Met de arrestatie van Varg Vikernes op verdenking van terroristische plannen is een nieuw hoofdstuk geopend in de vergelijkingen tussen de twee meest beruchte Noren van de laatste twee decennia. Liefhebbers van Burzum, de eenmans blackmetal band van Vikernes, doen hun best om aan te tonen dat hij geen neo-nazi is, terwijl Breivik kenners het verband snel leggen. Het verschil is duidelijk aanwezig tussen de twee, maar de overeenkomsten en dreiging van beiden eveneens.
Vikernes en Breivik verschillen op bepaalde punten sterk van elkaar. Zo kan Breivik in zijn manifest sympathie opbrengen voor het Joodse volk, dat het eigen land zuiver wil houden en opeist. Vikernes ziet het Jodendom als het kwaad achter alles wat mis is in de wereld en Breivik als agent hiervan:
Is Breivik right when he says that the only means left for us to use is violence? I don’t think so. What I see is a Jewish community in panic. They do not have as much direct control in Europe as they want us to believe. (Bron: Website Burzum)
Beiden zien een complot en schermen met waarheden en verdenkingen, zo spreekt Breivik elders in zijn manifest ook van de ZOG, de Zionist Occupation Government, als de kracht achter het kwaad. Termen als links en rechts willen niet heel veel zeggen als het om Vikernes en Breivik gaat, dit zijn termen die binnen de samenleving passen waar beiden zich van af keren.
I prayed for the first time in a very long time today. I explained to God that unless he wanted the Marxist-Islamic alliance and the certain Islamic takeover of Europe to completely annihilate European Christendom within the next hundred years he must ensure that the warriors fighting for the preservation of European Christendom prevail – Breivik, pagina 1458
De overeenkomsten zitten in de hoofdlijnen van de wereldvisies die beide uitgebreid op papier gezet hebben. De samenleving is zwak en wordt gerund door een regering en een Europese Unie die deze enkel verder wil verzwakken, ziek wil maken, besmetten met het virus van buitenaf. De ziektemetafoor gebruiken beiden graag hiervoor. Wat bedreigd wordt is het zuivere, nobele ras of volk, van een waargenomen vijand buitenaf en de corrupte staat. Of die vijand het Jodendom of de Islam is, dat is een detail, het zijn werktuigen. Dit volk moet koste wat kost beschermd worden en gered van de ondergang waar het op af stevent. Daarvoor moeten krijgers opstaan, krijgers als Breivik. Vikernes heeft nog niet eerder de woord bij de daad gevoegd, maar tal van foto’s met wapens en uitrustingen spreken boekdelen. De ideologie van buiten staat buiten de samenleving en kan zich hiermee niet verzoenen. Breivik is niet de eerste die zo denkt en handelt en zal niet de laatste zijn. Niet voor niets bestaat zijn manifest vooral uit teksten van anderen. Maar hoe zit het dan met Vikernes?
There is enough rope for all of them, and bullets too, so just be patient. They will hang soon enough anyhow. And their brainwashed offspring too. And their f***ing dogs. – Vikernes, 2012 (Website Burzum over Breivik)
Breivik is het soort terrorist dat we een ‘Lone Wolf’ noemen. Een eenling, die bereid is geweld te plegen voor een ideologie of visie met weinig acht voor zichzelf. Afgezonderd van de wereld smeedt hij zijn plannen en brengt deze ten uitvoer, zijn leven is niets tegenover dat hogere doel om het volk te redden. De vraag is of Vikernes uit hetzelfde hout is gesneden. Eerder werd hij veroordeeld voor moord op bandlid Euronymous van Mayhem en zat 15 jaar in de gevangenis. Ook toen werden er diverse wapens aangetroffen bij Vikernes, waaronder kilo’s dynamiet.
Het is niet ongewoon voor aanhangers van extreme politieke denkwijzen om wapens in te slaan, voor als de ‘grote strijd’ voor het ras begint, voor zelfverdediging. Vikernes heeft ook een gezin, hij is geen afgezonderde eenling meer. Ja, ooit verbrandde hij kerken en schreef teksten die Mein Kampf doen verbleken, maar met zijn wereldvisie is ook Vikernes zelf volwassen geworden. Toch doen zijn eigen woorden het ergste vermoeden.
We stockpiled weapons, preparing for war… We knew that if you wanted to build something new, you have to destroy the old first.- (Vikernes in de documentairefilm Until The Light Takes Us)
In 2012 studeerde Guido Segers cum laude af voor de Master Cultuurwetenschappen aan de Universiteit van Tilburg. Het afstudeeronderzoek had betrekking op Vikernes en Breivik als voorbeelden van extremisme binnen een eenwordend Europa.
Titelfoto: Vikernes met zijn advocaat, in 1997
