U bent nogal skeptisch over de manier waarop protest wordt gevoerd via social media. U noemt het ‘leunstoelactivisme’ en het internet maakt ons volgens u alleen maar dommer door goedkoop entertainment. Zijn de social media het nieuwe ‘opium voor het volk’?
“De vraag naar ‘identiteit’ is veranderd van iets waarmee je wordt geboren naar een taak: je moet tegenwoordig je eigen community creëren. Maar community’s worden niet gecreëerd, en je hebt er eentje of niet. Wat sociale netwerken je kunnen bieden is een vervanging voor de community. het verschil tussen een community en een netwerk is dat jij bij een community kunt horen terwijl een netwerk juist bij jou hoort. Jij hebt de controle. Je kunt er vrienden aan toevoegen, of uit verwijderen. Je hebt dus de controle over alle belangrijke mensen waaraan je bent gerelateerd. Het resultaat is dat mensen zich daardoor beter voelen, omdat eenzaamheid, verlaten zijn, de grootste angst is in de eeuw van het individualisme.
Maar het is zo makkelijk om vrienden toe te voegen of te verwijderen op het internet dat mensen de echte sociale vaardigheden verleren. Vaardigheden die je nodig hebt al je de straat opgaat, als je naar je werkplek gaat, waar je veel mensen tegenkomt waarmee je in gevoelige interactie zult moeten treden. Paus Franciscus, een groot man, gaf zijn eerste interview aan een Italiaanse journalist die zichzelf atheist noemt. Het was een boodschap: echte dialoog gaat niet over praten met mensen die hetzelfde geloven als jij.
Social media leert ons niet om de dialoog aan te gaan omdat het zo gemakkelijk is om tegenstand te vermijden. De meeste mensen gebruiken social media niet om te verenigen, om hun horizon te verbreden maar juist voor het tegendeel, om voor zichzelf een comfort zone te vervaardigen, waar ze alleen maar de echo van hun eigen stem kunnen horen, waar het enige wat ze zien de reflectie van hun eigen gezicht is.
Social media zijn erg nuttig, ze bieden plezier, maar ze zijn een val.”
Zygmunt Bauman is 90 jaar oud. Althans, zijn lichaam. Zijn geest is nog altijd jong en levendig. Gelukkig, want met die geest komt hij tot grootse gedachten. Zoals in dit interview met het Spaanse El Pais.
