In Luttelgeest, gemeente Noordoostpolder, heeft burgemeester Aucke van der Werff (CDA) woensdagavond middels een noodverordening een persvrije zone ingesteld in verband met een informatie-avond over asielzoekers. In een straal van vijf kilometer(!) was het grondwettelijk beschermde recht op vrije nieuwsgaring opgeschort en werden journalisten door de politie weggestuurd.
Volgens de burgemeester ‘verlopen informatieavonden gewoon rustiger als er geen pers is’.
De persbreidelzone was tot donderdagnacht van kracht.
Ook omwonenden werden per brief gevraagd ‘niet met de pers te praten’. Dit om te voorkomen dat burgers misschien wel eens onwelgevallige informatie over een mogelijk toekomstig azc te weten zouden kunnen komen en anders gaan denken dan de gemeenteraad wil.
Allard Berends, de hoofdredacteur van Omroep Flevoland, de regionale omroep die het meeste had te lijden onder deze Noord-Koreaanse maatregelen, wil aangifte doen tegen de burgemeester.
In het KRO/NCRV Radio 1-programma De Ochtend riep Yoeri Albrecht, directeur van het Amsterdamse debatcentrum De Balie, vrijdagmorgen het Genootschap van Hoofdredacteuren op als één man achter de aangifte van Omroep Flevoland te staan.
Opvallend genoeg stuurde dat Genootschap van Hoofdredacteuren zeer recent nog een brandbrief waarin zorgen worden geuit over de steeds verdergaande persbreidel bij informatie-avonden over toekomstige azc’s.
Minister van Binnenlandse Zaken Ronald Plasterk (PvdA) heeft in een reactie laten weten dat ‘de pers zijn werk moet kunnen doen’.
VNL heeft inmiddels Kamervragen gesteld.
In Nederland is de vrije meningsuiting en de persvrijheid gegarandeerd door de Grondwet (artikel 7). Ook het recht op vrije nieuwsgaring wordt gegarandeerd al staat dit niet letterlijk in de Grondwet maar vloeit deze wet daar wel uit voort. In artikel 10 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens wordt bepaald dat iedereen het recht heeft om informatie te verzamelen zonder inmenging van wie dan ook. Ondanks de beperking die is opgenomen in artikel 10 van het Europese Verdrag (sub 2), is het maar zeer de vraag of het verwijderen van journalisten opweegt tegen mogelijke onveiligheid of ‘ordeverstoring’.