Hoe komt het dat een zaal vol hoogopgeleide vrouwen 2 uur lang opgewekt naar slechte interviews kijkt? Wat is het geheim van Simone van Saarloos en Niña Weijers? Een feministische show met testosterondrempel.
De entree is veelbelovend. Twee toyboys met ontbloot bovenlijf houden borden op met teksten als ‘Ich bin ein seksist’. Bezoekers kunnen met de eye candy op de foto. Een gespierde attractie, waar veel gebruik van wordt gemaakt.
En dan moet de avond van Simone van Saarloos en Niña Weijers nog beginnen. De twee journalisten hebben sinds najaar 2013 een ‘seksistische talkshow’, ‘die niet primair gaat óver de vrouwenzaak, maar die toont dát er veel goede vrouwen zijn, die zich niet schuwen uit te spreken op een podium’. Voorheen in SPUI25, wegens succes nu verplaatst naar het verbouwde Amsterdamse Odeon.
De zaal stroomt snel vol met hoogopgeleide jongvolwassen dames, die bij voorkeur in lang hemd of shirt met daaronder een zwarte legging gekleed gaan. Knot bovenop. Een paar literaire vriendjes zijn meegesleept, maar we zijn hier duidelijk op een soiree voor sisters. Al ontkennen de bezoeksters dat zelf in alle toonaarden. ‘Een feministische avond? Echt niet! Dan zou ik hier niet zijn,’ roept Sofie, studente filosofie. ‘Ik kom voor Rachel Kushner, die Amerikaanse motorchick die een bestseller heeft geschreven. Ja, er staan hier vooral vrouwen op het toneel. Maar dat mag ook wel eens, ter compensatie van jullie territoriumdrift.’ De verslaggever mag terug in zijn hok.
Van Saarloos en Weijers verschijnen in matchende blouses op het podium, waar ze in een warrig betoog de avond openen. De boodschap: sorry dat ik besta, maar in al mijn onbeholpenheid ben ik zo stoer dat ik durf, dat jullie mij wel leuk moeten vinden. Een beetje de Brigitte Kaandorp truc: jezelf pseudo onderuit halen, zodat je alle kritiek voor bent.
Rachel Kushner stapt resoluut achter de microfoon. De Newyorker bejubelde haar net in vertaling verschenen roman De vlammenwerpers. De discussie in de Amerikaanse pers gaat er vooral over of dit nu de Great American Novel is waar iedereen op zat te wachten, en of die sowieso door een vrouw geschreven kan worden. Voer voor een ‘seksistische’ talkshow. In het boek neemt Kushner ons mee van het Italië van WOI tot de kunstscene van New York uit de jaren zeventig. Hoofdpersoon Reno is een motorchick die zich een plaats moet veroveren in die anarchistische wereld. Een caleidoscopisch boek (sorry voor die term, maar bij De Vlammenwerpers ontkom je daar niet aan): genoeg stof voor 3 discussieavonden.
Na een rommelige onnavolgbare inleiding van Van Saarloos en Weijers volgt een vraaggesprek in tenenkrommend slecht Engels. Enige structuur ontbreekt, hebben de dames van tevoren bedacht waar ze het over willen hebben? Toegegeven, De vlammenwerpers is geen gemakkelijk gespreksonderwerp en Kushner geen gesprekspartner die altijd even helder redeneert. Aan de interviewers de taak om orde te scheppen, maar die zijn vooral bezig om een gezellige sfeer te scheppen. Vriendinnen onder elkaar. Ik heb gelukkig het boek al gelezen, anders zou ik hier geen touw aan vast kunnen knopen.
Gelukkig kan de conversatie met de tweede gast Sarah van Sonsbeeck in het Nederlands. De beeldend kunstenares en architect Van Sonsbeeck praat aanstekelijk over haar stilteprojecten. De interviewers voelen zich zichtbaar beter op hun gemak. Maar waarom moet het zo lang duren? 50 minuten per gast is erg ruim, vooral in het geval van Van Sonsbeeck. Een pauze ontbreekt. Jammer voor de baromzet van Odeon.
Blijkbaar is er een testosterendrempel om deze suffe show te kunnen waarderen. De vrouwelijke bezoekers zijn enthousiast, en beklagen zich niet over het gebrek aan een pauze of aan diepgang. ‘Waarom ga jij van het conflictmodel uit voor een gesprek? Typisch mannelijk,’ concludeert stiliste Sarein, ‘ik vind het interessant om interessante vrouwen te zien, die zonder Jeroen Pauw-achtige onderbrekingen de kans krijgen uit te praten. Dan mag je daar best de tijd voor nemen.’ Haar vriendin Koosje knikt intstemmend. Goed, die pauze is een goed idee, maar zij vond het gesprek met Kushner ‘een inspiratiebron, ik ga het boek zeker kopen.’
Blijkbaar zit het probleem bij de (best wel metroseksuele) verslaggever, die niet naar sfeer of sterke-vrouwen-inspiratie verlangt maar hoopte op verrassende informatie. De Sister Act van Simone en Niña is niet voor mij bedoeld. Zij gaan nog veel succes hebben. Ik ga bijpraten met de toyboys.
