanning tussen de door hen gewenste gastvrijheid voor vluchtelingen en vrouwenrechten. Of deze idealen samen kunnen gaan wordt door critici van de huidige migratiestroom bestreden. Misschien hebben die critici ongelijk, maar dan moeten dit soort jongeren daar wel een alternatieve visie tegenover stellen die in een discussie langer dan één minuut standhoudt.
Doen ze dat niet, wordt het voor veel velen moeilijk te geloven dat er nog andere oplossingen zijn dan die van de PVV.
Bovenste foto: Maarten Brante
