Dat de Britten in meerderheid voor het verlaten van de Europese Unie zouden stemmen lag eigenlijk al heel lang vast. Ook al wezen sommige peilingen anders uit: het ‘nee’-kamp heeft gewonnen. Een analyse van de cijfers laat zien dat vooral oudere en laagopgeleide Britten het getob van de Europese leiders beu zijn. Zij zijn eigenlijk van die vermaledijde Brusselse regelzucht af. Groot-Brittannië kan eindelijk weer Groot-Brittannië zijn. Maar hoop op verbetering is ijdel.
Over het algemeen hebben de tegenstemmers ook wel een punt. De EU is een speeltje geworden voor lobbyclubs, rijke elite en grote bedrijven. De gewone burger heeft de laatste jaren helemaal niets meer aan de EU. Het lukte de EU niet om grote crises op te lossen. Ik noem een bankencrisis, dieselschandaal, vluchtelingencrisis en een ophanden zijnde oorlog met Rusland. Het lukt de EU niet om bankdirecteuren te berechten voor de schade die ze hebben aangericht met de kredietcrisis. Als er al een oplossing wordt gevonden dan is die vooral in het voordeel van grote bedrijven, banken en de rijke elite. Zo hoeft de auto industrie zich bijvoorbeeld tot 2022 niet te houden aan nieuwe emissie eisen.
Het lukt de Europese Unie ook niet eensgezind op te treden als Rusland een passagiersvliegtuig uit Amsterdam voor een Oekraïens gevechtsvliegtuig ziet en zonder pardon neer knalt. Meer dan twee jaar na de ramp waarbij 298 onschuldige mannen, vrouwen en kinderen de dood vonden durft de EU nog steeds niet in de richting van Moskou te wijzen. Bang dat dit agressie van Poetin en de zijnen zou uitlokken en dan zou de wereld maar zó in een derde oorlog geraken. Dat zou het einde van de mensheid in haar huidige bestaansvorm betekenen.
Het lukt de EU niet om bedrijven als Apple, Google en Facebook te beteugelen in hun eeuwige honger naar data. Het lukt de EU niet om – ondanks vergaande maatregelen die fors inbreuk maken op de privacy van burgers – het terrorisme te beteugelen. De EU heeft een lachertje van zichzelf gemaakt door zich daarentegen wel druk te maken over de zuigkracht van stofzuigers, het entreekaartje voor EuroDisney en de afmetingen van een hamburger. Daar zit de EU burger niet op de wachten. De burger wil daadkrachtig optreden. Dat blijft uit.
Tegelijkertijd worden de problemen van deze tijd niet direct opgelost met het opzeggen van een lidmaatschap. De immigratiestroom stopt niet. De oorlogen in Syrië en Irak stoppen niet. De milieuproblemen stoppen niet. De economie wordt er niet beter of slechter van. De prijzen in de supermarkt halveren er niet door. Landsgrenzen of niet; de problemen van de moderne tijd gaan gewoon door. Groot-Brittannië moet straks zelf met landen gaan onderhandelen over handelsverdragen en importheffingen. Het moet nu zelf gaan zorgen voor zijn eigen veiligheid en het in stand houden van de economie. Het kan daarbij niet meer terugvallen op 27 bondgenoten. Het staat er alleen voor.
Het uittreden van de Britten uit de EU zal de komende maanden ongetwijfeld een belangrijk onderwerp worden in de Nederlandse politiek. Afgezien van de PVV, VNL en SP ziet eigenlijk geen enkele politieke partij in Den Haag iets in een referendum of Nederland lid moet blijven van de EU (het zogenaamde ‘Nexit’). Iedere politicus in Den Haag kan de uitslag al dromen: het wordt een big fat NO. Dat weet de PVV en daarom zal Wilders het tot inzet maken van de komende Tweede Kamerverkiezingen. Maar de PVV zal meer dan 50 zetels moeten halen wil er een Nederlands EU referendum komen. Op dit moment staat de PVV op iets meer dan 30 zetels in de peilingen. De geschiedenis heeft echter geleerd dat de PVV kiezer vooral heel veel roept, heel actief is met zijn (of haar) toetsenbord maar als het erop aan komt erg passief is.
Dit alles neemt niet weg dat de EU vanaf vandaag pas op de plaats moet maken en actiever zal moeten optreden. De EU is door halfslachtig optreden een schim van zichzelf geworden. Een herensociëteit. Dus dat de Britten uit de EU stappen heeft het 100% volledig aan zichzelf te danken.
