De tweejarige herdenking van Euromaidan, the Revolution of Dignity, was een moment om terug te kijken op de democratische revolutie die meer dan 100 ongewapende demonstranten het leven kostte. Het zou immoreel zijn de Oekraïners, die bereid waren hun leven te geven voor Europese waarden in de grootste Europese protestbeweging ooit, nu de rug toe te keren: de EU-vlaggen die de vreedzaam protesterende Oekraïense jongeren wapperden, hadden dezelfde blauw en gele kleuren als de vlag van Oekraïne. De Oekraïners weerlegden tijdens de Maidandemonstraties het cynische geloof dat burgers niet langer bereid zijn hun leven te geven voor democratie en vaderland. Als gevolg van Poetin’s agressie en terrorisme hebben sindsdien tienduizend mensen dit in een brute oorlog met de dood moeten bekopen.
In november 2013 gingen Oekraïense studenten de straat op toen President Viktor Janoekovitsj het samenwerkingsverdrag met de EU niet wilde ondertekenen. Zij eisten om niet behandeld te worden als slaven van de Oekraïense leiders, maar als Oekraïense burgers. Janoekovitsj was echter door Poetin omgekocht met miljardenleningen en bedreigd met handelsoorlogen en een invasie. Diezelfde Poetin reageerde dan ook hardhandig op de wens van de Oekraïense bevolking voor een Europese toekomst en annexeerde de Krim. Poetin mengde zich direct in de strijd in Oost-Oekraïne.
Poetin’s reactie moet in de context van het in 2009 opgezette Oostelijke Partnerschap van de EU gezien worden, dat hulp biedt aan zes verschillende voormalige sovjetlanden. Doorgaans wordt dit programma gezien als een enlargement-light, om deze voormalige Sovjetlanden te integreren in de Europese economie- en waardengemeenschap, zonder dat zij lid worden van de EU. Zodoende zal Oekraïne ook maar beperkt aanspraak kunnen maken op financiële steun van de EU, waardoor zij vooral eigen middelen zal moeten aanwenden voor hervormingen.
Aangezien Oekraïne met dit verdrag geen aanspraak maakt op lidmaatschap, is het enigszins verwonderlijk dat er 6 april een referendum over gehouden zal worden. Kritiek op de EU is in, aangezien de EU momenteel worstelt met verschillende fundamentele crises, maar die luxe van kritiek is alleen weggelegd voor landen als Nederland en Groot-Brittannië, waar de democratie sterk ontwikkeld is. Nederlandse en Britse tegenstemmers dragen hiermee echter vooral bij aan Poetin’s ontmanteling van de Europese instituties. Rusland, dat claimt dat het Oekraïne is binnengevallen om etnische Russen te beschermen tegen Euromaidan fascisten, subsidieert zelf extreemrechtse partijen als het Front National in Frankrijk. Daarnaast vergroten de Russische bombardementen op Syrische burgers, volgens Amnesty International een oorlogsmisdaad, voornamelijk de stroom vluchtelingen naar Europa, en daarmee de steun voor extreemrechtse anti-EU partijen.
Als Brit snap ik de kritiek op bepaald EU-beleid, al zal ik desalniettemin tegen een Brexit stemmen deze zomer. Zoals David Cameron heeft aangegeven is de EU niet perfect, maar heeft het bijvoorbeeld wel een belangrijke rol gespeeld in het bevorderen van goed politiek bestuur en het beschermen van de rechten van vrouwen, arbeiders en de LGBT-gemeenschap; waarden die wij als ‘Europees’ zien.
Daarnaast heeft de EU in het verleden ook Ierland geholpen het kolonialisme achter zich te laten. Spanje, Portugal en Griekenland geholpen fascistische regimes en militaire junta’s te boven te komen, en Oost-Europa geholpen de erfenis van het communistische totalitarisme van zich af te schudden. Oekraïne heeft in de afgelopen tien jaar twee democratische revoluties doorgemaakt: de Oranjerevolutie en de Maidanopstanden. Het land tracht los te komen van het Sovjet verleden en zich bij de Europese familie aan te sluiten. Oekraïne verdient hierbij eveneens de steun van de Nederlandse bevolking, zoals de Europeanen in het westen, oosten en zuiden van het continent dat eerder deden.
De Oekraïners die hun leven hebben gegeven tijdens the Revolution of Dignity en de strijd tegen de Russische agressie, kunnen met dit samenwerkingsverdrag ook Europese waarden ontwikkelen. Zonder dat zij lid worden van de EU. Daarom moet het Nederlandse volk op 6 april vóór het samenwerkingsverdrag stemmen en Oekraïne steunen in het streven om zich bij de Europese waardengemeenschap te voegen. Tegen het verdrag stemmen betekent Poetin helpen bij de vernietiging van Europa.
