NPO. Dat is een verzamelnaam voor alle publieke omroepen wiens huishoudboekje niet valt te WOB’en, maar die blijkbaar dermate verheffend werk verrichten dat ze met veel meer budget dan RTL Nieuws, veel minder nieuws maken. Dus wat koopt de Nederlander eigenlijk voor die 116 euro per jaar? Na het zien van De Wereld Draait Door vraag ik mij dat ten zeerste af. Moet u ook eens proberen: DWDD kijken. Dan ziet u op primetime een presentator met een salaris van bijna vijf ton per jaar verheffende tv maken, uiteraard niet voor de paupertjes die het met een paar nullen minder per jaar moeten rooien.
“Oh hè gut nou, ik houd de ene hipster van de andere niet uit elkaar, oh jij hebt een hoedje ha ha ha nou joh, fijn dat je er bent en geef maar een lekkere swingende singersongwriter sound uit die kekke akoustische gitaar van je, gaan wij even aan tafel instemmend knikken en sjoebiedoebiewoewapwap-bewegingen met ons hoofd maken, kan je ook een mopje kuntrie muziek doen? Kuntrie? Dat is mooi man. Kuntrie. Authentieke bad ass low culture, ja ook dat omarmen wij hier. Kijk eens, Nico heb jij ook een gitaar. Wie is je grote voorbeeld? Keith Richards? Nee verdomme zeg! Ja dat is ook een virtuoos. Hier, gaan we even naar kijken. Dit is geloof ik dat le-gen-da-ri-sche optreden in Scheveningen hè? Zo! Hey, en Keith Richards heeft ooit bij jou op de wc zitten schijten hè? Vertel dat verhaal nog eens, hoe ging dat nou? Ja top, zullen we een mopje muziek doen? Fikken we een cd’tje, spelen we die integraal af in de Melkweg en geven die mensen thuis een mieters swingende sigaar uit eigen doos, reken maar van Jazzzzzz.”
Dat verheffen van het volk is wel gebonden aan regels: zo worden fitties met andere omroepen op ludieke wijze uitgevochten en als er een leuk item is over gehandicapten mogen er geen lastige vragen worden gesteld. Want hey, het moet wel hap-slik-weg-verheffing zijn.
Nu is DWDD een zeer makkelijk slachtoffer, maar het programma is de belichaming van de perversiteit van mediale ideologie in het omslagsysteem wat de publieke omroep heet. Zou een dergelijk programma puur betaald zijn uit commerciële middelen en zouden zij de hipsterniche of de niche van permanent verontwaardigde vakbondsleden in de markt bedienen: be my guest. Maar aangezien mijn salaris ook enkele nullen mist, wil ik gewoon graag weten wat ik ervoor krijg. Sowieso voor de hele Publieke Omroep. Het antwoord is: ‘Bar weinig’.
DWDD belichaamt perfect de sfeer die de NPO voor mij uitademt: een ploeg goedbetaalde kenaus die stagiaires (of beter gezegd: minions) de benen uit het lijf laten rennen omdat ze al blij mogen zijn in het aura van DWDD (of het Journaal, of Pauw & Witteman of whatever) te vertoeven. Het maakt in principe niet zoveel uit welk programma er voorbij komt op Nederland 1 tot en met 3: kritische vragen blijven lastig. Het lijkt wel alsof het fire at will is op bepaalde doelen (Satansbedrijven zoals Shell, Goldman Sachs, PVV of VVD), maar over bepaalde zaken (EU, welvaartsstaat, de positie van ondernemers) mogen er geen al te kritische vragen worden gesteld.
Want deze vragen niet stellen betekent blijkbaar dat je slim bent: dat jij het wél snapt, dat je je niet laat overmannen door ‘onderbuik’-gevoelens zoals je die zo vaak op dat vermaledijde internet tegenkomt. De enige keer als mijn bij de publieke omroep de stem verheft, is het ter meerdere eer en glorie van de presentator zelf die de stoere strenge doch rechtvaardige schoolmeester uit hangt richting een Iraniër die (schokkend!) Israël niet zo lief vindt.
Als ik wil weten wat er in de wereld gebeurt moet ik naar AlJazeera of RT.com. Als ik een beetje wil weten wat er in de Europese Unie gebeurt en wat onze eigen minister president of MinFin nu weer heeft toegezegd, moet ik naar euobserver.com of de anderstalige media. Als ik wil weten wat er nou wél aan de hand is met Shell of Goldman Sachs, moet ik gaan surfen naar documentaires die met een beetje geluk een jaar later ook eens door de VPRO worden ontdekt. Als ik een beeld wil krijgen van wat er in Syrië aan de hand is, moet ik Twitter afstruinen en obscure Liveleak-filmpjes zoeken.
En dan te bedenken dat toen ik zeven jaar geleden in Italië woonde nog verzuchtte: “Jeetje wat is het hier erg, ik moet MTV kijken om buitenlands nieuws mee te krijgen – hier zie ik alleen maar halfnaakte vrouwen met stickers op hun tieten”.
Hadden wij in Nederland maar vrouwen met bestickerde tietten op tv. Wel zo eerlijk: geen selectiviteit vermomd als neutraliteit en objectiviteit voor Volk en Vaderland. What you see is what you get: 116 euro per jaar well spent.
