“The greatest songwriter of the planet,” noemde Elton John hem in april 2010. Toch zullen de meesten hem kennen van Hallelujah, een cover van Leonard Cohen voor de film Shrek. Zonde, want Elton John heeft gelijk. Rufus Wainwright is in ieder geval één van de beste songwriters op deze planeet.
Zoals een echte ster betaamt, heeft ook Wainwright (1973) een vrij getroebleerd leven achter de rug. Zijn ouders gingen uit elkaar toen hij slechts drie jaar oud was. Zijn moeder nam hem en zijn zus Martha (inderdaad, Wainwright) mee naar Montreal om daar letterlijk afstand te doen van de roem. Toch trad hij op zijn dertiende regelmatig op met zijn moeder, haar zus Anna en zijn eigen zus onder de naam McGarrigle Sisters and Family. Een jaar later werd hij genomineerd voor de Canadese Juno Award. In 1990, nog een jaar later, werd hij weer voor een Juno genomineerd, dit keer in de categorie Most Promising Male Vocalist of the Year.
Muzikaal werd hij dus al snel opgemerkt, maar persoonlijk ging het allemaal wat minder. Op zijn 14e kwam hij er langzaam en zeker achter dat hij op mannen valt. Dat maakt hem in eerste instantie verward, angstig en depressief. Als hij op zijn 14e denkt een romantische wandeling te gaan maken in het Londense Hyde Park met een man die hij in een bar heeft ontmoet, pakt dat anders uit. Hij wordt verkracht, beroofd en de man probeert hem te wurgen. Als hij doet alsof hij een epileptische aanval heeft, gaat de man er vandoor.
Dankzij zijn hedonistische levensstijl jaren later, raakt hij ook nog verslaafd aan drugs, waar hij inmiddels van afgekickt is. In 2012 trouwde Wainwright met zijn partner Jorn Weisbrodt. Het stel heeft een dochter, wier moeder Lorca Cohen is. Inderdaad, de dochter van de schrijver van Hallelujah.
Na twee jaar in New York gewoond te hebben, verhuist Wainwright in 1998 naar Los Angeles, waar hij zijn debuutalbum Rufus Wainwright opneemt. Het muziekblad Rolling Stone noemt het album één van de beste albums van dat jaar en roept Wainwright uit tot “Best New Artist” van hetzelfde jaar. Hij wordt genomineerd voor verschillende prijzen. Ondanks dat doet het album weinig en verdwijnt hij al snel uit de charts.
Mijn eerste kennismaking met Wainwright was, naast zijn versie van Hallelujah, op North Sea Jazz in 2012. In mijn pauze, ik verkocht er cd’s, werd ik de zaal de Maas ingetrokken door de muziek. Het voelde meer als zweven, zo moeilijk was zijn muziek te negeren. Met open mond en tranen in mijn ogen heb ik het concert van Rufus Wainwright uitgekeken, deze man is betoverend. Zijn charme, zijn humor, zijn stem, zijn muziek, dat samen maakte dit tot één van de mooiste concerten ooit.
Zijn stem is bizar zuiver en zijn muziek zit briljant in elkaar. Nog steeds zit Wainwright geregeld in mijn stereo. Afgelopen maand kwam zijn eerste best of-album uit. The Best of Rufus Wainwright: Vibrate bevat, uiteraard, alleen maar prachtig werk van Wainwright. Van kwetsbare nummers Going To A Town en Sometimes You Need tot het vrolijke Me And Liza en Grey Gardens.
Achttien nummers die de veelzijdigheid van Wainwright laten zien. Want veelzijdig is hij. In het nummer Oh, What A World is bijvoorbeeld Ravel’s Bolèro te horen. Klassieke invloeden zijn sowieso in veel van zijn nummers te horen, niet zozeer jatwerk, maar meer een subtiel gevoel dat als een klassieke pianocompositie of symfonie aandoet. Ook wisselt hij moeiteloos van toonsoort waarmee hij een virtuoos geluid creëert. Zijn typische en meestal vrouwelijke achtergrondkoortjes met een tegenstem die je niet verwacht en de soms hele symfonieën in nummers zorgen ervoor dat zijn nummers keer op keer te beluisteren zijn zonder saai te worden, er is altijd weer wat nieuws te horen. Wat dat betreft is Hallelujah een slechte manier om kennis met Wainwright te maken, het is zijn allersaaiste nummer.
En dat is slechts een samenvatting van dit best of-album, het is zonde om de nummers van begin tot eind te beschrijven. De muziek van Wainwright moet je niet willen lezen. Niet alleen omdat dat bijna niet te beschrijven is, maar ook omdat het veel mooier is deze muziek te horen. Daarnaast is The Best of Rufus Wainwright: Vibrate vooral een goede reden om het oude en nieuwere werk van Wainwright weer uit de kast te halen en van begin tot eind weer te luisteren. The greatest songwriter, Elton John zei het met een reden. Een hele goede reden.