Een nieuw platform moet met herverkoop van artikelen de iTunes van de journalistiek worden. Alleen waar iTunes de maker van producties beloont doet Blendle dat niet. Pas als het bedrijf winst maakt, worden heel misschien ook de journalisten betaald.
Als voorzitter van de sectie Zelfstandigen van de Nederlandse Vereniging van Journalisten ben ik altijd enorm blij als er gezocht wordt naar manieren om journalistiek lonend te maken. Oude businessmodellen voldoen niet meer dus moeten we nieuwe zoeken. Het bundelen van media op een platform en het verkopen van losse artikelen kan een deeloplossing zijn.
Blendle stelt de ‘iTunes van de journalistiek’ te zijn, maar dat is het niet. Alleen de uitgever en Blendle strijken de betalingen op. Pas als Blendle na een jaar winstgevend genoeg blijkt, krijgt ook de maker van het journalistieke product iets uitgekeerd. Tenminste dat is de belofte, want hard is het niet.
Bij iTunes werkt dit anders: de maker wordt direct uitbetaald op basis van de omzet. Nu draagt de freelancer – aan wie niets is gevraagd – een deel van het zakelijke risico. Of dat ooit iets oplevert is maar helemaal de vraag. Het is alsof popmuzikanten de eerste jaren van iTunes hun tracks gratis aan Apple leveren, en rustig afwachten of er uiteindelijk wat winst over de rand morst.
Een normaal bedrijf rekent ook de bron van een journalistieke productie mee. Maar dat gebeurt hier niet. De goed bedoelende lezer denkt netjes te betalen aan de auteur, Blendle en het medium waar het verhaal vandaan komt. Maar dat doet Blendle dus niet. Het bedrijf strijkt 30 procent op en de uitgever 70 procent.
Blendle verwijst de freelancer door naar de uitgever bij iedere discussie. In een niet goed functionerende markt is dat de meest effectieve manier om de zelfstandige de mond te snoeren. Niemand wil namelijk een opdrachtgever verliezen.
Gek is ook dat als freelancers zelf artikelen willen aanbieden dat niet mogelijk is. Zelfstandigen die vragen of zij zonder te betalen toegang tot hun eigen werk mogen, krijgen als antwoord dat het te kostbaar is om dat te regelen. Dus mag je dokken om je eigen stuk digitaal te zien zonder dat je er ook maar een cent van terugziet.
Natuurlijk snap ik heel goed dat het lastig om goed winstgevend te worden. Bij ThePostOnline heb ik die discussie met Bert Brussen ook wel eens. Zijn platform moet ook winstgevend worden, maar Bert en ik komen daar altijd snel uit in overleg. We begrijpen elkaars positie.
Zelf ben ik geen voorstander van betaalmuren en heb ik er niet zo’n moeite mee als mensen mijn artikelen gebruiken met bronvermelding. Dat is mijn keuze en veel zelfstandigen kiezen anders. Ik geloof in een vrij en open internet. Maar Blendle maakt nu de keuze voor me en dat is precies zoals ik niet in elkaar steek. De rechten van de bron worden door een blender gemixt tot een drankje, waarvan wij de zoete smaak niet mogen proeven.
Hoe fout ben je dan?
