Hoewel het kastenstelsel formeel is afgeschaft in India, voelen veel Dalit zich nog steeds gediscrimineerd en buitengesloten. Om mentaal te ontsnappen aan deze menselijke hiërarchie bekeren veel Dalit, die ook wel de Onaanraakbaren worden genoemd, zich tot het boeddhisme. Hierdoor voelen zij zich gelijkwaardig aan elke andere Indiër. “De Indiase jeugd moet zich verenigen en inzetten voor sociale gelijkheid”, volgens een groep dalit-activisten.
Elke dag na werktijd, zo rond een uur of zes, verzamelen Ajit (31) en zijn vrienden zich voor restaurant Anandashram in Mumbai. Ajit werkt als freelance journalist voor een Indiaas tijdschrift en ontmoet zijn kameraden om de dag door te nemen en liedjes te zingen over vrijheid en gelijkheid. “We zingen nummers als ‘Get up stand up for you rights’ van Bob Marley”, vertelt Ajit. De vrienden hebben verschillende dingen gemeen. Zo zijn ze journalist of activist (of allebei), boeddhist en hun voorouders waren Dalit. Elke dag onder het genot van een kopje chai tea, mierzoete thee met melk, voeren zij discussies over hoe de Dalits een betere positie in de Indiase samenleving kunnen krijgen.
De groep vrienden voor restaurant Anandashram in Mumbai
De groepsleden groeten elkaar niet met het gebruikelijke Indiase ‘Namasté’, maar met ‘Jai Bhim’ wanneer ze elkaar treffen voor het restaurant. ‘Jai Bhim’ is een begroeting die wordt gebruikt door Indiase Boeddhisten en verwijst naar hun inspiratiebron en voorganger dr. B.R. Ambedkar. Deze oud-minister streed tegen sociale ongelijkheid en bekeerde zich tot het boeddhisme om zich te ontworstelen aan zijn Dalit-status. ‘Jai’ betekent hallo en ‘Bhim’ verwijst naar zijn naam: Bhimrao Ramij Ambedkar. Hij belichaamt voor hen het voorbeeld van een Dalit die zich uit zijn ondergeschikte positie ontworstelde. Dat de groep zich dagelijks voor het restaurant ophoudt, is volgens de eigenaar van Anandashram geen probleem. Zolang ze maar kopjes chai bestellen en af en toe een curry of biryani nuttigen.
Als het nog geen zes uur is en de groepsleden aan het werk of studeren zijn, houden ze contact via Whatsapp. In de whatsappgroep met de naam: ‘Amhi Kattekasi’, dat ‘de plek waar we bijeenkomen’ betekent, delen ze de laatste nieuwtjes die ze dan later op de ontmoetingsplaats uitgebreid bespreken. Eén van hen, Siddhartha (29), een journalist en activist, vertelt dat hoewel het steeds beter gaat met India wat betreft technologie en science, er op het gebied van sociale gelijkheid nog heel wat moet gebeuren. “Kastendiscriminatie bestaat nog steeds in India. De upper caste denkt nog altijd dat ze superieur zijn”. De activist noemt het verborgen discriminatie, dat vaak tot uiting komt op de werkvloer. “Collega’s willen soms je achternaam weten en zodra ze er achter komen dat je een Dalit bent, dan verandert hun gedrag.” Hij vindt dat de jeugd zich moet verenigen en moet strijden tegen deze sociale ongelijkheid.
Portretten van dr. Ambedkar en Boeddha in Mumbai
Het kastenstelsel heeft niets te maken met huidskleur, maar is een naamprobleem. Door het hebben of aannemen van een boeddhistische naam, krijgen de Dalit eigenwaarde en verandert hun identiteit. Ze plaatsen zichzelf niet meer in een categorie. De Dalit zijn namelijk buiten het kastenstelsel gesloten en staan helemaal onderaan de maatschappelijke ladder. Dalits die voorheen amper deel uitmaakten van de Indiase samenleving, voelen zich nu opeens verbonden met boeddhisten van over de hele wereld. Via Facebook kunnen ze contact maken met boeddhisten uit bijvoorbeeld Thailand, Sri Lanka en Japan. Door dit gevoel van verbondenheid krijgen zo meer zelfvertrouwen en eigenwaarde. De groepsleden van ‘Amhi Kattekasi’ zijn voornamelijk boeddhist geworden bij geboorte, hun ouders of voorouders bekeerden zich in navolging van Ambedkar.
Maar ook vandaag de dag bekeren Dalits zich nog altijd tot het boeddhisme. Cijfers van het concrete aantal bekeerlingen zijn moeilijk te vinden, legt dr. Umakant uit. Hij is Dalit-activist en geeft colleges op universiteiten over Dalit- en vrouwenrechten in en rondom New Delhi. Omdat mensen zich nergens officieel hoeven te registreren als boeddhist, is het lastig om een beeld te krijgen om over hoeveel mensen het precies gaat. The New Indian Express meldt in een bericht op hun website, dat in 2013 alleen al duizenden Dalit in de staat Gujarat, in West-India, zich hebben bekeerd tot het boeddhisme. De krant meldt dat ook deze maand weer honderden Dalits zich tot het boeddhisme bekeerden, omdat zij de discriminatie tegen hen zat waren.
Dr. Umakant is zelf geen boeddhist, maar wel Dalit. Om te voorkomen dat landgenoten meteen aan zijn naam konden horen uit welke kaste hij kwam, heeft zijn vader hem bij zijn geboorte maar één naam gegeven. “In mijn paspoort staat alleen: Umakant”, vertelt hij. “Ongewoon misschien, maar ik ben met dit paspoort al veel landen binnengekomen en er zijn nooit vragen over gesteld.” In plaats van een andere naam aan te nemen zoals de boeddhisten doen, heeft Umakant dus maar één naam om zijn dalit-oorspong te verhullen.
Vrouw en kinderen bezoeken boeddhistische tempel in New Delhi
De Dalit nemen door middel van bekering een nieuwe identiteit aan. Meneer Salvi, de voorzitter van de boeddhistische buurt Mukund Nagar in de sloppenwijk Dhravi in Mumbai legt uit: ‘Je kunt iemand die zich bekeerd heeft tot het boeddhisme dus eigenlijk geen Dalit meer noemen’, vertelt hij. ‘Dit doen we om te ontsnappen aan het kastenstelsel dat aan de grondslag ligt van het hindoeïsme. Binnen dit hindoeïstische systeem stelt de Dalit niets voor. Het is namelijk gebaseerd op ongelijkheid.” Ook de vrienden van de whatsappgroep ‘Amhi Kattekasi’ delen deze visie. Zij vinden ook dat het kastenstelsel nog steeds realiteit is in de moderne Indiase samenleving. Ze strijden voor een horizontale samenleving, waar iedereen gelijk is. Hoewel het boeddhisme zijn oorsprong kent in India, is het land voornamelijk hindoeïstisch.
Ajit neemt een slokje thee en vertelt dat boeddhisten, anders dan hindoestanen, geen blind vertrouwen hebben in een hogere macht in de vorm van een god, maar dat alles in het leven verloopt volgens de wet van oorzaak en gevolg. Dat houdt in dat je het leven zelf in de hand hebt en zelf verantwoordelijk bent voor de dingen die je overkomen. “Binnen het boeddhisme zijn groepen niet belangrijk, maar staat het individu centraal. Iedereen is gelijk”, aldus de journalist. Hoewel de boeddhisten zich hebben ontworsteld aan hun dalit-identiteit, zien veel Indiërs hen nog gewoon als Dalits. Toch zien de vrienden het boeddhisme als de sleutel naar ontwikkeling en emancipatie en bewandelen ze zo het pad van de vrijheid.
