Beste Chris,
Vorige week stapte Henk Krol op als leider van de ouderenpartij 50 Plus. Hij blijkt in het verleden geen pensioenpremie te hebben betaald voor zijn werknemers. In een interview zei Krol dat als er op deze manier verslag wordt gedaan over het verleden van politici, er nooit meer mensen uit het bedrijfsleven in de Tweede Kamer gaan zitten, maar alleen mensen die politicologie hebben gestudeerd. Het was natuurlijk wel fout wat Krol heeft gedaan, maar heeft hij misschien niet een beetje gelijk? Met dit soort mediarelletjes wordt de politiek als beroep toch onaantrekkelijk?
Geen bedrijfsleven
Beste geen bedrijfsleven,
De naam zegt het al: de volksvertegenwoordiging in de Tweede Kamer, de Provinciale Staten of de Gemeenteraad vertegenwoordigt de burger. De vraag is wat dat concreet betekent. Gaat het erom dat de meningen van de volksvertegenwoordiging gelijk zijn aan die van de bevolking, of moet de volksvertegenwoordiging ‘echt’ op de burger lijken? Moet de volksvertegenwoordiging een afspiegeling van de bevolking zijn? Moeten er gemiddeld evenveel vrouwen, allochtonen, jongeren en homo’s in de Tweede Kamer zitten als er in Nederland rondlopen?
Politici zijn – zeker in de Tweede Kamer – vrijwel altijd hoog opgeleid. Het aantal Kamerleden met minder dan een HBO-diploma is minimaal. Ook komen politici vaak uit de wereld van de overheid en het onderwijs. Bij de overheid is daar ook een verklaring voor: ambtenaren kunnen na hun politieke carrière vaak terugkeren in hun vroegere functie. Op het gebied van opleiding en beroepsachtergrond is de Tweede Kamer zeker geen afspiegeling van de Nederlandse bevolking.
Voor mensen uit het bedrijfsleven is de politiek simpelweg onaantrekkelijk. Als je een groot bedrijf hebt geleid, verdiende je veel meer dan een Kamerlid en kun je – zelfs als je geld onbelangrijk vindt – niet zomaar van je hypotheek af. Als je in een lagere functie in het bedrijfsleven werkte kun je na je carrière niet zomaar terugkeren en soms is de politiek ook schadelijk, bijvoorbeeld als je lid bent van een controversiële partij als de PVV. Maar ook als je actief was bij een middenpartij kun je standpunten innemen die je niet in dank worden afgenomen. Veel oud-Kamerleden hebben moeite een nieuwe baan te vinden.
Voor de politiek heb je idealisme nodig, je moet je sociale leven op een laag pitje willen zetten en je moet het risico durven nemen dat je partij de volgende keer minder zetels haalt en dat je carrière dus van korte duur is. Als je nu voor de PvdA in de Tweede Kamer zit, kan je carrière snel ten einde zijn. En zelfs als je partij het goed doet in de peilingen kan het snel afgelopen zijn, simpelweg omdat je door de verkeerde portefeuilleverdeling onzichtbaar was, je politieke vijanden hebt gemaakt of je in een politiek schandaal terecht komt.
Krol heeft gelijk dat veel mensen uit het bedrijfsleven niet de politiek in willen. Er zijn heel erg veel redenen waarom deze mensen er vaak geen zin in hebben. Negatieve media-aandacht is ongetwijfeld een van die redenen. Maar als je niet fraudeert met de pensioenpremies van je personeel – en ik denk dat de meeste ondernemers dat niet doen – is dat ook geen reden om van een politieke carrière af te zien. Dit zal de meeste ondernemers er dus niet van weerhouden. Maar er blijven genoeg andere redenen over.
Chris Aalberts beantwoordt wekelijks een vraag over politiek bij ThePostOnline. Heeft u ook een vraag? Mail hem naar [email protected] en u krijgt antwoord. Beeld: BLueFiSH.as.
