Kunst

Oost-Europa is geweldig want…

06-08-2013 12:00

Eerder beschreef ik in deze reeks de geweldige boybands die zich jammer genoeg allemaal concentreerde in Rusland zelf. Maar ook buiten de grenzen van de moeder van het oosten wordt serieus leuke muziek gemaakt. En deze keer écht.

Mijn fascinatie voor Oost-Europese muziek in al haar facetten begon toen ik een aantal jaar geleden op de slaapkamer van een Servische vriend. Comfortabel hangend op de verjaarde hoogslaper keken we naar een videoband uit 1992 van een Servische zangeres. Hij vond het geweldig, ik vond het minder leuk. Haar naam herinner ik me dan ook niet meer, enkel nog dat ze een badpak als bovenkleding droeg en een poedel op haar hoofd als haar. Wat uit haar mond kwam was als kattengejank maar dan erger.

Ondanks dat mijn eerste kennismaking met muziek van achter het opgetrokken IJzeren Gordijn mij bijna een gehoorbeschadiging opleverde, had het wel mijn aandacht. Heel wat jaren verder weet ik bijvoorbeeld dat bijna al het zingen in Oost-Europese deuntjes klinkt als een huilend kattenkind, maar dat de muziek zelf heel oké is. Hieronder het resultaat van jaren lang het kaf van het koren te hebben gescheiden.

Fanfare Ciocarlia en hun werelddominatie

Fanfare Ciocarlia is absoluut het beste visitekaartje als het gaat om Oost-Europese muziek. Deze brassband uit Roemenië bestaat uit twaalf zigeuners die er niet uitzien maar dat ruimschoots compenseren met muzikaal vermogen. Gehuld in truien waar Bill Crosby jaloers op zou zijn treden ze meer dan 100 keer per jaar overal ter wereld op.

In 2002 werd hun kennismaking met alle landen die geen Roemenië heten vastgelegd op film. In deze docu, genaamd Iag Bari- Brass on Fire, is onder andere te zien dat de band naar Japan reist, een uithoek waar de zigeunerdichtheid waarschijnlijk minder dan 0,001% is. Al blazend en onverstaanbaar zingend maakt deze band zigeunermuziek toegankelijk voor ook niet woonwagenbewoners.

Niet alleen het publiek eet uit hun hand, ook onder Oost-Europese straatmuzikanten is deze band een absolute hit. In elk geval wel bij die in Berlijn. In de meerdere keren dat ik de stad bezocht gebeurde het elke keer minimaal eens dat ik dacht ik te horen dat de Fanfare heel dichtbij was. Maar telkens als ik me een weg had gebaand door de toeristen en mobiele braadworst verkopers, waren het ze toch niet. Ik trof steeds twee of drie ongelukkig kijkende mannen met wodkawalm aan die behalve hun Roemeensheid niets gemeen hadden met de Fanfare.

Goran Bregovic en Sex

Een andere muzikale grootheid van de Balkan is Goran Bregovic. Er is niemand in het voormalige Joegoslavië die hem niet kent. Bregovic is een soort van de coole en muzikale Marco Borsato van Servië. Blijkbaar vindt hij zichzelf ook erg de moeite waard, want toen Bregovic vorig jaar ons land aandeed kwam je voor minder dan 40 euro niet binnen. Dat veel Nederlanders dan toch liever Marco Borsato verkiezen boven Bregovic was te zien aan de bezoekersaantallen. Hoewel buiten zijn thuisland misschien niet heel populair is Goran is een levend legende op de Balkan en maakt liedjes met titels als Sex. En omdat seks universeel is maakt het even helemaal niets uit dat de rest van de tekst compleet onverstaanbaar is.

Shantel en zijn Balkan Beats

Hoewel heel bekend, zal je in de spaarzame uren dat MTV nog muziek uitzendt geen video van de Fanfare of van Bregovic voorbij zien komen. Met een beetje geluk wel van dj Shantel, die ongeveer vijf jaar geleden Balkan Beats hot maakte met hits als ‘ Disko Partizani’ en ‘ Disko Boy’. Zelfs mijn muzikaal barbaarse klasgenoten van toen kende het. De formule die de Duitse dj met Oost-Europese roots hanteert is vrij simpel. Hij pakt een snufje traditionele Oost-Europese muziek, voegt daar een beetje eigentijdse beats aan toe et voilá: een perfecte mix van oud en nieuw.

Hoewel hij al sinds 2009 geen officiële plaat heeft uitgebracht, zorgen songs als ‘Disko Partizani’ ervoor dat in clubs zelfs de stiekeme Dries Roelvink-fans zich wagen aan een dansje, want stil blijven staan is geen optie.

Volgende week in deel 3: eten uit Oost-Europa is het beste van de hele wereld.