Wat ik al decennia gewend ben in de relatie journalist-geinterviewde zijn de afspraken vooraf. Gewoon zakelijk, omdat je iets van elkaar wilt. Zoals in alle branches, de journalistiek staat niet boven de maatschappij.
Al gedragen sommige collega’s zich wel zo. Dat zijn ook de mensen die bij elk zuchtje tegenwind al het woord censuur in de mond nemen.
Dat egodom zie je eveneens terug binnen het segment BN-ers, die zich als een icoon of Godheid manifesteren.
Nog wat leuke nerveuze VARA-perikelen uit de oude doos. Ooit interviewde ik Felix Meurders voor de VPRO-gids. Halverwege het gesprek liet hij weten ‘er eigenlijk helemaal geen zin in te hebben.’ Nadat hij de parkeermeter had bijgevuld, kwam hij toch terug en maakten we het gesprek af. Toen ik de kopij ter autorisatie had verstuurd werd ik daarna ontboden op de VARA-burelen. Mijnheer Meurders had eigenhandig mijn stuk herschreven en ging er blijkbaar simpelweg vanuit dat ik dat wel zou accepteren.
Mirjam Bartelsman (NPS), ooit verslaggever voor VARA’s Achter het Nieuws, maakte de overstap naar de VPRO, de reden waarom ik haar interviewde. Eveneens voor de VPRO-gids. Toen ze mijn stuk terug las, waarin ze minimaal kritiek had geleverd op Marcel van Dam, haar toenmalige baas en voorzitter, sloeg de paniek toe.
Mirjam was zo bang voor represailles uit de linkse, vooruitstrevende VARA-kringen, dat ze besloot om het hele interview terug te trekken. En zo geschiedde.
Zelf kom ik ook uit zo’n robuust, links VARA-nest, waar de transparantie hoogtij vierde. Bij ons thuis speelden we geen spelletjes en hadden we geen verborgen agenda. Bovendien liep niemand met samengeknepen billen rond. Des te vreemder dat er binnen de VARA zelf dus een ware angstcultuur leeft, in schril contrast met de filosofie die ze uitdraagt.
Kritische journalistiek, met respect voor de ander, met een belangrijke kanttekening: mits hij of zij niet te kritisch is.
.
