Het is een dingetje aan het worden beste mensen! Een ware trend in de internationale politiek. Na Poetin heeft nu ook de Iraanse president Rouhani namelijk de Amerikaanse kranten opgezocht met een opiniestuk. Altijd lastig natuurlijk, dat dichtende taalgebruik en taroof van Iraniërs – we kunnen het ze niet kwalijk nemen: zij hadden Ferdowsi, Khayyám, Rumi en Hafez – wij hebben Mulish. En daarom hebben wij wederom een poging gedaan om de brief in klinkklare taal voor jullie te vertalen.
[Ja, dat zoeken wij echt. En ja dat is belangrijk! Poetin mag dan mooie opiniestukken kunnen schrijven, maar de echte geopolitieke belangen van Amerika liggen in Iran. Dat weten jullie ook, dus lees mee en lees vooral ook goed tussen de regeltjes. Ik kan nu eenmaal niet alles upfront zeggen: jullie blijven voor het regime wel de Grote Satan. Dat is nu eenmaal een dingetje. Alles op zijn tijd.]
Door Hassan Rouhani, President van Iran
“Three months ago, my platform of “prudence and hope” gained a broad, popular mandate. Iranians embraced my approach to domestic and international affairs because they saw it as long overdue. I’m committed to fulfilling my promises to my people, including my pledge to engage in constructive interaction with the world.”
We weten nu wel dat het voor jullie als een schok kwam dat ik werd gekozen. Dat krijg je ervan als je Iran blijft benaderen als monolithisch gevaarte waarin alles, maar dan ook echt alles door één man wordt bepaald. Hapklare brokken, ik begrijp het ook wel. Laten we het er niet meer over hebben. Ik ben gekozen: dat zegt iets en ik zal mijn beloftes nu moeten gaan inlossen. Beloftes maken namelijk schuld, ja ook in Iran. Doe me een plezier en verkwansel deze kans niet, ik heb de afgelopen week niet voor Jan Doedel al die gevangenen vrijgelaten, mooie brieven geschreven en gematigde taal gebezigd.
“The world has changed. International politics is no longer a zero-sum game but a multi-dimensional arena where cooperation and competition often occur simultaneously. Gone is the age of blood feuds. World leaders are expected to lead in turning threats into opportunities.”
Face it: de gloriedagen waarin Amerika kon doen en laten wat het wilde zijn voorbij. Natuurlijk is de VS nog altijd veruit het sterkste land ter wereld. Op onze muren staan dan misschien leuzen als “Amerika is te zwak om ook maar iets te kunnen uitrichten”, maar dat wil niet zeggen dat we dom zijn. Daartegenover staat dat brute militaire kracht alleen niet meer voldoende is op het wereldtoneel. Afghanistan, Irak en nu Syrië hebben dat duidelijk aangetoond. Beheers die ineffectieve reflex om overal binnen te vallen nu eens en grijp meer creative instrumenten aan om dreigingen in kansen om te buigen. Hey, dat is toevallig! Ons nucleaire programma is precies zo’n vermomde kans!
“The international community faces many challenges in this new world — terrorism, extremism, foreign military interference, drug trafficking, cybercrime and cultural encroachment — all within a framework that has emphasized hard power and the use of brute force.”
Lees: Iran heeft te maken met al deze dreigingen, maar dat hoeven we jullie eigenlijk niet te vertellen. Toch?]
“We must pay attention to the complexities of the issues at hand to solve them. Enter my definition of constructive engagement. In a world where global politics is no longer a zero-sum game, it is — or should be — counterintuitive to pursue one’s interests without considering the interests of others. A constructive approach to diplomacy doesn’t mean relinquishing one’s rights. It means engaging with one’s counterparts, on the basis of equal footing and mutual respect, to address shared concerns and achieve shared objectives. In other words, win-win outcomes are not just favorable but also achievable. A zero-sum, Cold War mentality leads to everyone’s loss.”
Ok, nu word ik serieus. Ik heb al gezegd dat ik eruit wil komen met jullie, maar pak nu niet mijn hele hand als ik één vinger – of misschien twee in een goede bui van de Opperste Leider – uitsteek. Houdt ie niet van. Wij willen concessies doen als jullie daar serieuze zaken tegenover stellen. Ga nu niet opnieuw eisen dat we het verrijkingsprogramma helemaal stoppen, zoals jullie grote vriend Bibi [Netanyahu] wil. Dat is gewoonweg onverkoopbaar hier in Iran en zulke grote concessies doen – nota bene aan de Amerikanen en Israël! – zal gezien worden als een grote nederlaag. Ain’t gonna happen partner. Voor het regime hier is en blijft overleven prioriteit numero uno. Onze leider had het afgelopen week niet voor niets over een worstelaar die zich soms flexibel moet tonen, maar nooit het doel of de vijand uit het oog mag verliezen. Dat is beeldspraak, mooi he? Maar wij willen dat nucleaire programma best beperken hoor – wat we overigens volgens jullie eigen inlichtingendiensten ook al jaren doen, maar dat even terzijde – mits daar het schrappen van sancties tegenover staat. Snap je nu wat ik bedoel met win-win? Les 1 van onderhandelen: laat beide partijen weglopen met het gevoel gewonnen te hebben of op zijn minst met een pakket dat ze thuis als zodanig kunnen verkopen. Leren wij hier van jongs af aan trouwens op de bazaar, rete-handig!
“Sadly, unilateralism often continues to overshadow constructive approaches. Security is pursued at the expense of the insecurity of others, with disastrous consequences. More than a decade and two wars after 9/11, al-Qaeda and other militant extremists continue to wreak havoc.Syria, a jewel of civilization, has become the scene of heartbreaking violence, including chemical weapons attacks, which we strongly condemn. In Iraq, 10 years after the American-led invasion, dozens still lose their lives to violence every day. Afghanistan endures similar, endemic bloodshed.”
Nog even terugkomen op het gebruik van (militaire) macht ten koste van anderen. Daar hebben wij dus al eeuwen last van hè. Iets met the Great Game en staatsgrepen. Zijn we een beetje klaar mee. En omdat jullie zo hardleers zijn benadruk ik het nog maar een keer: die hele nasleep van 9/11 met Afghanistan en Irak, het heeft jullie weinig positiefs opgeleverd. Ons wel trouwens: ome Saddam en de Taliban waren 2 aartsvijanden van ons, dus bedankt nog voor het opruimen ervan! Maar don’t get too excited: van Syrië moeten jullie afblijven. Dat is onze achtertuin en Assad is een vriendje. Maar samen kunnen we er wel uitkomen hoor. Dus kappen met dat unilaterale geneuzel.
“The unilateral approach, which glorifies brute force and breeds violence, is clearly incapable of solving issues we all face, such as terrorism and extremism. I say all because nobody is immune to extremist-fueled violence, even though it might rage thousands of miles away. Americans woke up to this reality 12 years ago.”
Gevoelige snaar? Excusez le mot. Maar zo is het toch? Kwam dat even als een boemerang terug! Wij hebben er hier overigens net zo erg last van. Zou fijn zijn als dat ook eens door jullie werd erkend. We zijn net mensen hoor.
“My approach to foreign policy seeks to resolve these issues by addressing their underlying causes. We must work together to end the unhealthy rivalries and interferences that fuel violence and drive us apart. We must also pay attention to the issue of identity as a key driver of tension in, and beyond, the Middle East.
At their core, the vicious battles in Iraq, Afghanistan and Syria are over the nature of those countries’ identities and their consequent roles in our region and the world. The centrality of identity extends to the case of our peaceful nuclear energy program. To us, mastering the atomic fuel cycle and generating nuclear power is as much about diversifying our energy resources as it is about who Iranians are as a nation, our demand for dignity and respect and our consequent place in the world. Without comprehending the role of identity, many issues we all face will remain unresolved.”
Kijk, we zijn niet zo irrationeel en onwelwillend als jullie doen voorkomen. Maar ga Iran nu eens zien als het land dat het is en niet als het land dat jullie graag zouden willen dat het zou zijn. Identiteitsverschillen en de onverdraagzaamheid daartegenover maken al meer kapot in het Midden-Oosten dan ons lief is. Denk aan Soennieten versus Sjiieten; moslims versus Joden en/of christenen etc. Maar ook ons vijandschap rust op het geïnstitutionaliseerde beeld dat wij van elkaar hebben en dat wij gebruiken en uitmelken voor eigen gewin. De rol van identiteit is trouwens niet anders als het op ons nucleaire programma aankomt: dat dient zowel een praktisch doel als dat het een centraal onderdeel is van onze identiteit: Iran als zelfstandige, sterke natie die geen bevelen opvolgt maar relaties van wederzijds respect en waardigheid aangaat. En knoop dit nu goed in jullie oren voordat we gaan praten: dat programma volledig opgeven gaat dus echt niet gebeuren. Dat negeren = geen oplossing.
“I am committed to confronting our common challenges via a two-pronged approach.
First, we must join hands to constructively work toward national dialogue, whether in Syria or Bahrain. We must create an atmosphere where peoples of the region can decide their own fates. As part of this, I announce my government’s readiness to help facilitate dialogue between the Syrian government and the opposition.
Second, we must address the broader, overarching injustices and rivalries that fuel violence and tensions. A key aspect of my commitment to constructive interaction entails a sincere effort to engage with neighbors and other nations to identify and secure win-win solutions.”
Hier doe ik dus een handreiking die verder gaat dan het nucleaire programma. We snappen dat dat belangrijk is voor jullie en willen erover praten, maar eigenlijk vinden wij dat helemaal niet zo interessant. Er zijn andere zaken die we ook willen aanstippen. Syrië kunnen we samen oplossen. Net als in Afghanistan en Irak kunnen we daar veel voor jullie betekenen en we hebben allemaal kunnen zien hoe het uitpakt als onze hulp lomp wordtgeweigerd. Bahrein – ja ik weet dat jullie het er liever niet over hebben – is voor ons overigens ook een dingetje waar we samen iets aan kunnen doen. Luister nu maar naar Hassan: alles kan goed komen met een beetje welwillendheid van beide kanten. Win-win, dat gaat echt een dingetje worden!
“We and our international counterparts have spent a lot of time — perhaps too much time — discussing what we don’t want rather than what we do want. This is not unique to Iran’s international relations. In a climate where much of foreign policy is a direct function of domestic politics, focusing on what one doesn’t want is an easy way out of difficult conundrums for many world leaders. Expressing what one does want requires more courage.
After 10 years of back-and-forth, what all sides don’t want in relation to our nuclear file is clear. The same dynamic is evident in the rival approaches to Syria.
This approach can be useful for efforts to prevent cold conflicts from turning hot. But to move beyond impasses, whether in relation to Syria, my country’s nuclear program or its relations with the United States, we need to aim higher. Rather than focusing on how to prevent things from getting worse, we need to think — and talk — about how to make things better. To do that, we all need to muster the courage to start conveying what we want — clearly, concisely and sincerely — and to back it up with the political will to take necessary action. This is the essence of my approach to constructive interaction.”
Wat jullie niet willen is nu echt wel eens duidelijk hoor. Maar dat blijven benadrukken is echt te gemakkelijk en zal ons nergens brengen. Wat willen jullie in alle redelijkheid nu eigenlijk wel bereiken? Waar sta je voor Obama, als je even niet aan al die moeilijke geopolitieke obstakels, drammerige bondgenoten, lobbygroepen en heikele binnenlandse politieke overwegingen denkt? Het volk van Iran heeft zich recentelijk op moedige wijze uitgesproken toen ik werd gekozen. Dat was een duidelijk uitgesproken keuze voor een gematigde koers na acht jaar Ahmadinejad. Durven jullie nu hetzelfde te doen? Gaan jullie de uitdaging aan om verder te kijken dan dat wat logische belangen binnen de huidige status quo lijken? We hebben al veel te lang op onze handen gezeten. Bovendien zal nog meer dicteren, nog meer dreigen met alle opties die op de tafel liggen en nog meer sancties behalve het versterken van de positie van hardliners weinig bewerkstelligen. En oh ja, er was ook nog iets met legacy building…
“As I depart for New York for the opening of the U.N. General Assembly, I urge my counterparts to seize the opportunity presented by Iran’s recent election. I urge them to make the most of the mandate for prudent engagement that my people have given me and to respond genuinely to my government’s efforts to engage in constructive dialogue. Most of all, I urge them to look beyond the pines and be brave enough to tell me what they see — if not for their national interests, then for the sake of their legacies, and our children and future generations.”
Ook deze brief komt niet uit de lucht vallen suffies! Timing is alles bij onderhandelen. Ik kom volgende week naar New York om de VN toe te spreken, maar meer nog om te spreken met hoge Amerikaanse vertegenwoordigers. Misschien zelfs wel met mijn nieuwe penvriendje, jullie president! Daarmee kunnen we serieuze gesprekken tussen onze landen misschien weer op de rails krijgen. Maar daarvoor is het van levensbelang dat jullie deze kans op waarde weten te schatten en niet in oude valkuilen stappen! De deur staat nu aan beide zijden op een kier. We hoeven hem niet in te trappen, maar kunnen hem wel verder openen met elkaar. Als jullie hem dichtgooien is het voorbij: ik heb de hardliners hijgend in mijn nek, afwachtend om de kleinste misstap die ik maak of ieder negatief geluid van jullie kant aan te grijpen voor eigen belangen. Laten we samen verder kijken dan alle obstakels die er zijn. Dit is één van die momenten waarop we geschiedenis kunnen schrijven. Dat kan trouwens ook op die andere manier: jullie keuze.
Stephan de Vries is politiek analist. Hij schreef dit artikel op persoonlijke titel en is samen met collega Dieuwertje Kuijpers te volgen via het defensieblog Stukje Duiding.
