‘Open Data’ kan participatie in de lokale democratie vergroten, een flinke impuls aan de lokale economie gegeven en nieuwe innovatie toepassingen voor de burger voortbrengen. ‘Open Data’ bestaat uit alle vrij beschikbare informatie die gebruikt kan worden om nieuwe innovatie toepassingen te ontwikkelen. Op lokaal niveau kan dit gaan over het beschikbaar stellen onder de Open Database Licentie van gegevens over: wegopbrekingen, stoplicht nummers, temperatuurgegevens, hectometer paaltjes, groen gegevens (bebossing), archeologische verwachtingen, geluidscontouren, riolenringgegevens en bestemmingsplannen. Niet alleen kan de burger zo de overheid beter controleren, het beschikbaar stellen van deze informatie kan resulteren in een sterke lokale economische impuls.
In 2011 berekende de Europese Commissie dat Open Data een directe economische impuls van 140 miljard aan de Europese economie kan geven. Het bouwen van mobile apps en applicaties levert naast gave technologische vernieuwingen voor een gemeenschap ook banen op. Niet enkel banen voor de vormgevers, programmeurs en project managers maar ook banen op het gebied van administratie, kantooronderhoud en catering. Kortom lokale op de fiets bereikbare banen voor uw gemeenschap.
Naast het lokale economische argument is er ook een belastingtechnisch financieel argument voor Open Data. De (lokale/rijks) overheid verzamelt veel gegevens en betaalt dit met belastinggeld. Met andere woorden de verzamelde data is eigendom van de samenleving en moet daarvan de vruchten kunnen plukken. Helaas is het nog al te vaak zo dat de verzamelde gegevens achter slot en grendel bewaard blijven in plaats van de samenleving te dienen die voor de betreffende data betaalt heeft.
Transparantie is belangrijk voor de samenleving omdat het de burger de mogelijkheid geeft een afgewogen beslissing tijdens de verkiezingen te maken en omdat het de burger de mogelijkheid geeft de zittende politici te controleren. Men kan dus stellen dat transparantie essentieel is voor het vertrouwen in, en functioneren van onze democratie. Open Data kan hier aan bijdragen. Bijvoorbeeld door de uitslag van stemmingen per partij of raadslid als Open Data openbaar te maken. Een te ontwikkelen benchmark applicatie kan er vervolgens voor zorgen dat burgers het stemgedrag van hun vertegenwoordigen kunnen benchmarken tegen hun idealen. Na 4 jaar kan dan de afweging gemaakt worden: heeft mijn volksvertegenwoordiger de afgelopen jaren afdoende mijn ideologie vertegenwoordigd of stemt een andere volksvertegenwoordiger eigenlijk meer in lijn met mijn ideaalbeeld?
Een vraag over Open Data die wij zo nu en dan krijgen is: moet alles open zijn? Het antwoord hierop luidt: nee. Persoonsgegevens, vertrekt in goed vertrouwen aan de gemeente zouden niet geopenbaard moeten worden. Ook bij het verstrekken van statistieken over persoonsgegevens moet uiterste zorgvuldigheid worden betracht omdat het risico om personen te achterhalen aan de hand van de betreffende data groot is.
Open Data kan bepleit worden vanuit een idealistisch argument, het bevorderen van transparantie en daarmee democratische participatie. Daarnaast kan Open Data bepleit worden vanuit een pragmatisch standpunt: het stimuleren van de (lokale) economie. Beiden argumenten zijn op zichzelf staand krachtig maar gecombineerd zou het moeten resulteren in de conclusie dat het hoog tijd wordt voor (lokale) overheden om serieus werk te gaan maken van het aanbieden van Open Data!
Jeroen Slobbe (@JeroenSlobbe) en Annemieke Strijers (@astrijers) zijn beiden actief voor D66 Leiden.
