Deze donderdag is het de laatste werkdag van Marc Dullaert als eerste Nederlandse Kinderombudsman. Nationale Ombudsman Reinier van Zutphen gunt hem geen tweede termijn, ondanks alle protesten tegen zijn besluit Dullaert aan de kant te zetten. De Tweede Kamer heeft geen gebruik gemaakt van haar wettelijk recht om dat plan te doorkruisen en Dullaert zelf opnieuw te benoemen. Waarom niet? We weten het niet.
De naam van Dullaerts opvolger is inmiddels bekend: mevrouw Margrite Kalverboer , bijzonder hoogleraar Kind, pedagogiek en vreemdelingenrecht aan Rijksuniversiteit Groningen. Haar heeft Van Zutphen nog even snel uit zijn hoge hoed getoverd. Maar wie gaat deze mevrouw inwerken? Dullaert in elk geval niet, die is weg. Van Zutphen kan het niet. Hij weet er niet alleen niets van, hij heeft het ook veel te druk met zijn eigen besognes.
Welke positie krijgt deze nieuwe Kinderombudsvrouw? Een ondergeschikte, terwijl zij wel onafhankelijk is en een eigen mandaat heeft. Dullaert zelf noemde dat terecht een ‘weeffout’ in de wet. Hoog tijd daarom om van de Kinderombudsvrouw een onafhankelijke ombudsvrouw te maken. Geen ‘substituut ombudsman’ zoals het nu heet, maar een echte, met alle vrijheden en bevoegdheden die daarbij horen. In de meeste landen is de Kinderombudsman (Kinderombudspersoon?) trouwens volledig zelfstandig. Wat dat betreft loopt Nederland gewoon achter.
Als de Tweede Kamer daadwerkelijk begaan is met het lot van kinderen die nu zo vaak buiten de boot vallen, met kinderen wier rechten met voeten worden getreden omdat ze arm zijn, psychisch kwetsbaar, die mishandeld worden of vluchteling zijn – als dat zo is, dan zorgt ze ervoor dat zo’n onafhankelijke Kinderombudsman er komt. Dat kan door de Wet op de Nationale Ombudsman te veranderen in de Wet op de Nationale Ombudsman en de Kinderombudsman.
Dat klinkt allemaal erg juridisch en als een ver van mijn bed-show – al die regeltjes! – maar als het niet gebeurt, raken de kinderen in de knel. Dan zijn zij overgeleverd aan de ‘u stelt de verkeerde vraag’ Reinier van Zutphen (op 1 minuut). Hij wil immers voortaan het gezicht naar buiten toe zijn van álle ombudspersonen. Dus ook van mevrouw Kalverboer.
Helaas is dat gezicht tot nu toe voornamelijk naar binnen gekeerd, gericht op zijn eigen status in zijn eigen winkeltje. Ook volwassen burgers mogen zich daarom afvragen wat ze aan Reinier van Zutphen hebben. Wat we in zijn eerste jaar van hem gezien hebben – gestuntel, gedraai en ontwijkende antwoorden – geeft weinig hoop. Doodzonde van zo’n mooi instituut dat we heel hard nodig hebben.
