Josine Heijnen (23), student godsdienstwetenschappen, bestudeert het naamplaatje van de oudste studierichting van de Rijksuniversiteit Leiden in een verlaten vergaderkamer van instituut Godsdienstwetenschappen.
’Sinds 1575! Maar hoe lang nog’, zegt de studente. Ze leest de laatste regel van motto: ’Sola scriptura. Kijk, hier wordt De Bijbel nog op seculiere basis bestudeert, maar straks niet meer.’
De faculteit Godsdienstwetenschap houdt op te bestaan. Als de laatste student afstudeert, verdwijnt God aan het Rapenburg. ’Dat is een historisch besluit inderdaad, maar de samenleving is veranderd’, zegt decaan Wim van den Doel. De universiteitsbestuurder zet het besluit door om de zelfstandige studierichting op te heffen.
Theologiestudenten die De Bijbel op seculier-wetenschappelijke wijze gedoceerd willen krijgen moeten vanaf volgend jaar uitwijken naar Rijksuniversiteit Groningen, of naar de protestante Vrij Universiteit in Amsterdam, zegt hij. ’In overleg met de Protestante Kerken is besloten om Groningen en Amsterdam te handhaven. Geografisch konden wij deze slag niet winnen’, verklaart Van den Doel het besluit.
Heijnen snuift: ‘Er is géén alternatief om De Bijbel op seculier-wetenschappelijke manier uitgelegd te krijgen. Ik begrijp dat Van den Doel Groningen en de VU noemt, maar de VU is gereformeerd. Dat is een gekleurde studie. Groningen is ook niet meer helemaal ‘los’ van de kerk tegenwoordig. Leiden was echt de enige plek.’
De studente geeft nog niet op en is met andere studenten een offensief gestart om de oudste studierichting van Nederland te behouden. ’Je moet de bestudering van de Bijbel niet exclusief overlaten aan de christenen!’, waarschuwt Heijnen.
De Katwijkse stoort zich aan de rommelige en niet-transparante besluitvorming. Afgelopen weken werd bekend dat driekwart van het personeel van de faculteit wordt ontslagen, en dat de godsdienstwetenschap zal worden ondergebracht in religie-studies en zal worden gedoceerd door historici, antropologen en andere niet-bijbelkenners.
Heijnen: ’Het besluit is zonder overleg met de studenten genomen. De docenten hebben te horen gekregen dat ze moeten vertrekken, terwijl de medezeggenschapsraad daar niet in is gekend.’
Ze verwijst naar een rapport van oud-VNSU-voorzitter Sybold Noorda die ervoor pleit om theologie en religie-studies geen non-descript bijvakje te laten worden in Leiden. ’Religiestudies moet niet worden beschouwd als een minder bedeeld familielid dat met goede gaven van anderen bijgestaan moet worden’, schrijft Noorda, zelf een theoloog en een ex-universiteitbestuurder.
De oud rector magnificus van de Universiteit van Amsterdam wijst op de waarde die bijvoorbeeld Harvard University hecht aan religie-studies. ’Aan Harvard Univerty is religie een van de meest bezochte collegeseries in het core curriculum’, stelt hij in het onderzoek. Noorda bepleit dat de discipline sterke banden onderhoudt met andere faculteiten.
Heijnen is bezorgd dat de godsdienstwetenschap zal verdwijnen. ’De toezegging is dat er plaats blijft voor goddienstwetenschap, maar dat zal afhangen van de beschikbaarheid van inhoudelijk competente docenten’, zegt ze. ’De bestudering van De Bijbel in de Eerste Eeuw, zeer relevant, zal verdwijnen.’
De studente hoopt dat beslissingen om docenten te ontslaan alsnog wordt geblokkeerd door de faculteitsraad. ‘De studie Godgeleerdheid is weg, maar het ging ons om de afzonderlijke vakken die nog in Godsdienstwetenschappen voort zouden bestaan – dat is beloofd – maar dit is nu dus niet het geval.’
De raad vergadert daar woensdag over. Sybold Noorda zegt desgevraagd tegen ThePostOnline: ’Ik hou mijn adem nog even in. Het is duidelijk dat er een probleem is als er bijna geen studenten meer komen. Ik wacht nu af wat de universiteit gaat doen.’
