In de jaren zeventig van de vorige eeuw had je bisschop Gijsen. Bisschop Gijsen zei: “Alle vrouwen achter het aanrecht”. Als je dan zei: “Is-ie helemaal besodemieterd”, dan was je links. Als je zei: “Ach, laat die man toch”, dan was je rechts.
Begin deze eeuw had je imam Fawaz. Imam Fawaz zei: “Alle vrouwen achter het aanrecht”. Als je dan zei: “Is-ie helemaal besodemieterd”, dan was je rechts. Als je zei: “Ach, laat die man toch”, dan was je links.
De begrippen links en rechts zijn in de loop der tijd dus kennelijk omgedraaid. Je zou dan verwachten dat mensen, die vroeger links waren, vandaag de dag rechts zijn. Maar gek genoeg is dat meestal niet het geval.
Neem nu Freek. In 1978 werden jongens en meisjes in Argentinië vastgehouden omdat ze geschreven hadden dat de Argentijnse dictator een dictator was. “We moeten voor die jongens en meisjes opkomen”, zei Freek dan strijdbaar. Rechtse mensen zeiden dan vaak: “We kunnen de toestand in Argentinië niet vergelijken met die in Nederland. We kunnen daar hiervandaan niet over oordelen”.
“Dat is een laffe opstelling”, zei Freek dan, “jullie kijken weg van de werkelijkheid”.
In 2016 werd een meisje in Turkije vastgehouden omdat ze geschreven had dat de Turkse dictator een dictator was. “Moet je niet voor haar opkomen?”, werd aan Freek gevraagd. Freek keek enigszins geschrokken en zei: “We kunnen de toestand in Turkije niet vergelijken met die in Nederland. We kunnen daar hiervandaan niet over oordelen”.
Freek hoorde zijn eigen stem van 38 jaar geleden: “Dat is een laffe opstelling. Je kijkt weg van de werkelijkheid”.
Even aarzelde hij. Was hij nu net zo rechts geworden als de mensen die hij vroeger bestreed? Maar snel herstelde hij zich. Nee, natuurlijk niet. Hij was nog steeds degene die zich hard maakte tegen alle onrecht in de wereld. Hij was nog steeds dezelfde strijdbare, progressieve Freek, die het opnam voor de zwakkeren in deze wereld. Ja, hij was nog steeds het boegbeeld voor de vertrapten, die dapper uit hun naam de macht en tirannie overal ter wereld bestreed. Nog steeds. Toch?
Zoals Freek zijn er velen. Laf en links, eh ik bedoel rechts. Of toch links?
