Wat een bizarre situatie. Het huidige PvdA en VVD kabinet is vanaf dag 1 aangeschoten wild, dat niet begrijpend en vertwijfeld pogingen doet om te ontsnappen uit zijn uitzichtloze situatie.
Wat een bizarre situatie! Twee partijen zijn sinds hun oprichting na de Tweede Wereldoorlog elkaars ideologische tegenstander. Samen behalen ze de absolute meerderheid bij de verkiezingen voor de 2e Kamer en vormen een kabinet.
Vervolgens krijgen ze het in no time voor elkaar dat hun draagvlak bij de burger alleen nog te vinden is bij een beperkte groep diehards, wiens potlood in de stemhokjes de keuze PvdA of VVD volledig op de automatische piloot aankruisen.
VVD en PvdA hebben in hun euforie over de verkiezingsuitslag vergeten wat de opdracht van de kiezer was: “politiek, sluit de rijen”; zoals wij als kiezers de rijen hebben gesloten.
Waarbij de kiezer de vertrouwde klassieke tegenstanders de boodschap gaf: “links & rechts, het water staat tot aan onze lippen. Het is tijd voor rigoreuze keuzes. Door onze keuze moet u zich wel verenigen.”
Hoe heeft het zover kunnen komen? Helaas, Samson en Rutte waren verblind door hun “succes” en blind voor de boodschap. Zonder ook maar een greintje empathie en politiek inzicht en met het volledig ontbreken van een vooruitziende blik, werden alle andere politieke partijen genegeerd en werd in de 2e Kamer de koek gretig tussen VVD en PvdA gedeeld. Verdeel en heers? Nooit van gehoord! Niets geleerd.
Gevolg? Een twee partijenkabinet dat in de 2e Kamer kan beslissen wat ze wil, maar in de 1e Kamer volledig afhankelijk is van dezelfde politieke partijen die aan de kant geschoven zijn.
Dan kun je als kabinet wel verongelijkt pruilen dat de senatoren in de eerste kamer het spel niet willen spelen zoals jij vindt dat het gespeeld hoort te worden. “Ze willen niet boven de partijen staan. De eerste kamer hoort alleen te toetsen”. Maar hoe naïef en incompetent ben je dan?
En nu? In een wanhoopspoging is overeenstemming bereikt met de 2e Kamer fractieleiders van D66, SGP en Christen Unie. De laatste kans na het afhaken van alle andere partijen.
Dit gaf een ongekende machtspositie aan 2 kleine partijen om onevenredig veel invloed uit te oefenen op de begroting waar heel Nederland de gevolgen van ondervindt. De kiezers van o.a. PVV, CDA Groen Links en SP staan buitenspel.
Veel erger is nog dat er geen samenhangend pakket aan maatregelen ligt wat breed gesteund wordt in deze zo beroerde tijden. Nee, we broddelen een samengeraapt zooitje aan compromissen bij elkaar, een re-mix van wensen en eisen van 5 verschillende partijen en partijtjes.
Vergeef me de vergelijking, maar als ik een gezonde stevige boerenomelet wil bakken en mijn 3 kindertjes bepalen de ingrediënten omdat ze anders weigeren naar school te gaan, dan is het resultaat niet te vreten. En als ik het resultaat wél consumeer, zit ik daarna kotsmisselijk op mijn knieën voor het toilet.
Komt de boodschap over?
Heel Holland Bakt, maar de regering bakt er niets van. En dan nog even het volgende niet onbelangrijke detail.
De partijen welke overeenstemming bereikt hebben over de begroting hebben in de 1e Kamer de kleinst mogelijke meerderheid. Slechts één dissident en het is over en uit.
En, als ik onze premier goed begrepen heb tijdens zijn vragenuurtje, zijn de 5 partijen in de 2e Kamer nu een begrotingsakkoord overeengekomen, maar is er geen garantie dat de senatoren van deze partijen in de 1e Kamer zullen volgen.
Het risico op het klappen van een wetsvoorstel in de 1e Kamer is verminderd, maar nog steeds een duidelijk risico.
Regering, stap op. Laat de kiezer zich uit spreken. De uitslag zal een glashelder oordeel zijn over het gebrek aan politiek verantwoordelijkheid en over het gezwalk.
Politiek, zorg nu eindelijk voor politiek volwassen leiders, minder gretig om in de media te scoren, minder gretig om later carrière te maken, minder heilig overtuigd van hun eigen gelijk.
We hebben als leiders mensen nodig met besef van en begrip voor de zorgen en angsten van de kiezer. Met besef wat politieke verantwoordelijkheid nu werkelijk inhoudt:
Respect voor minderheden en inzicht in de noodzaak breed gedragen te handelen. Begrip voor de noodzaak een lange termijn visie te vertalen in een complex geheel van op elkaar afgestemde korte termijn maatregelen. Het besef dat Nederland niet alleen economisch weer gezond gemaakt moet worden, maar vooral dat Nederland gezond gehouden moet worden.
Of moet eerst een senator in de 1e Kamer dit kabinet het genadeschot geven?
Paul Gieltjes is auteur van het blog The Smile of a Clown: thesmileofaclown.wordpress.com & thesmileofaclown.blogspot.com