Beste Chris,
Er was onlangs een borrel in Gouda. Een gemeenteraadslid heeft toen de iPad van een wethouder meegenomen. Het is niet duidelijk of hij de iPad wilde stelen of dat het een ongelukje was. Het gemeenteraadslid heeft in ieder geval allerlei informatie bekeken die op die iPad stond. Volgens de wethouder mocht het gemeenteraadslid die informatie niet zien. Hij heeft aangifte gedaan. Het gemeenteraadslid zegt echter dat het zijn plicht is iets met diezelfde informatie te doen. Ik vraag me nu af: welke gemeentelijke informatie is een gemeenteraadslid niet bevoegd om in te zien?
Geheimen
Beste geheimen,
De regels rond vertrouwelijkheid, geheimhouding en transparantie zijn niet zo ingewikkeld. In de regel is overheidsinformatie in Nederland openbaar. Er wordt veel over die openbaarheid geklaagd, maar meestal is informatie gewoon beschikbaar, al moet je er soms een lange procedure voor doorlopen. Overheidsinformatie moet openbaar zijn voor burgers en dus ook voor gemeenteraadsleden. Er zijn wel uitzonderingen die bijvoorbeeld te maken hebben met veiligheid, persoonsgegevens en dat soort zaken. Of daar in Gouda sprake van is weet niemand.
Soms is informatie geheim, maar dat is alleen in uitzonderingsgevallen zo. Op landelijk niveau kun je denken aan de AIVD, wiens werk niet openbaar wordt gemaakt en waarover ook niet de hele Tweede Kamer wordt geïnformeerd. Alleen de fractievoorzitters krijgen die informatie te zien in een speciale commissie. Er geldt in dat geval geheimhouding. Concreet wil dat zeggen dat iemand die de geheimhouding schendt voor de rechter kan worden gesleept.
Meestal is informatie echter niet geheim maar alleen ‘vertrouwelijk’. Dit is vooral een onderlinge afspraak tussen personen waar men zich gemakkelijk aan kan onttrekken. Men kan in ieder geval niet voor de rechter gesleept worden als men deze afspraak schendt. Dat betekent dat informatie waarop staat dat die vertrouwelijk is, in principe gelekt kan worden naar journalisten en dus naar buiten kan worden gebracht. Als je informatie geheim wilt houden, moet je ervoor zorgen dat de correcte procedure wordt doorlopen. Geheimhouding moet dan wel volgens de wet mogelijk zijn en de gemeenteraad moet het ermee eens zijn.
Het lijkt me sterk dat de iPad van de wethouder van Gouda vol informatie stond die formeel geheim is. Het was waarschijnlijk informatie waarvan de wethouder gewoon niet wil dat deze op straat ligt: een controversieel beleidsvoorstel wat in voorbereiding is, de campagnestrategie voor de aanstaande gemeenteraadsverkiezingen of iets over zijn privéleven. De kans dat het gemeenteraadslid voor diefstal wordt gestraft lijkt me groter dan dat hij gestraft wordt omdat hij bepaalde informatie tegenkwam.
Chris Aalberts beantwoordt wekelijks Bij ThePostOnline een vraag over politiek. Heeft u ook een vraag? Mail hem naar [email protected] en u krijgt antwoord. Beeld: Tom Morris.
