Het is onrustig in politiek Den Haag. De spanning is al heel duidelijk voelbaar. Politici houden elkaar voortdurend in de gaten. Wie heeft zijn schoenen extra gepoetst? Wie heeft de felste stropdas om zijn nek? Wie heeft het laatste moderne jurkje aangetrokken met dat lage decolleté? Wie stelt nog even een kennelijk belangrijke vraag tijdens het vragenuurtje op dinsdagmiddag of dient een spetterende motie in? Politiek Den Haag houdt zijn adem in. Vragen, vragen en nog eens vragen met maar een doel: ‘Wie wordt de politicus van 2013?’ De beste, maar ook de slechtste. Precies veertig jaar geleden begon het dagblad De Tijd met de verkiezing van de politicus van het jaar. Joop den Uyl van de PvdA werd in dat jaar de beste politicus en hij kreeg die titel in totaal zeven keer. Een topprestatie, die niemand hem ooit heeft nagedaan. In 1986 was de laatste verkiezing en was de winnaar PvdA’er Wim Kok.
In 2003 startte het Radio 1 Journaal opnieuw met de verkiezing van de Politicus van het Jaar. Vanaf dat jaar stemmen Kamerleden ook over de beste en slechtste volksvertegenwoordigers. Om het rijtje nog wat aan te vullen houdt ook het nieuwsprogramma EenVandaag een jaarlijkse peiling onder een groep van ruim 35.000 respondenten. En elk jaar opnieuw worden ze weer gekozen. In goede en slechte tijden. De winnende politici bij het Radio 1 Journaal waren de afgelopen tien jaar lid van de volgende partijen: VVD: 3, PvdA: 2, CDA; 1, CU: 1, D66: 1, SP: 1 en PVV: 1. Bij EenVandaag: PvdA: 3, SP: 2, VVD: 1, PVV: 1, D66: 1, Rita Verdonk: 1.
De mensen in het land kiezen, politici zelf kiezen en politiek journalisten kiezen. Wat zijn de criteria om politicus van het jaar te worden? Voor kiezers: ‘Succesvol, eerlijk en betrouwbaar zijn’. Voor de parlementair pers: ‘Anoniem lekkende Kamerleden en primeurs’. Voor Kamerleden: ‘Niet collegiaal, slechte sfeer en vooral bezig zijn met eigen profilering’. Wie-o-wie gaat het worden? Rutte, de weglach-premier, Diederik Samsom, met zijn kadaverdiscipline in de fractie, Alexander Pechtold die maar mee wil regeren, Wilders die de media dicteert, Buma en Roemer, die wel willen maar niet kunnen, Van der Staaij, die zich drukt maakt over vreemdgaan, Henk Krol die fraudeerde met premies voor pensioenen? Of toch nog een outsider, zoals Opstelten of Asscher?
Ik twijfel zelf of er dit jaar wel een politicus van het jaar moet worden gekozen. Ik zou eigenlijk niet goed weten wie.
Tekst: Hans Izaak Kriek
