Bij de vergelijkingen tussen het harde grondmaterieel in de vorige En Garde, hing het potentiële overwicht voor beide partijen af van de mobilisabele reserves. Wat Rusland qua materieel op papier in ruime mate bezit. Ondanks de verschillen in te vinden aantallen vliegtuigen bestaan er voor een vergelijking tussen de luchtmachten van de EU en Rusland minder vraagtekens. Tegenover 1452 tot 1766 Russische gevechtsvliegtuigen van alle typen kan de EU circa 1984 toestellen de lucht insturen. Wel beschikt Rusland als enige over ‘echte’ bommenwerpers (181). Op een handvol na (14 Bulgaarse) beschikt de EU evenmin over gepantserde close-air-support vliegtuigen categorie USAF A-10 Thunderbolt en haar Russische soortgenoot, de Su-25 Frogfoot, waar dit land er tussen de 195 en 280 van in gebruik heeft.
Bommenwerpers
Hoewel de Russische Strategische luchtstrijdkrachten voornamelijk een nucleaire taak hebben, kunnen ze ook conventioneel worden ingezet. De vloot bestaat uit 16 Tu-160 Blackjack, 107 Tu-22 Blinder en zo’n 58 oude Tu-95 Bear bommenwerpers.
Flankers
Mig-29 Fulcrum
Fighters
Voor het verkrijgen van het luchtoverwicht zijn voor Rusland haar Su-27/30/35 Flanker series (272-414) en MiG-29 Fulcrum (254-321) multi-role fighters essentieel. Waar 134-252 MiG-31 Foxhound onderscheppingjagers bij komen. In totaal: 660-987 toestellen. Hier kunnen circa 32 Su-33 Flanker-D marinejagers aan worden toegevoegd als Ruslands enige vliegdekschip, de Kuznetsov, het complexe zeevliegvak goed onder de knie heeft.
Europa kan er een uitgebreid multi-role assortiment tegenover stellen, bestaande uit Typhoon (367), Rafale (87), Gripen (162), F-16 (393), F-18 (128), Mirage 2000 (180) en oudere Mirage F1 (42) en MiG-21 (44) toestellen. In totaal circa 1400 multi-role fighters. Tel je het handvol operationele (opgewaardeerde) oude Griekse F-4E Phantoms er bij op, wordt het een fractie meer (de laatste F-4F Phantoms van de Duitse Luftwaffe werden vorig jaar uitgefaseerd om plaats te maken voor Typhoons). Aanvullend kan Frankrijk vanaf het vliegdekschip Charles de Gaulle zo’n 24 Rafales in de strijd werpen (plus 16-24 Super Etendards).
De geleide lucht-lucht raketten van beide kampen zijn vergelijkbaar. De verschillen in radartechniek e.d. zijn in de huidige operationele toestellen te klein om een grote invloed te hebben.
Su-34 Fullback
Su-24 Fencer
Strike
In de categorie vliegtuigen primair bedoeld voor (dag-nacht) aanvallen ver achter de frontlijn (strike) beschikt Rusland over 38 nieuwe Su-34 Fullback (meer instromend) en 280 oudere Su-24 Fencer toestellen (deels uitstromend, deels te moderniseren). De EU kan met 232 Tornado’s vergelijkbaar diep aanvallen of terugslaan. Hoe makkelijk de (typisch) laag met circa 900 km/u aanvallende strike-toestellen in de praktijk hun doel bereiken, is gezien de gebruikte luchtafweersystemen van beide machtsblokken een vraagteken.
De EU beschikt over een breder assortiment (geleide) lucht-grond wapens dan Rusland. Daarnaast hebben EU luchtmachten de afgelopen decennia veel deep-strike praktijkervaring opgedaan.
Fighter bombers/close-air-support
Daar het steeds meer multi-role gaat, is de pure air-to-ground ‘mud mover’ wat op z’n retour, op de categorie direct aan de frontlijn opererende soorten na (close-air-support/antitank). Ook bij lucht-grond activiteiten aan de frontlijn is de dichtheid en effectiviteit van (korte afstand, mobiele) luchtafweersystemen sterk van invloed op het succes. Hierin heeft Rusland een overwicht. Zowel numeriek als qua diversiteit. Waar de EU hoogmobiele gepantserde systemen als de Gepard/Cheetah (‘Pruttel‘) vrijwel volledig heeft uitgefaseerd, blijft Rusland ze gebruiken voor de directe verdediging van haar (zware) grondformaties. De circa 200 in gebruik zijnde pantserrups luchtafweer 9K22 Tunguska’s met 8 SAMs (bereik 8-10 km) en een dubbel 30 mm kanonsysteem hebben vrijwel geen vergelijkbare EU tegenhangers meer.
Su-25 Frogfoot
De 195-280 gepantserde Russische Su-25 Frogfoots hebben bij close-air-support operaties een betere overlevingskans dan de hiervoor bedoelde EU toestellen. De EU vliegt voor dergelijke taken naast haar multi-role fighters met een mix van A-7 Corsair (32), Su-22 Fitter (38), AMX (50) en Su-25 Frogfoots (14). In totaal circa 134 toestellen. Met aanvullend zo’n 32 Harriers (Italië en Spanje) en 16-24 Super Etendards (Frankrijk) vanaf de EU vliegdekschepen.
De EU beschikt voor close-air-support over meer (beproefde) geleide lucht-grond wapens dan Rusland. Dit wel, net als elders, zolang de voorraad strekt. Ook de opgedane lucht-grond praktijkervaring is bij de EU groter. Iets wat Rusland overigens met haar strijd in bijvoorbeeld Tsjetsjenië niet mist.
Beriev A-50 ‘AWACS’
Overigen
Beide machtsblokken hebben vergelijkbaar de beschikking over luchttankers, waarbij de EU er meer van kan inzetten als ze haar multi-role transportvliegtuigen hiervoor gebruikt. Voor Airborne Early Warning (AEW) beschikt Rusland over 13 grote Beriev A-50 toestellen, waar de EU een handvol kleinere platforms met een (veel) beperkter vliegbereik tegenover kan stellen. De drie Franse E-2C Hawkeye AEW toestellen aan boord van de Charles de Gaulle dragen eveneens bij aan de lucht-detectiecapaciteit van de EU. Als Rusland offensief opent zullen daar in de praktijk 18 NATO-AWACS toestellen bij komen, wat de luchtdetectiebalans zwaar in voordeel van de EU laat doorslaan. En meer.
Als Rusland de eerste klap uitdeelt, wordt het een bredere strijd dankzij artikel 5 van het NAVO-verdrag. Waarmee de VS, Canada en Turkije eveneens de kant van de EU zullen (moeten) kiezen. Dit zal het op papier bestaande EU overwicht op zee verder opvoeren, hoewel Ruslands onderzeebootwapen een gevaar op WOI/II Duitse schaal kan blijken, zoals we dit al tijdens de Koude Oorlog vreesden. Daarnaast moeten de Russische schepen en onderzeeërs niet de gelegenheid krijgen om massaal P-700 Granit-achtige supersonische antischipraketten te lanceren. Mocht ze dit lukken is het maar de vraag of de EU/NATO vlooteenheden het hoofd kunnen bieden aan dergelijke massa-aanvallen met moeilijk te onderscheppen Mach 1.6-2.5 sea-skimmers.
Wat als?
Als de EU regeringen en de leiding in Moskou krankzinnig worden op WOI-schaal, en gaan aansturen op een oorlog, zou het de VS, Canada en Turkije te vergeven zijn als ze bedanken voor de eer van het meedoen aan een Pyrrusoverwinning. Wat het om het even wie ‘wint’ voor iedereen zal worden.
En waarom eigenlijk? Is de Oekraïne het ‘ons’ waard? Waar Rusland wel een punt heeft met haar afkeer van sommigen van de nieuwe machthebbers. Die de EU te vriendelijk aan de borst heeft gedrukt.
(Bronnen voor cijfers: o.a. wiki, wiki)
(Alle foto’s zijn afkomstig van het Russische Ministerie van Defensie. Titelfoto: Tu-22 bommenwerper)
