Het gedoogvehikel heeft geen meerderheid gekregen in de Eerste Kamer. Een heel grote verrassing is het niet. Of zoals VVD-fractievoorzitter Stef Blok het zegt: “Deze uitslag is volgens verwachting, er is uitgekomen wat de kiezer heeft bepaald bij de Statenverkiezingen. Met deze uitslag is regeren niet gemakkelijker geworden, maar ook niet onmogelijk.” De factor tijd gaat voorlopig de belangrijkste worden. Het was de wens van de kiezer om in de Tweede Kamer een wankelende meerderheid te hebben, zo is het ook de wens van de kiezer om die in de senaat te hebben. Lachende derde in het geheel is nog steeds Geert Wilders.
De PVV heeft zich gecommitteerd aan het Regeerakkoord door op papier vast te leggen niet tegen punten uit dat akkoord te stemmen of moties van wantrouwen en dergelijke van de oppositie te steunen. Wilders’ vluchtroute is het gedoogakkoord waar een dergelijke formulering niet in is vastgelegd.
Schipperen en laveren met Rutte
Daarmee kán Wilders flinke druk uitoefenen op Rutte cum suis: hij kan het kabinet elk moment laten vallen. Het gedoogakkoord is volgens Wilders “de lakmoesproef“. En dan gaan we het over timing hebben. Belangrijkste punt in het gedoogakkoord is de immigratie. Wanneer de harde maatregelen naar de zin van Wilders niet snel genoeg ingevoerd worden kon hij wel eens dwars gaan liggen. Maar Rutte is natuurlijk ook niet gek. Die zal dergelijke onderwerpen zolang mogelijk voor zich uit gaan schuiven. Komt nog bij dat alle wetgeving in de Eerste Kamer een factor honderd langzamer behandeld wordt dan aan de overkant.
Dat gaat dus een periode worden van schipperen en laveren voor Rutte. Zoeken naar wisselende meerderheden is dan wel de nieuwe politieke realiteit, Job Cohen en Alexander Pechtold lieten tijdens het verantwoordingsdebat vorige week al weten dat er aan hun elasticiteit ook een keer een einde komt.
SGP en homoseksualiteit
Wat ons dus brengt op de steun van de SGP. Er zal ontzettend gedeald moeten worden met SGP-senator Gerrit Holdijk cum suis en het is machtig interessant om te weten welke principes de eerste liberale premier in honderd jaar bereid is in te leveren voor de steun van de gereformeerden. Komt nog bij dat we ook niet precies weten wat de SGP van het gedoogakkoord vindt. Tot nu toe luidt het adagium voor de gereformeerden namelijk dat ze elk voorstel “op haar merites” zal beoordelen. Rutte heeft al gezegd niet te zullen wrikken aan de abortuswetgeving, dus daar zitten we waarschijnlijk wel safe. Daar staat tegenover dat hij al heeft toegegeven op de punten koopzondagen en de wet op de smadelijke godslastering. Welke twee punten kan de SGP dan nog proberen aan te passen? Juist: euthanasie en alles dat met homoseksualiteit te maken heeft.
Nu ja, we gaan het zien. De grootste verliezer vandaag is in ieder geval D66 die door een stomme fout een hele zetel aan zich voorbij zag gaan. Het aangekondigde bezwaar van de partij bij de Kiesraad is kansloos, zo moeilijk is stemmen namelijk niet.