Miloe van Beek Is twaalf jaar freelance journalist en zes jaar moeder. Nuchter schrijft ze over het moederschap, zoals dit verhaal over haar ervaringen met het Hofnarretje. Rauwe, eerlijke, licht ironische stukken over de aspecten van het moederschap die niet passen in het perfecte plaatje. Zou u zich op haar abonneren?
Richard van O. ziet nogal op tegen zijn terugkeer in de maatschappij, las ik in een krantenbericht over zijn vrijlating. Lijkt me terecht, weinig mensen zullen blij zijn met de ex–partner van Robert M. als buurman. Of zin hebben om zijn carrière als buschauffeur nieuw leven in te blazen.
Het bericht dat Van O. vrijkomt, brengt me terug naar de ochtend van 13 december 2010. Naar de radeloze blik in de ogen van mijn man die bevestigde dat mijn doemdenkerige aard gelijk had gekregen. Naar de extra nieuwsuitzending een dag eerder over een grote zedenzaak op een Amsterdams kinderdagverblijf. “Het is vast op Het Hofnarretje,” zei ik direct. Anderhalf jaar had ons zoontje op die crèche gezeten. “Van alle kinderdagverblijven in Amsterdam? Dat zou wel erg toevallig zijn,” stelde mijn man me gerust. Het telefoontje ‘s ochtends vroeg was van een vriendin die de voorpagina van de krant had gezien. Ik weet nog dat ik, hoe bang ook, naar de brievenbus rende. Hoe opgelucht ik was toen ik die zwartgebalkte man niet herkende. Hoe onrustig ik werd toen ik hoorde dat het misbruik zich tussen 2008 en 2010 had afgespeeld: precies de periode dat mijn zoontje op Het Hofnarretje zat.
Die avond zat ik met honderden andere ouders in een zaal van het Mövenpick hotel. Luisterend naar de burgemeester, naar kinderartsen, naar hulpverleners. Ik hoorde boosheid, angst en onmacht. Hoe had dit kunnen gebeuren? Elke ouder wilde weten of zijn kind ook slachtoffer was geworden. Was luieruitslag een symptoom? De sfeer werd in de loop van de avond hysterisch, ik aaide over mijn opnieuw zwangere buik en dacht terug aan alle keren halen en brengen. Het beeld van medewerker Edwin R. met mijn zoontje op zijn arm stond op mijn netvlies gebrand. De grapjes die hij maakte over de bril die mijn zoontje steeds opnieuw van zijn neus trok. Natuurlijk voelde het niet helemaal lekker, zo’n net wat te vadsige man van rond de veertig op een kinderdagverblijf. Maar ik drukte mijn onderbuikgevoel weg, ik wilde niet van het slechtste uitgaan. Waarom zou een man niet op een kinderdagverblijf mogen werken?
Edwin R. kwam na een paar weken vrij wegens gebrek aan bewijs, maar wij legden nog maanden alles wat onze zoon deed of zei op een goudschaaltje. Het schuldgevoel voelde als een steen op mijn maag. In 2008 wilde ik na drie maanden thuis met een huilbaby dolgraag weer aan het werk, en ouders kregen toen nog honderden euro’s kinderopvangtoeslag per maand dus geen kinderdagverblijf had plek. Het telefoontje van Het Hofnarretje was een opluchting. Nu ik kan vergelijken, weet ik pas hoe chaotisch en onrustig het daar was. Toen had ik als nieuwbakken moeder geen idee. En liet ik mijn hulpeloze, kleine baby daar achter.
Er werd ons aangeraden een babyfoto naar de politie te sturen. Dan konden ze mijn zoontje eventueel herkennen op beelden van Robert M. die nog niet ontsloten waren. We besloten het niet te doen. Helemaal zeker weten we het niet, maar er is niets dat wijst op misbruik. Ik denk wel vaak – en dat klinkt gek voor een doemdenker – wat hebben wij ongelofelijk veel geluk gehad. Dit geldt niet voor de ouders van in ieder geval 87 andere kinderen.
Richard van O. zat nog geen vier jaar in de gevangenis. Tamelijk weinig voor iemand die toekeek terwijl de levens van zoveel kinderen en hun families werden verwoest, iemand die het misbruik zelfs faciliteerde. Maar, denk ik dan: wat heb je aan vrijheid als je nergens welkom bent? Als je wordt uitgekotst door de maatschappij? Binnen of buiten de gevangenis: Richard van O. heeft sowieso levenslang.
