Stichting Brein is materialisatie van een ouderwets denken afkomstig uit een wereld zonder internet. De nederlaag herbergt een boel onbegrip voor de nieuwe realiteit en de structurele weigering te accepteren dat de maatschappij verandert. Laten we voorop stellen dat ik als journalist voor een belangrijk deel van inkomen afhankelijk ben van mijn creatieve werk. Als voorzitter van de Sectie Zelfstandigen kom ik op voor de belangen van freelance journalisten. Maar auteursrechthandhaving volgens de methode Brein is voor mij een ultieme nachtmerrie. Natuurlijk moet je voor rechten opkomen, maar daarnaast moet je wel de realiteit van alle dag aanvaarden.
Dat toont de rechtszaak tussen UPC, Ziggo en XS4ALL en Stichting Brein. Als je niet nadenkt dan klinkt het filteren van een website als een goed plan. Verwijder de content die inbreuk maakt. Maar ondertussen schurkt het wel aan de basis van vrije informatie uitwisseling, die internet biedt. Je bouwt aan een infrastructuur voor censuur en controle.
Natuurlijk kun je stellen dat er geen sprake van censuur is, want The Pirate Bay geeft toegang tot illegale content. Maar zeker niet alle open-sourcesoftware, video’s van conferenties en filmproducties die de première geven op The Pirate Bay staan er ook. Dus dat leidt tot de vraag bij welk percentage legitieme content het filteren van een totale site wel censuur is.
Ondertussen is er wel gebouwd in Nederland aan een infrastructuur à la de Chinese Firewall. Dat gaat ongetwijfeld nog wel eens door een fout politicus misbruikt worden. Gelukkig is de infrastructuur ineffectief en eenvoudig te omzeilen. Dat kan via een proxy of een versleutelde verbinding naar het buitenland via een VPN (voorbeeld van de makers van de The Pirate Bay). Daarnaast zijn er de Darknets, die door Brein op deze manier worden gestimuleerd en die bijvoorbeeld via Tor te bereiken zijn.
Brein voert dus een ineffectief achterhoedegevecht en precies daarom verloren ze de rechtszaak in hoger beroep. In een reactie stelt de stichting dat er Europese uitspraken moeten volgen en het Hof te vroeg oordeelde. Kennelijk was hun zaak destijds niet prematuur toen ze hem startte.
Maar het mooiste is wel het argument dat het niet kunnen filteren nadelig zou zijn voor het ontwikkelen van een legale markt. Uit de mond van de entertainmentindustrie is dat natuurlijk een gotspe, want juist die industrie stond altijd andere oplossingen in de weg.
Napster kwam en ging. Een alternatief was mp3.com. Daar konden mensen die konden aantonen muziek op cd te bezitten toegang krijgen tot muziek in de cloud. Een ideale combinatie van legaal iets kopen en al heel vroeg de cloud ingaan. Maar de industrie procedeerde dit initiatief stuk in plaats van het omhelzen zonder een alternatief te bieden.
Toen kwam de oprichter van mp3.com, Michael Robertson, met een nieuw alternatief. Mensen krijgen cloudopslag om hun eigen muziek te uploaden. Wederom kansen te over om te omhelzen en de industrie reageerde met een rechtszaak.
Met de komst van Spotify reageerde de industrie alles behalve enthousiast. Een aantal partijen deden mee. Maar gaandeweg de rit trokken ook partijen zich terug. Dus zat ik opeens met incomplete playlists, waarbij ik de muziek toch weer moest aanvullen met muziek die ik soms niet eens meer kon kopen. Eind van het liedje is dus dat er weer een gemankeerd alternatief is. Initiatieven laten keer op keer zien dat mensen best willen betalen voor intellectueel eigendom, maar het model moet wel deugen.
Ondertussen maakt de zaak ook een ander probleem inzichtelijk. Bij intellectueel eigendomsrecht betaalt de verliezer alle kosten. Dat gaat om 326 duizend euro in dit geval. Een principiële discussie uitvechten is dus eigenlijk onmogelijk. De dreiging van tonnen proceskosten is een chantagemiddel tot en met. Het nodigt niet uit tot hervormingen en internet hebben die onontbeerlijk gemaakt.
In plaats van die handschoen op te pakken is de sfeer telkens het aanscherpen van het recht. Het handelsverdrag ACTA stuurde aan op het introduceren van draconische maatregelen. Maar het verdrag bleek niets met handel te maken te hebben, maar juist met straffen van internetters. Nieuwe pogingen worden continu gedaan.Ik heb moeten leren anders over auteursrecht na te denken en kwam daaruit. Nu de entertainmentindustrie nog.
Inmiddels denkt de Europese Commissie na over het auteursrecht van de toekomst. Meedoen kan en de Europese digitale burgerrechtenbeweging EDRI heeft een handig middel om te participeren. Misschien tijd dat u eens voor uzelf opkomt om excessen alla Brein naar de toekomst toe wat minder kansrijk te maken.
