Dat er ook in Nederland in een maand tijd 1,8 miljoen gesprekken en e-mailtjes in kaart zijn gebracht, is na alle onthullingen natuurlijk geen verassing meer. Het is eerder een vaststelling wat we al konden vrezen. De reactie van Minister Ronald Plasterk is wel opmerkelijk. Na vorige week nog verdedigend ten opzichte van de NSA te hebben gestaan, kan zelfs Ronald Plasterk niet langer ontkennen dat het massaal bespioneren van universiteiten, bedrijven, burgers, diplomaten, regeringsleiders, religieuze leiders en politici eigenlijk niet meer is goed te praten. Maar ingrijpen doet hij ook niet.
Wat ik structureel mis is de pro-actieve houding van Nederland. Je zult nu tot in detail moeten uitzoeken hoe de NSA aan gegevens is gekomen als de AIVD en de MIVD ze niet heeft verstrekt. Welke technieken zijn daarvoor gebruikt en betekent dit dat er momenteel hacks zijn om deze gegevens te vergaren? Wie is in de loop en heeft meegeholpen deze informatie bij elkaar te krijgen? Was daar een grondslag voor?
En natuurlijk moeten er oplossingen komen voor de toekomst. Wie mag bij welke informatie komen en op welke manier. Hoe gaat Plasterk regelen dat is geborgd dat er geen misbruik van onze gegevens wordt gemaakt? En wat gaat er nu met de informatie gebeuren? Hoe dwingt Plasterk af dat straks onschuldige burgers aan de grens in de VS niet worden ondervraagd of zelfs aangehouden? Hoe gaat hij waarborgen dat de gegevens niet nog verder misbruikt worden?
Het lullige van het verhaal is dat al in voor introductie op de bewaarplicht van verkeersgegevens (wie met wie belt of mailt) werd gewaarschuwd dat dit relevante informatie betreft. Bits of Freedom wees er toen steevast op dat de gegevens vroeg of laat in verkeerde handen zou vallen. Nu het is gebeurd is dat niet meer terug te draaien.
Het is weer een staaltje techno-optimisme, waarbij niets verkeerd kan gaan en problemen zijn weggewimpeld. Er zijn meer van dit soort beloften, die nog staan. Ook de registratie van vingerafdrukken zou veilig zijn, de Gemeentelijke Basisadministratie, de gegevens bij de Belastingdienst en andere overheden. Welke garanties geeft de regering dat deze niet op dit moment worden misbruikt in de VS, China, Rusland, Iran, Noord-Korea, Syrie en andere landen waarvan de AIVD zegt dat ze in ons land spioneren.
Onze overheid heeft veel, heel veel uit te leggen over hoe ze onze belangen beschermen en denken onze burgerrechten weer te gaan waarborgen. Ze hebben ook veel uit te leggen hoe ze dit soort NSA-gedrag gaan voorkomen. Ook is het een idee dat Plasterk zijn ideeën om al het internetverkeer te tappen te laten varen.
Ook moet Plasterk het smoesje van terreurbestrijding laten varen. Je kunt de bespioneerde Paus veel verwijten, maar niet dat hij we van hem aanslagen moeten verwachten. Als iemand pro-life propageert is het wel de Katholieke Kerk met hun visie op euthanasie en abortus.
