Onlangs werd een bijeenkomst van De Bibliotheek gehouden. Tijdens deze bijeenkomst presenteerde De Bibliotheek hun e-boekenplatform. Het conservatieve denken in de boekensector bleek echter schokkend en vooral de gedachtegang van uitgevers en hun huidige verdienmodel leek erg achterhaald.
Al eeuwenlang wordt er gebruik gemaakt van papier en inkt. Maar in een digitale wereld zal ook het boek onderhevig zijn aan veranderingen. Daar waar men vroeger nog met liefde een LP of CD in de plaatselijke platenzaak kocht, koopt men nu digitaal muziek, of heeft men een abonnement bij een streamingservice. Die verandering zal ook plaats gaan vinden in de boekenwereld.
Door vooral e-boeken te distribueren kunnen we samen een nieuwe weg in slaan binnen de wereld van de uitgeverijen. Door het boek digitaal uit te geven en te distribueren, zorgen we er voor dat het boek bij iedereen overal beschikbaar is én houden we rekening met het milieu. Na het lezen van slechts 30 boeken op een e-reader compenseert men namelijk al de productie van het apparaat in vergelijking tot het drukken en distribueren van een zogenaamde paperback.
Als voorbeeld neem ik De Nieuwe Uitgeverij: een door mijzelf opgezette (ver)nieuwe(nde) uitgeverij. De Nieuwe Uitgeverij wil getalenteerde schrijvers een podium bieden. Een podium waar een talent zich verder kan ontwikkelen. Wij vinden het ook erg belangrijk dat de schepper van het boek een eerlijke prijs krijgt voor de geleverde prestatie: geen lage royaltypercentages voor onze auteurs, zodat wij dure grachtenpanden kunnen financieren, maar een eerlijkere deling van de inkomsten. Een auteur is namelijk de schepper van een werk en verdient daar een eerlijk bedrag voor per verkocht exemplaar. Columnist Luuk Koelman schreef hierover enige weken geleden een stuk in Metro dat volledig bij dit betoog aansluit.
Een eerlijker royalty-percentage voor de auteur is makkelijke haalbaar. Waarom? Bij het distribueren van e-boeken zijn er:
Uiteraard komen bij het uitgeven van een e-boek ook andere kosten kijken zoals bijvoorbeeld redigeerkosten of kosten voor de vormgeving, maar deze kosten kunnen niet instaan voor het exorbitant lage royalty-percentage voor de auteur bij een uitgever van papieren boeken.
Daarnaast biedt een e-boek een nieuw, interactief platform. Het is voor een uitgever, auteur of vormgever mogelijk om video te embedden, geluidsfragmenten af te laten spelen, of een andere vorm interactie toe te voegen.
Wij moeten onszelf afvragen: Waarom heeft het fysieke boek nog zo’n groot marktaandeel? Is het omdat het er zo literair uitziet als er viste komt en ze zoveel boeken zien staan? Is het omdat het boek zo lekker ruikt? Of komt het doordat de gemiddelde uitgever de verkoopprijs van e-boeken kunstmatig hoog houdt?
Een e-boek kost vaak rond de 15 euro, daar waar de papieren variant 18-19 euro kost. Het is begrijpelijk dat de lezer niet voor slechts 3 euro minder een e-boek zal aanschaffen in plaats van het fysieke boek. De prijs van e-boeken is onbegrijpelijk hoog.
De Nieuwe Uitgeverij is geen internetuitgever, maar een ‘normale’ en reguliere uitgever. Ook wij laten het werk redigeren, geven het professioneel vorm, distribueren het landelijk en doen aan marketing. Waarom kunnen wij het e-boek dan wel voor 5-10 euro aanbieden? Is het wellicht omdat wij geen grachtenpandje aan de Keizersgracht hoeven te financieren?
Dit artikel is niet uit winstoogmerk geschreven, maar om het spreekwoordelijke (digitale!) vuurtje aan te wakkeren binnen de wereld van de uitgevers. Het is te hopen dat een aantal uitgevers wakker is geschud zij willen werken aan meer transparantie, een eerlijker verdienmodel en daardoor het lezen voor iedereen mogelijk maken.
Joris van Zandvoort is oprichter en eigenaar van De Nieuwe Uitgeverij.
