Geert Wilders zal niet anders dan lachend het nieuws tot zich hebben genomen dat Beatrix drie keer een kritische passage over de PVV uit haar kerstboodschap heeft moeten slopen van de premier. De PVV-fractieleider is hiermee de ongekroonde onderkoning van het land. De premier is banger voor Wilders dan voor Hare/Zijne Majesteit.
Toch is de zaak behoorlijk gênant. Natuurlijk vallen de uitgesproken kerstboodschapwensteksten onder de ministeriële verantwoordelijkheid, maar dat zegt niet dat de Koningin zich als pratende televisiepop moet gedragen.
Zelfs het staatshoofd heeft een zeker recht op vrijheid van meningsuiting, net als ambtenaren een zekere gewetensvrijheid mogen houden in een fatsoenlijk liberale natie. Maar de ongekende angst voor een sneer van Geert heeft Rutte ertoe gebracht om Hare Majesteit tot drie keer te censureren. Ongemanierd en bang.
Welke teksten Beatrix nooit heeft uitgesproken weten we niet, wel dat ze woest was, onthult auteur Marc van Dijk in een boek, waar Vrij Nederland een voorpublicatie van publiceert. Van Dijk baseert zich op verhalen van Huub Oosterhuis, de progressieve huisprediker van de Oranjes.
Oosterhuis verklaart tegen Van Dijk: ‘Het was eigenlijk een anti-Wilders-speech. De koningin was over deze betutteling zo kwaad geweest dat ze de opname onderbroken heeft en een uur in de tuin is gaan lopen met de hond.’
Het is krankzinnig dat Geert Wilders zich als gedoogpartner kon permitteren oppositioneel te schuimbekken, terwijl Hare Majesteit moest worden aangelijnd, omdat de blaffende pitbull in het achterhuis daar anders aanstoot aan zou nemen.
Rutte had die passages juist moeten laten staan om aan te geven dat hij de baas was. De koningin is de morele witwasmachine van de natie. Gebruik haar om de stem van het deel van het electoraat te verwoorden dat het misschien niet eens met het kabinet. Denk eens verder dan een week of je eigen zielige gelijk.
Wat had er kunnen gebeuren als Beatrix impliciet een paar retorische stompjes had uitgedeeld? Er was ophef geweest, maar Rutte had zich er makkelijk achter kunnen verschuilen.
Wilders’ PVV maakte formeel geen deel uit van de regering en was dus ook niet verantwoordelijk voor de inhoud. Het goedkeuren van die tekst had de positie van Rutte als moreel leider versterkt.
Maar Rutte is geen premier met gezag en statuur, maar iemand die zich gedraagt als een kleinburgerlijke machtspoliticus die bibberig zijn zeteltjes telt als huisvrouwen hun zegeltjes bij de kassa van de Albert Heijn. Aan zo’n man heb je uiteindelijk niks.
Het had Rutte gesierd als hij het laten passeren. Overigens nam Beatrix wraak in haar laatste kerstrede (van 2012) door een psalmbewerking te citeren van Oosterhuis: ‘De aarde heeft God aan de mensen gegeven, en de mensen gaf Hij aan elkaar’.
Tja, dat was net te subtiel om een rode streep door te halen.
