De kogel is door de kerk: strafbaarstelling van illegaliteit is nu eindelijk van tafel. De PvdA kan zichzelf op de schouders kloppen. Hebben ze dat even mooi uitgeruild met de VVD tegen een beetje arbeidskorting. Maar wat heeft de migrant die hier illegaal verblijft er aan? Hij zal het nieuws niet eens vernomen hebben. En al heeft hij het wel vernomen, dan tilt hij zijn schouders op en dwaalt verder rond. Letterlijk, want als het aan staatssecretaris Teeven ligt bieden we deze mensen zo weinig mogelijk opvang in de gemeenten. De PvdA stuurt ze mooi met een kluitje het riet in, zoals de VVD het graag ziet. Het is tijd dat de regering oog heeft voor het grotere plaatje en laat zien dat zij de mensenrechten serieus neemt.
Ondertussen ontvluchten namelijk meer dan twee miljoen mensen de oorlog in Syrië, bereiken per jaar zo’n 30.000 migranten, dood of levend, het Italiaanse eilandje Lampedusa. Tel hierbij het aantal immigranten in Turkije, Italië en Griekenland nog eens op. Allemaal op zoek naar een menselijker bestaan. Feit is dat er mensen naar Europa blijven komen. De huidige conflicten in de regio’s om ons zijn verre van opgelost en de kans is groot dat er nog een paar conflicten bijkomen. Samsom en Rutte spelen ondertussen nog een potje blufpoker.
De Europese Unie blijft ondertussen investeren in restrictief beleid, in grensbewaking (het jaarlijkse budget van Frontex bedraagt 118 miljoen Euro), in het terugsturen van mensen naar het land van aankomst, waar ze vaak in erbarmelijke omstandigheden
verblijven. Een gemeenschappelijke, pragmatische en menswaardige aanpak in Europa omtrent asiel en migratie ontbreekt nog altijd. Individuele lidstaten, waaronder Nederland, sluiten liever de ogen en laten lidstaten aan de Europese grens aan hun lot over. Blind voor de impact die dergelijke immigratiestromen hebben op een samenleving. Het gebrek aan betrokkenheid van lidstaten met betrekking tot een Europese aanpak van het asielbeleid veroorzaakt een ‘race to the bottom’, waarbij landen hun asiel- en integratiebeleid steeds strenger maken, in de hoop de toestroom asielzoekers naar het land te verminderen.
Eerlijk is eerlijk, een Europees asielbeleid ontwikkel je niet in een paar jaar. Het migratievraagstuk is een groot paraplubegrip, waarbij allerlei internationale en nationale actoren een rol spelen. Dit betekent echter niet dat er geen kleine stappen genomen kunnen worden. Verschuif de focus eens van grensbewaking naar opvang bijvoorbeeld. Zorg dat de kwaliteit van de opvang niet wezenlijk verschilt tussen Noord- en Zuid-Europa, maar dat er overal in Europa dezelfde standaarden gelden.
Het is een waanzinnige opluchting dat illegalen hier niet strafbaar zullen zijn. Feit is echter dat ze blijven ronddwalen. Want een visie voor de lange termijn ontbreekt. De Europese verkiezingen komen eraan, een prachtige gelegenheid voor politici om zich uit te spreken over dit urgente thema en dit hoog op de Europese agenda te plaatsen. Europa is machteloos zonder visie van de lidstaten. Of je nu voor of tegen Europa bent, mensenrechten gelden altijd en overal. Het is aan de lidstaten, individueel en gezamenlijk, om die visie te ontwikkelen. Europa dient te ontwaken uit haar slaap en laten zien dat zij al haar burgers, legaal of illegaal, serieus neemt.
Daphne Ploegstra, student aan het Utrecht Law College en Ayla Schneiders, student onderwijskunde. Beiden zijn lid van de Jonge Democraten.