Het lijkt vandaag vrij onwaarschijnlijk dat Donald Trump wordt gekozen. In feite is het zeer goed mogelijk dat de delegates op de Republikeinse conventie van deze maand als daad van rebellie een andere kandidaat voor het Witte Huis nomineren. Zelfs als Trump wordt genomineerd, dan zou het door de negatieve publieke opinie – en structurele demografische voordelen voor de kandidaat van de Democraten – heel erg moeilijk worden om Hillary Clinton te verslaan.
Maar sinds de uitslag van het brexitreferendum weten we dat goed voorbereide beleggers zich moeten opmaken voor uiteenlopende scenario’s, en rekening moeten houden met de meest onwaarschijnlijke resultaten en de mogelijke gevolgen daarvan.
Het is extreem moeilijk om te voorspellen wat voor een impact de verkiezing van Trump op de economie zou hebben, aangezien zijn beleidsstandpunten met de dag veranderen. Verder is het niet zeker dat zijn standpunten ook daadwerkelijk door het Amerikaanse Congres zouden worden ingevoerd.
Als we enkele van zijn extremere suggesties links laten liggen, zijn dit enkele van Trumps belangrijkste economische beleidsideeën:
– Massale belastingverlagingen (waardoor de inkomsten over 10 jaar naar schatting met $9,5 biljoen zullen dalen)
– Hogere militaire uitgaven, zonder besparingen in Medicare of de sociale zekerheid
– Deportatie (vrijwillig of gedwongen) van bijna 11 miljoen immigranten zonder papieren
– Hoge invoerrechten op goederen uit China en geïmporteerde goederen van alle Amerikaanse bedrijven die werk naar het buitenland hebben verplaatst
De invoering van al deze maatregelen zou in eerste instantie stimulerend werken: de hogere overheidsuitgaven en hogere lonen van werkgevers die concurreren om goedkopere gastarbeiders te vervangen, zouden gunstig zijn voor de binnenlandse economie.
Maar dat positieve effect zou niet lang blijven duren, aangezien de invoerheffingen en de hogere arbeidskosten zouden worden doorgerekend aan de consument in de vorm van hogere prijzen. Ook is het niet ondenkbaar dat andere landen als vergeldingsmaatregel invoerheffingen invoeren (China en Mexico zijn goed voor een derde van de Amerikaanse niet-olie-export), wat slecht zou zijn voor de winstgevendheid van de bedrijven en waardoor het aantal nieuwe banen wellicht daalt.
Op iets langere termijn zouden de VS te kampen krijgen met een hogere inflatie als gevolg van hogere kosten, hogere lonen, en omdat de overheid meer moet lenen om een extra jaarlijks tekort van $1 biljoen te financieren. Vervolgens zou de Federal Reserve daardoor beslissen om de rente te verhogen om de inflatie te bestrijden, waardoor de werkgelegenheid daalt en er mogelijk een binnenlandse recessie ontstaat.
Volgens analyses van Moody Analytics zijn dit de specifieke mogelijke scenario’s voor de Verenigde Staten:
– De werkloosheid zou stijgen van 5,5% tot 7% (een verlies van 3,4 miljoen banen)
– De inflatie zou stijgen van 1% tot 4,2% (waardoor de Fed de rente zou verhogen)
– De overheidsschuld zou stijgen van circa 75% van het BBP tot meer dan 130%
– De rente op 10-jarige Amerikaanse staatsobligaties zou stijgen van 2,4% tot 6,7%
Voorstanders van Trump wijzen een dergelijke analyse van de hand en hameren op het stimulerende effect van belastingverlagingen. Maar de geschiedenis leert ons dat belastingverlagingen geen wondermiddel zijn. Neem nu de rampzalige ervaring van de staat Kansas, waar de groei sinds de drastische belastingverlagingen in 2012 veel lager ligt dan in de buurstaten Nebraska en Missouri. Ratingbureaus hebben al gewaarschuwd dat de kredietrating van Kansas als gevolg van de steeds grotere tekorten zou kunnen worden verlaagd.
Als Trump zijn zin krijgt, staat de Verenigde Staten mogelijk hetzelfde lot te wachten. En dan belanden we bij de volgende vraag: Welke gevolgen zou zijn verkiezing hebben voor de rest van de wereld? Uiteraard zou een Amerikaanse recessie een negatieve invloed hebben op de internationale groei, maar een internationale handelsoorlog schept een nog veel groter probleem voor de wereldeconomie.
Het lijkt vrij waarschijnlijk dat president Trump tal van belangrijke handelsverdragen eenzijdig zou opzeggen, en het is niet ondenkbaar dat de humeurige president importrechten of andere vergeldingsmaatregelen zal opleggen aan landen die hem irriteren. Een wereldwijde handelsoorlog is dan ook niet ondenkbaar, met als logische gevolgen hogere kosten voor consumenten in de hele wereld en meerdere landen die in een recessie terechtkomen.
Ook zou het politieke en diplomatieke beleid van president Trump economische gevolgen kunnen hebben, maar het heeft geen zin daarover te speculeren. Hij lijkt geen belangstelling te hebben voor buitenlands beleid. Vooralsnog is hij tijdens zijn campagne slechts eenmaal naar het buitenland gereisd, en dat was voor een chaotisch bezoek aan het Trump Turnberry-golfterrein in Schotland, daags na het Britse EU-referendum.
Uiteindelijk weet niemand zeker hoe de meest merkwaardige presidentskandidaat van een grote partij in de Amerikaanse geschiedenis het land daadwerkelijk zou regeren. Maar het lijdt geen twijfel dat het economische beleid dat hij tot nu toe uit de doeken heeft gedaan, bijzonder negatief zou zijn voor de Verenigde Staten en de wereld.
