Er staan dinsdagochtend opmerkelijk veel bezoekers met een migratieachtergrond voor een vergaderzaal in het Europees Parlement. Vandaag is de officiële lancering van de intergroep over antidiscriminatie en racisme. De zaal zit afgeladen vol met ruim 150 mensen. Dit is dan ook “een heel belangrijk moment”, leren we. Zo is er een logo voor de intergroep ontworpen. “Er waren drie ontwerpen”, doceert voorzitter Cecile Kashetu Kyenge. Er is gekozen voor het ontwerp van “Valeria”. Ze mag naar voren komen. Applaus.
Kyenge vertelt ons dat er “racistische krachten” in het Europees Parlement aanwezig zijn. Er is daarom meer discussie nodig over diversiteit, zodat er meer beleid en bewustzijn ontstaat. De intergroep gaat dit realiseren. Het is de bedoeling dat deze dichtbij burgers staat. Zij kunnen klachten indienen over racisme. “Dat is helemaal nieuw”, meldt Kyenge. Er zijn bovendien allerlei anti-racismeclubs aanwezig die ervoor zorgen dat men in contact staat met “social reality”, meldt Kyenge bloedserieus. De intergroep gaat zich druk maken over “institutioneel racisme” wat “in bepaalde contexten” aanwezig is. Er komt “een holistische aanpak”.
De intergroep heeft al een heel werkprogramma. Er zijn binnen de intergroep werkgroepen gevormd over allerlei minderheden. Zo gaat een werkgroep over “afrofobie”, maar er is ook aandacht voor antisemitisme, islamofobie, homohaat, leeftijdsdiscriminatie, zigeunerhaat en discriminatie van gehandicapten. Allemaal een eigen werkgroep. Het label “racisme” overheerst. Er is aandacht voor “intersectioneel racisme” en “anti-migranten racisme”. Europarlementariër Sajjad Karim zegt dreigend dat als je discrimineert, je met de intergroep te maken krijgt. Hij maakt zich zorgen over het groeiende populisme.
Er volgt een verhaal van Europarlementariër en vicevoorzitter Jean Lambert, die meldt dat homo-discriminatie ook een heel belangrijk probleem is voor de intergroep en dat er “inclusieve wetgeving” moet komen. De ene na de andere spreker noemt een groot aantal minderheidsgroepen die last hebben van discriminatie en racisme en vertelt waarom dat slecht is. De zaal luistert geboeid.
We leren hier dat diversiteit door sommige mensen wordt ontkend, dat racistische incidenten gemonitord moeten worden en dat er te weinig geld is voor anti-discriminatieprogramma’s. Er wordt een verband gelegd tussen de Holocaust-herdenking van woensdag en de intergroep. Een man van een EU-dienst die zich met de fundamentele rechten bezighoudt somt een groot aantal cijfers op die laten zien dat het om een enorm probleem gaat. Hij vraagt zich af of grensbewakingsdienst Frontex wel rekening houdt met de fundamentele rechten van vluchtelingen. Een Europarlementariër van de Feministische Partij zegt ook nog iets.
De oplettende lezer vraagt zich inmiddels misschien af hoe belangrijk zo’n intergroep is. Deze groepen zijn talrijk. Het antwoord is: een intergroep is een informele discussieclub van Europarlementariërs die daar tijd in steken als ze niets beters te doen hebben. Zo’n groep heeft geen enkele macht en kan hooguit zaken onder de aandacht brengen. Opvallend dus dat Eurocommissaris Frans Timmermans tijd heeft om een uur lang aan te schuiven. Hij komt met open deuren dat burgers met elkaar in gesprek moeten gaan en dat intolerantie niet geaccepteerd mag worden. Allemaal zaken waar het Europees Parlement niets aan kan doen.
Dan is het tijd voor Europarlementariër Roberta Metsola, die meldt dat het heel erg is dat vluchtelingen sinds Keulen worden gestigmatiseerd. Het is immers maar een minderheid die vrouwen lastig viel. Applaus. Niemand komt op het idee erbij te zeggen dat de aanrandingen zelf ook bestreden moeten worden. Dan valt een vrouw uit het publiek Timmermans aan omdat hij als enige in twee zinnetjes wees op de spanningen tussen bevolkingsgroepen zoals moslims en Joden. Volgens de woedende vrouw werkt hij daarmee racistische elementen in de hand. Timmermans neemt zijn woorden niet terug.
Dan is de bijeenkomst afgelopen, maar de werkzaamheden van Timmermans ter bestrijding van racisme zijn nog niet ten einde. De sociaaldemocratische fractie in het Europees Parlement wijst vandaag een “moslimvertegenwoordiger” aan. Fractievoorzitter Gianni Pittella spreekt in een zaaltje in de kelder de aanwezigen toe. Ongelijkheid en werkloosheid leiden in de EU volgens hem tot wantrouwen ten aanzien van migranten. “Het sociale contract moet hersteld worden”, meldt Pittella plechtig. Er moet cohesie en inclusiviteit zijn en dus komt er een moslimvertegenwoordiger.
Afzal Khan is al Europarlementariër bij de sociaaldemocraten en zal zich voortaan richten op zijn nieuwe rol. Pittella prijst Khan dat hij zo ontzettend goed geïntegreerd is. Khan gaat als moslimvertegenwoordiger met “gewone mensen” praten. Timmermans vindt het een ontzettend goed initiatief, want veel mensen zijn bang voor moslims en Khan kan in zijn nieuwe rol de dialoog stimuleren. Timmermans begint over werkloosheid en onderwijs. Culturele obstakels worden vakkundig vermeden. Timmermans herhaalt zijn woorden over spanningen tussen bevolkingsgroepen niet.
Khan groet ons op Islamitische wijze, zo zegt hij zelf. Het komt erop neer dat uw verslaggever niet heeft verstaan wat hij zei. Khan is erg blij met de EU en wil dat nieuwe uitdagingen worden opgepakt. “De populisten willen verdeeldheid zaaien”, waarschuwt hij. Khan gaat met iedereen praten en vertellen dat we samen moeten leven en dat iedereen gelijk is. Een concrete agenda is er nog niet. Hij eindigt met woorden van de profeet. Applaus.
Dit jaar doet Chris Aalberts onder de titel Bruslog – Brusselse logica – verslag van Europese politiek in Brussel, in Den Haag en in het land. Voor zijn verslaggeving is ook jouw financiële steun essentieel.