Afgelopen nacht is er ingebroken in een huis dat behoort aan de Russische ambassade in Nederland. Over de daders wordt druk gespeculeerd: zo zou het Nederlandse wraak voor het aanvallen van de Nederlandse diplomatieke medewerker in Moskou kunnen zijn. Het zou natuurlijk ook een actie van de Russen zelf kunnen zijn, die hierdoor weer de vinger beschuldigend richting Nederland kunnen wijzen. Misschien liep de dader wel gewoon voorbij, en dacht hij “Hier valt vast wel iets moois te halen.” Duidelijk is wel, dat ook deze actie haar gevolgen voor de diplomatieke rel zal hebben. Tot nu toe is geen enkele gebeurtenis in het veelbewogen Nederland-Ruslandjaar zonder reactie geweest.
Het zou me niet verbazen als nog deze week ruiten sneuvelen in de Nederlandse ambassade, of een van de ambassademedewerkers in Moskou ‘toevallig’ op straat wordt beroofd. Daar in Moskou gerichte aanvallen ‘ongelukjes’ in vele hoeken kunnen zitten heeft men wat betreft de Nederlandse diplomaten en ambassadepersoneel eigenlijk maar twee opties: Russische politiebescherming of zo veel mogelijk naar huis halen. De kans dat men een punt wil maken door nóg een diplomaat aan te vallen is namelijk zeer aanwezig. Minister Timmermans zou er daarom ook wijs aan doen de taal van toevallige incidenten, die hij gisteren in de Tweede Kamer bezigde, los te laten en conclusies te trekken. Dat hebben de media, en daarmee de public opinion, al lang gedaan.
De manier waarop incidenten belicht worden speelt namelijk een grote rol in de ontstane diplomatieke rel. Zo riep de leider van de Liberaal-Democratische partij in Rusland na de aanhouding van Borodin op om bij de Nederlandse ambassade de ruiten in te gooien. Hoewel deze oproep buiten alle perken is, is zij gezien de berichtgeving in de media ergens te begrijpen. In Rusland werd het nieuws over de aanhouding namelijk op een andere manier gebracht: van dronkenschap, het mishandelen van kinderen en beschadigde auto’s was geen sprake. De diplomaat zou rustig thuis hebben gezeten, toen de politie ineens binnenviel en hem met geweld tegen de grond werkte.
Over de aanval op Elderenbosch verschilde de berichtgeving ook zeer. Waar wij het hebben over de tweede man op de ambassade, is hij voor Russen nog steeds officieel een naamloze medewerker van de ambassade – zijn naam is waarschijnlijk Elderenbosch, maar dit is nooit bevestigd. Bovendien werd de Russische diplomaat aangevallen door politie en lange tijd vastgehouden, waar Mr. Naamloos door twee verklede mannen is aangevallen en er niet eens. Over welke berichtgeving zou u in het omgekeerde geval geschokter zijn?
De inbraak van afgelopen nacht wordt ook zeer verschillend weergegeven. Waar wij spreken over een incident in een ogenschijnlijk woonhuis, hebben de Russen het over een (mogelijke) Nederlandse terugslag (Russisch) voor het aanvallen de Nederlandse diplomaat. Russia Today, de Russische internationale nieuwsdienst, koos ervoor om het incident breed te belichten (Engels) en er nog niet te veel conclusies aan te verbinden.
Er heeft een inbraak plaatsgevonden, de politie doet nog onderzoek en de minister van buitenlandse zaken betreurt het. NTV, een veelgelezen Russische nieuwsbron, bracht het nieuws echter een stuk gekleurder. Omdat dit bericht in het Russisch was, heb ik het zelf vertaald. De gevolgen voor de Russische public opinion spreken waarschijnlijk voor zich:
“Het diplomatieke schandaal tussen Amsterdam en Moskou zou een nieuw niveau bereikt kunnen hebben. Onbekenden drongen een appartement van het Russische ambassadepersoneel binnen. De ‘uitwisseling der beleefdheden’ tussen Nederland en Rusland gaat door. ITAR-TASS meldt dat in Den Haag een huis, dat door de Ambassade van de Russische Federatie wordt beheerd, is beroofd.
Het gebouw ligt vlakbij de ambassade op de Banstraat, maar heeft zelf geen diplomatieke status. Dit betekent dat het huis niet onder bijzondere bescherming staat. Het is bekend dat in het huis stafleden van de diplomatieke missie woonachtig zijn.
Over een connectie met het recente diplomatieke schandaal is nog niets gemeld. Dit (schandaal) begon toen Nederlandse politie de Russische diplomaat hebben geslagen en vastgehouden. Hierna is door onbekenden een raadgever van de Nederlandse ambassade aangevallen. De criminelen zijn zijn huis binnengedrongen door zich te verkleden als elektriciens. Hiervoor moest het Russische Ministerie van Buitenlandse Zaken zich verantwoorden aan Amsterdam.”
Dus, Minister Timmermans, aan de hand van de zachtere berichtgeving in Russia Today en de hardere in NTV kan ik al raden wat men vandaag in Rusland gaat roepen. U ook? Kunt u daar ook naar handelen?
Want de kans op nóg een toevallig incident met ambassadepersoneel begint wel erg waarschijnlijk te worden. En maakt u zich alstublieft geen zorgen om de handelsbetrekkingen. Die zijn juist veiliger als we de vriendschap tot mooie concerten en weinig dialoog beperken. Daarnaast mogen we wel klein zijn, maar Rusland stelt het feit dat ze olie door Nederland mag doorvoeren zéér op prijs.
