“Meneer Van Raak, ik onderhoud 1.200 mensen”, vertelde mij laatst een CEO van een groot bedrijf. Toen ik hoorde hoeveel hij verdiende leek me eerder dat 1.200 mensen bezig zijn om hem te onderhouden. Ik hou van ondernemers, mensen die met eigen geld iets opbouwen en zelf risico’s nemen. Deze bestuurder ondernam helemaal niets met eigen geld, hij kreeg gewoon een vast loon. En hij liep ook helemaal geen risico’s, zijn bonus was verzekerd. Het inkomen van deze CEO is geen gevolg van marktwerking, maar wordt vastgesteld door medebestuurders. Dit soort inkomens kost veel geld, dat door anderen verdiend moet worden.
De één procent rijkste Nederlanders bezit bijna een kwart van al ons vermogen, de armste Nederlanders kregen de afgelopen jaren alleen maar meer schulden. Ook de inkomens zijn steeds ongelijker verdeeld. De tien procent rijkste huishoudens ging er tussen 1977 en 2011 in reëel inkomen gemiddeld 23 procent op vooruit, de tien procent minst verdienende huishoudens ging er in diezelfde periode reëel gemiddeld 30 procent op achteruit. In 1977 kreeg de hoogste tien procent vijf keer zoveel als de laagste tien procent, in 2011 was dat meer dan acht keer zoveel. De laatste drie crisisjaren werd dit verschil alleen maar groter. Meer onderzoek vindt u hier.
‘Ongelijke samenlevingen zijn ongezonde samenlevingen’, stellen de epidemiologen Richard Wilkinson en Kate Pickett, in het veel bediscussieerde The Spirit Level. Why more equal societies almost always do better (2009). Ook armoede kost de samenleving geld. Landen met minder ongelijkheid hebben vaak een hoger opgeleide en gezondere bevolking. Landen met meer ongelijkheid hebben vaak meer sociale problemen (criminaliteit) en gezondheidsproblemen (zorgkosten).
Laten we nou eens échte marktwerking invoeren en consumenten vragen wat zij een redelijk inkomen vinden voor CEO’s van grote bedrijven. Dan zouden de verschillen snel kleiner worden.
